Τουρκία και πάλι, συνέχεια

Είμαστε στην Κωνσταντινούπολη για πρώτη φορά, την έχουμε δει κάπως (τόσο μεγάλη πόλη που είναι η Πόλη, δεν μπορώ να πω πως την έχω δει ούτε και τώρα που πήγα και ξαναπήγα) και την Κυριακή το πρόγραμμα λέει επίσκεψη στην Αρετσού, το χωριό απ' το οποίο έφυγε πρόσφυγας ο παππούς της Μαρίας και μετά να προσπαθήσουμε να πάμε προς την Προύσα, μπας και βρούμε τον Ριζά. Έχουμε μάθει πως η Αρετσού σήμερα λέγεται Ντάριτζα (Darıca), έχουμε δει πού βρίσκεται (ξέραμε πως είναι κοντά σχετικά κι απ' την ασιατική μεριά, αυτά που μάθαμε ταίριαζαν), κοντά στο Γκέμπτζε (Gebze). Παίρνουμε το δρόμο, ανεβαίνουμε στη γέφυρα του Βόσπορου και κολλάμε για κάμποση ώρα εκεί, το απέναντι ρεύμα ήταν κλειστό, κάποιοι πέρναγαν σαν σε πορεία. Κάποια στιγμή καταφέρνουμε να περάσουμε, πληρώνουμε τα διόδια και βρισκόμαστε σε ασιατικό έδαφος!

Τουρκία και πάλι

Μετά από κάνα μήνα, το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος κάποιο τουριστικό γραφείο στο Διδυμότειχο διοργανώνει εκδρομή στη Βουλγαρία. Μας αρέσει η ιδέα και δηλώνουμε αλλά παράλληλα (αφού την είχαμε πάθει την προηγούμενη φορά) ετοιμάζουμε εναλλακτική και μια Κωνσταντινούπολη. Παίρνουμε πληροφορίες για το πού και το τι υπάρχει, αγοράζω χάρτες, ρωτάμε περαδώθε κι όταν την Τετάρτη μας λέει το πρακτορείο πως δεν μαζεύτηκε κόσμος, εμείς δεν στεναχωρηθήκαμε καθόλου. Απλά ξέραμε πως θ' ακολουθήσουμε το δικό μας πρόγραμμα: με το που τελειώναμε το σχολείο θα ξεκινούσαμε για Κήπους κι από κει για τη Πόλη. Καθώς θα γύριζε η Μαρία απ' την Ορεστιάδα θάπαιρνε και την Κρυσταλλία που θα ερχόταν μαζί μας και σ' αυτήν την εκδρομή.

Τουρκία 2

Το προηγούμενο αποτυχημένο ταξίδι στην Τουρκία, όπως έλεγα, μας άνοιξε την όρεξη να ξαναπάμε. Με τον συνάδερφο Νίκο συζητάγαμε να πάμε παρέα με τ' αυτοκίνητά μας. Έτσι είχαμε ψάξει ιντερνετικά να δούμε τι χρειάζεται. Διεθνές δίπλωμα οδήγησης από την ΕΛΠΑ και πράσινη κάρτα ασφάλισης. Μιας κι είχαμε ήδη τα ροζ διπλώματα, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήμασταν καλυμμένοι για το διεθνές, δεν χρειαζόταν να τρέχουμε (και να πληρώνουμε) στην ΕΛΠΑ. Όμως αυτός ήθελε το ταξίδι να γίνει μέσα στις διακοπές του Πάσχα. Εγώ δεν μπορούσα τότε. Έτσι κανόνισε και πήγε μόνος του: Διδυμότειχο - Καστανιές - Αδριανούπολη - Κιρκλαρελί (Σαράντα Εκκλησιές - το μέρος απ' όπου καταγόταν η γυναίκα του) - Ραιδεστός (Τεκίρνταγκ) - Κήπου - Διδυμότειχο. Σε μια μέρα. Εγώ είχα κόσμο εκείνο το Πάσχα (του 1998) και δεν μούβγαινε.

Τουρκία 1

Από το προηγούμενο ταξίδι έχουν περάσει λιγότερο από δυο χρόνια. Από Δεκέμβρη 1995 σε Νοέμβρη 1997. Κι όμως πολλά έχουν αλλάξει. Το καλοκαίρι του 1996 έχουμε διοριστεί στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και εγώ και η Μαρία. Εγώ στο Διδυμότειχο, εκείνη στον Άγιο Στέφανο όπου μένει μαζί με τα παιδιά. Δύσκολη η κατάσταση οπότε αποφασίζουμε να πάρει απόσπαση για τον Έβρο (εγώ είχα διοριστεί με τον νόμο για τα δυσπρόσιτα, πράγμα που σήμαινε πως αυτόματα για τρία χρόνια δεν μπορούσα να μετακινηθώ απ' το σχολείο μου).  Το 1997 έρχεται κι η Μαρία και τοποθετείται στο ΤΕΛ Ορεστιάδας. Αρκετά από τα παρακάτω τα έχω ξαναγράψει, μάλιστα κάποια είναι αντιγραφή από τα παλιότερα άρθρα, αλλά εδώ θα μπουν κι άλλες λεπτομέρειες!

Τουρκία: Ο Σινάν και τα έργα του

Τελειώνουν σήμερα οι αναμνήσεις απ' την Τουρκία και την Πόλη. Είχα και κάποια ακόμα ξεκινήσει, αλλά δεν θυμάμαι τι και πώς!
Μιμάρ Σινάν. Για μας μπορεί και να μην λέει πολλά σήμερα. Κι όμως είναι ένας πολύ σημαντικός αρχιτέκτονας της Οθωμανικής Τουρκίας που έζησε τον 16ο αιώνα. Για ένα μέρος της ζωής του σουλτάνος ήταν ο Σουλεϊμάν ο μεγαλοπρεπής κάτι που τον βοήθησε να δείξει το ταλέντο του λίγο παραπάνω. Όμως, δεν ήταν ο μόνος σουλτάνος που "υπηρέτησε" κι ούτε μόνο γι' αυτόν έφτιαξε κτίρια. Τα έργα του υπολογίζονται στα 334 και περιλαμβάνουν τζαμιά (αλίμονο) σχολεία, ανάκτορα, γέφυρες, κρήνες κι ό,τι άλλο χρειάζεται να σχεδιαστεί από έναν αρχιτέκτονα (που την εποχή εκείνη ήταν παράλληλα και ο πολιτικός μηχανικός, δεν είχαν χωριστεί οι ειδικότητες :) ).

Αγιά Σοφιά

Η Αγιασοφιά, είναι γνωστή σ' όλους τους Έλληνες. Ήταν ο καθεδρικός ναός της Κωνσταντινούπολης από το 537 που χτίστηκε μέχρι την άλωση της πόλης το 1453. Εμβληματικός ναός της χριστιανοσύνης τόσα χρόνια μετατράπηκε σε τζαμί και χτίστηκαν 4 μιναρέδες γύρω του.

Το Μπλε Τζαμί

Όταν κοιτάς την παλιά Κωνσταντινούπολη από μακριά, αυτό που ξεχωρίζει είναι μια ομάδα από μιναρέδες. Είναι η περιοχή πάνω απ' τον Κεράτιο κόλπο κι οι μιναρέδες ανήκουν στην Αγιασοφιά και στο Μπλε τζαμί. Κι είν' εύκολο να ξεχωρίσεις ποιοι είναι σε ποιο αφού στην Αγιασοφιά υπάρχουν τέσσερις ενώ στο Μπλε τζαμί έξι.

Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής

Κάποτε ήταν της μόδας στην Ελλάδα το σήριαλ "Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής" κι για το μεγάλο έρωτά του με τη Χουρέμ. Κι ο Σουλεϊμάν ήταν όντως μεγαλοπρεπής, μιας και άφησε πολλά έργα στην Πόλη, ενώ στο τζαμί που έχτισε υπάρχει ο τάφος ο δικός του αλλά και των δικών του.

Στην ασιατική πλευρά της Πόλης

Όταν μιλάμε για την Κωνσταντινούπολη συνήθως μιλάμε για το κομμάτι της που βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή μεριά. Είτε το παλιό κομμάτι, το Εμινονού (που ορίζεται απ' τα τείχη του Θεοδόσιου κι ένα γύρω) με κέντρο το Μεϊντάνι μπροστά στην Αγιασοφιά και το Μπλε Τζαμί και τα υπόλοιπα βυζαντινοθωμανικά, δώθε απ' τον Κεράτιο, είτε για το πιο καινούριο και μεγάλο κομμάτι Πέραν του Κεράτιου με την πλατεία Ταξίμ για κέντρο. Αν πάρουμε το καραβάκι ή αν περάσουμε κάποια απ' τις Γέφυρες του Βοσπόρου, βρισκόμαστε στο τρίτο κομμάτι όμως, το Σκούταρι.

Τουρκία: Προσευχή γυναικών

Συνεχίζουμε με εντυπώσεις από την Τουρκία. Το σημερινό δεν είν' ακριβώς τούρκικο, σ' όλες τις μουσουλμανικές χώρες ή μάλλον σ' όλα τα τζαμιά το ίδιο ισχύει. Ο κύριος χώρος του του τζαμιού είναι μόνο για τους άντρες. Οι γυναίκες δεν έχουν θέση εκεί. Όσο μεγάλος κι αν είναι, χώρος για χιλιάδες άτομα, όλα άνδρες. Οι γυναίκες πάνε στο γυναικωνίτη, που βρίσκεται υπερυψωμένος στο "πίσω" μέρος του τζαμιού και με άμεση πρόσβαση με σκάλα αμέσως μετά την είσοδο. Όπως ήταν κάποτε και στις δικές μας, τις ορθόδοξες εκκλησίες. Θυμάμαι που μπήκαν η Μαρία με την Ειρήνη στο Σελιμιγιέ, στην Αδριανούπολη και κοντοστάθηκαν να δουν τι γίνεται κάτω και τις "έσπρωξαν" να προχωρήσουν.

Τουρκία: Το σουνέτι

Σουνέτι είναι η περιτομή. Κι είναι κάτι που εφαρμόζουν απαρεγκλίτως οι μουσουλμάνοι κι οι εβραίοι κι είναι κάτι που θεωρείται θρησκευτικό θέμα. Το ζήτημα είναι σε ποια ηλικία. Εν πάση περιπτώσει, Δεν θ' ασχοληθώ με το αν είναι καλό ή κακό, εύκολο ή δύσκολο ή επώδυνο κλπ. Ο καθείς κι η άποψή του. Πέρα από το ότι δεν έχω τις απαραίτητες γνώσεις γι' αυτό. Γράφω για το σουνέτι, αλλά κυρίως το βλέπω σαν το θέαμα που προηγείται (ή μήπως έπεται) της τελετής.

Γέφυρες του Βόσπορου

Έγραφα προχτές για τον Βόσπορο και τα καραβάκια του, σήμερα θα γράψω για τις γέφυρες που ενώνουν τις δυο πλευρές του. Δηλαδή, για την ακρίβεια δεν έχω πολλά να πω, αλλά είναι μερικές όμορφες φωτογραφίες από τις γέφυρες αυτές, άλλες μέρα κι άλλες νύχτα.

Τα καραβάκια στο Βόσπορο

Είχα ξεκινήσει κάποτε να γράφω τις εντυπώσεις μου από τις επισκέψεις στη γειτονική μας χώρα. Κι ενώ είχα έτοιμα αρκετά θέματα (έτοιμα πάει να πει πως είχα βάλει τίτλο και φωτογραφίες) έλειπανα τα κείμενα. Για μένα πάντα το να ξεδιαλέξω κάποιες φωτογραφίες απ' τις χιλιάδες (κυριολεκτικά) που τραβάω είναι η πιο δύσκολη δουλειά. Έτσι, τότε που το πράγμα ήταν φρέσκο, έκατσα ξεδιάλεξα κάποιες και τις ανέβασα, θεωρώντας πως το να γράψω το κείμενο δεν ήταν τίποτα, θα γινόταν όποτε είχα καιρό. Έχουν περάσει πεντέξι χρόνια απ' την τελευταία φορά που βρέθηκα στην Τουρκία κι ακόμα περισσότερα από τότε που είχα πάει στην Κωνσταντινούπολη, αλλά ακόμα δεν αξιώθηκα να το κάνω. Ε, μάλλον ήρθε ο καιρός. Μόνο που δεν θυμάμαι όλα όσα θα ήθελα να γράψω.

Τουρκία: τρώμε ψάρι (έξω)

Τις προηγούμενες μέρες έγραφα για τον κιουνεφέ. Εκτός απ' τη συνταγή έβαλα και την ιστορία του πώς δοκίμασα κιουνεφέ στην Τουρκία (που ίσως πρέπει να τα ξεχωρίσω) και για να είμαι σίγουρος του τι έχω γράψει παλιότερα έκανα μια αναδρομή στα γραμμένα και δημοσιευμένα αλλά και στα ετοιμασμένα και αδημοσίευτα ακόμα. Όπως έχω ξαναγράψει, ειδικά για την Τουρκία είχα ετοιμάσει αρκετά άρθρα αλλά υπάρχουν καμιά 20αριά που δεν τα ολοκλήρωσα ποτέ (και για να πω την αλήθεια, δεν θυμάμαι καλά καλά και τι ήθελα να γράψω). Βρήκα λοιπόν πως έχω ανεβάσει για το φαγητό του δρόμου, αλλά όχι για το φαγητό των εστιατορίων, ειδικά για τα ψαρομάγαζα που το είχα ξεκινήσει. Κι έτσι σήμερα αποφάσισα να διορθώσω.

Κιουνεφέ, μια ιστορία!

Έγραφα για τον κιουνεφέ και θυμήθηκα όταν τον είχα δοκιμάσει στην Πέργαμο. Ε, να μην μένει έτσι ξεκρέμαστη πως έγινε, να την καταγράψω και την εμπειρία αυτή:

Τουρκία: Λεωφορεία

Μιας και θυμήθηκα ιστορίες απ' την Τουρκία, να βάλω ακόμα μία. Αυτήν των λεωφορείων. Που είναι μικρά. Στις μεγάλες πόλεις κυκλοφορούν και λίγα μεγάλα αλλά τα περισσότερα είναι μικρά. Είτε σε αστικές είτε σε υπεραστικές διαδρομές.

Τουρκία: Λουλούδια

Από το 2014 έχω βάλει τις φωτογραφίες και τον τίτλο στο σημερινό άρθρο αλλά έμενε στα αζήτητα τόσον καιρό. Το καλοκαίρι εκείνο είχα πάει στην Κωνσταντινούπολη κι είχα βγάλει κάποιες φωτογραφίες με λουλούδια που είχα δει σε δρόμους και πλατείας της γειτονικής χώρας. Ετοίμασα διάφορες αναρτήσεις για εκεί, αλλά λίγες ανέβηκαν. Αρκετές έμειναν και ρίχνοντας πρόσφατα μια ματιά στο τι έχω στα πρόχειρα, την βρήκα αυτήν. Το βασικό πως είχε έτοιμες τις φωτογραφίες.

Φρεσκοτριμμένα μπαχαρικά

Πάνε πάρα πολλά χρόνια από τότε που είχα δει γραμμένο στο τμήμα μπαχαρικών του σουπερμάρκετ ΑΒ που μόλις είχε ανοίξει στο Ελληνικό "Αν λείψουν τα πιπέρια σου, να δω τη μαστοριά σου". Μου έμεινε η φράση γιατί ακριβώς το τελικό αποτέλεσμα σ' ένα φαγητό επηρεάζεται πάρα πολύ απ' αυτές τις μικρές ποσότητες μπαχαρικών που προστίθενται. Γιατί τα μπαχαρικά έχουν αυτή την καταπληκτική ιδιότητα να νοστιμεύουν τα φαγιά όπως λέει και στην "Πολίτικη κουζίνα". Για χρόνια τα χρησιμοποιούσα, πάντα τα εκτιμούσα, αλλά τελευταία έχω προσθέσει κάποια καινούρια στοιχεία που λέω να τα μοιραστώ μαζί σας.

Τουρκία: Η προσευχή

Οι μουσουλμάνοι,γενικά, είναι γνωστό πως έχουν πολλές προσευχές κάθε μέρα. Σύμφωνα με την παράδοσή τους, κάθε πιστός μουσουλμάνος πρέπει να προσεύχεται 5 φορές τη μέρα. Όπου και να βρίσκεται, βγάζει τα παπούτσια του, γυρίζει προς τη Μέκκα, γονατίζει και προσεύχεται. Και για να γονατίσει έχει το ειδικό χαλί προσευχής. Και για να ξέρει που είναι η Μέκκα έχει πυξίδα. Και για να ξέρει την ώρα, αφενός μεν ακούγεται το κάλεσμα του μουεζίνη από κάποιο κοντινό μιναρέ ενώ απ' την άλλη υπάρχουν και ειδικά υπενθυμιστήρια που υπολογίζουν την ώρα (ένα απλό ρολόι δεν αρκεί γιατί η σωστή ώρα έχει να κάνει με το φεγγάρι, άρα αλλάζει καθημερινά).

Τουρκία: Επίσκεψη σε τζαμί

Πολύ καιρό έχω να βάλω θέμα απ' την Τουρκία. Όχι γιατί μου τελειώσανε όσα είχα κατά νου αλλά γιατί βγαίναν άλλα στη μέση. Αλλά και γιατί απ' το Σεπτέμβρη του 2014 που έβαλα τους τίτλους να τους θυμάμαι (και κάποιες φωτογραφίες) πέρασε πολύς καιρός και έχω ξεχάσει και τι ήθελα να γράψω. Όμως για τις επισκέψεις στα τζαμιά, θυμάμαι ακόμα! Το να μπει ο οποιοσδήποτε σε τζαμί είναι επιτρεπτό. Στα μικρά τζαμιά δεν υπάρχει συνήθως κανένας για να σε ελέγξει, αλλά στα μεγάλα, αυτά που τραβάνε τουρίστες, υπάρχουν οδηγίες που θυμίζουν τους κανόνες που πρέπει ν' ακολουθήσει κάποιος αν θέλει να μπει μέσα. Ενδυματολογικοί κανόνες για άντρες και για γυναίκες. Στους πρώτους, τα πράγματα είναι πιο απλά, να μη φοράνε σορτσάκια. Για τις δεύτερες, δεν πρέπει να είναι ακάλυπτο κανένα σημείο του σώματος. Βέβαια, πάντα υπάρχουν διαθέσιμες μαντίλες για τύλιγμα :)