19 Σεπτεμβρίου 2024

Πού είν' η Αρχαία Πύρρα οέο;

Κατά την αρχαιότητα  στη Μυτιλήνη (το νησί -αυτό που λέγεται και Λέσβος) υπήρχαν, λέει, έξι πόλεις κράτη: Μυτιλήνη, Μήθυμνα, Άντισσα, Ερεσός, Αρίσβη και Πύρρα. Όλες παραλιακές. Οι πέντε πρώτες υπάρχουν και σήμερα, άλλη κοντά στην αρχαία πόλη κι άλλη πιο μακριά. Η Πύρρα είναι η μόνη που δεν έχει αντίστοιχη σημερινή, είτε ως όνομα (η Άντισσα π.χ. ενώ είναι μακριά έχει το ίδιο όνομα οπότε υπάρχει ενδιαφέρον) είτε ως πολύ κοντινό κατοικημένο μέρος που θα ήθελε να την αναδείξει. Παρόλ' αυτά, ήξερα την υπάρξή της. Την είχα επισκεφτεί πριν καμιά τριανταριά χρόνια κι ήξερα περίπου πού και πώς είναι. Εν τω μεταξύ υπάρχουν και πινακίδες. Η μια είναι στη διασταύρωση του δρόμου Μυτιλήνης - Καλλονής, και μάλιστα είναι καινούρια (και την γράφει και Πύρα - μ' ένα ρ, εγώ την ήξερα πάντα με δυο). Κι έτσι μιας κι είδα κάνα δυο φορές την ταμπέλα αυτή είπα να ξαναπάω μια βόλτα από κει.

10 Ιουλίου 2024

Μπάαρλε

Πάει καιρός που άκουσα για τα περίκλειστα μέρη. Ανάμεσα σ' αυτά το Μπάαρλε (Baarle). Που βρίσκεται στην Ολλανδία. αλλά είναι ένα ιδιόμορφο χωριό, μισό ολλανδικό (Baarle-Nassau) και μισό βέλγικο (Baarle-Hertog). Το ιδιότυπο χαρακτηριστικό της πόλης είναι τα εξαιρετικά περίπλοκα σύνορα που τις χωρίζουν από το έτερο «αντίπαλο δέος». Μια ιδέα από τον χάρτη παραπάνω που είναι από τη βικιπαίδεια. Ανοιχτό κίτρινο = ολλανδικό έδαφος. Σκούρο κίτρινο = βέλγικο. Αλλά ανάμεσα στα σκούρα υπάρχουν κάποια ανοιχτά! Αλλά και κάποια σκούρα είναι τελείως ξεκομμένα.

07 Ιουνίου 2024

Ο κλήδονας

Όταν ολοκληρωνόταν το κάψιμο των στεφανιών (τα κάψαλα) ξεκίναγε η διαδικασία για τον κλήδονα που κράταγε δυο μέρες. Η πρώτη, μετά τις φωτιές, παραμονή τ' αη Γιαννιού. Κάποιος έπρεπε να πάει στη βρύση να φέρει το αμίλητο νερό. Όταν λέμε βρύση, εννοούμε τη βρύση του χωριού (ή μια απ' τις βρύσες, στα δικά μου χρόνια είχε κάμποσες -τρεχούμενο νερό στο σπίτι δεν είχε, ή μάλλον δεν είχε σε κάθε σπίτι, ήταν η εποχή που άρχιζε να γίνονται τέτοιες εγκαταστάσεις, πάντως η μεταφορά του νερού δεν γινόταν από διπλανό σπίτι αλλά από κοινόχρηστη βρύση). Αμίλητο νερό πάει να πει πως αυτός που το μεταφέρει δεν πρέπει να μιλήσει σε κανέναν κατά τη μεταφορά του, ούτε να γελάσει. Κάποιες φορές αν υπήρχε αμφισβήτηση για της επιλογή η ομάδα που ήθελε να είναι δικός της ο μεταφορέας προσπαθούσε να τον κάνει να γελάσει (τουλάχιστον) οπότε χυνόταν το νερό αυτό (δεν ήταν πια αγνό) και αναλάμβανε άλλος τη μεταφορά.

03 Ιουνίου 2024

Τα κάψαλα

Την Πρωτομαγιά στο χωριό ήταν συνήθειο να φτιάχνονται στεφάνια (όπως και σε πολλά μέρη της Ελλάδας κι όχι μόνο). Η βάση ήταν κλαδί αλγαριάς (λυγαριάς) στο οποίο μπλέκονταν κλώσσις (κόκκινες παπαρούνες) και απειράθεις (μαργαρίτες) αν είχε όψιμες βροχές. Επίσης, ψάχναμε να βρούμε τριαντάφυλλα από κάποιον κήπο. Μιας και τα σπίτια ήταν το ένα κολλητά με το άλλο, η ύπαρξη αυλής ήταν πολυτέλεια. Αλλά όποιος είχε αυλή είχε και λουλούδια οπότε ζητάγαμε να μας δώσουν ή τα παίρναμε αυθαίρετα (κοινώς τα κλέβαμε) για να στολίσουμε το στεφάνι. Απαραίτητο συμπλήρωμα ένας αβλαστός (τρυφερό βλαστάρια από κλήμα) και μια τζαγκνιά (τσουκνίδα).

16 Μαΐου 2024

Τρόποι επικοινωνίας, μέρος 2ο

Σύγχρονο τηλέφωνο. Όχι, δεν είναι τελευταίο μοντέλο, απλά τα σημερινά έτσι φαίνονται όλα!

Έγραφα τις προάλλες για την πορεία των τρόπων επικοινωνίας από το ξεκίνημα της ύπαρξης του ανθρώπου μέχρι πριν καμιά 30αριά χρόνια. Σήμερα θα γράψω γι' αυτά τα τελευταία 30 χρόνια. Που η εξέλιξη είναι περίπου όσο κι η προηγούμενη. Είπαμε πως στην αρχή ήταν ο έναρθρος λόγος, μετά αυτός έγινε γραπτός, κάποια στιγμή ο γραπτός λόγος χρησιμοποιήθηκε για επικοινωνία σε μεγάλες αποστάσεις κι αφού αυτό άρεσε και βόλεψε ήρθε το τηλέφωνο για να μεταφέρει τον προφορικό λόγο, κάτι που είχε και αμεσότητα αλληλεπίδρασης. Κι ύστερα ήρθαν οι υπολογιστές!

17 Απριλίου 2024

Τρόποι επικοινωνίας, μέρος 1ο

Όταν λέω επικοινωνία το λέω με την παλιά έννοια, αυτή που είχε η λέξη στα νιάτα μου ακόμα (και που έχουν και τα λεξικά). Γιατί σήμερα έχει πάρει τη θέση της λέξης διαφήμιση! Και το επικοινωνώ έγινε μεταβατικό ρήμα. Δεν επικοινωνώ με κάποιον άλλον αλλά επικοινωνώ κάτι, ένα προϊόν, τις απόψεις μου κλπ. Όμως "γέρος γάιδαρος καινούρια περπατησιά" δεν γίνεται. Μένω στα παλιά. Οι άνθρωποι πάντα ήθελαν να επικοινωνούν μεταξύ τους. Κι ο πρώτος τρόπος επικοινωνίας ήταν η ομιλία (άλλο αν σήμερα έχουν φτιαχτεί τόσες γλώσσες που δεν είναι καθόλου σίγουρο πως δυο άνθρωποι θα μπορέσουν να επικοινωνήσουν με την ομιλία 😀). Όμως αυτό είχε ένα μειονέκτημα. Πως έπρεπε αυτοί που επικοινωνούν να είναι παρόντες ταυτόχρονα και σε μικρή απόσταση. Κι έτσι μπήκε στη μέση και η γραφή. Αυτή έδινε τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν άνθρωποι που δεν ήταν ταυτόχρονα στον ίδιο τόπο ή στον ίδιο χρόνο.

15 Απριλίου 2024

Αλουμινόχαρτο

Το αλουμινόχαρτο είναι σήμερα πολύ συνηθισμένο βοήθημα στην κουζίνα σήμερα. Όμως θέλει προσοχή και σ' αυτό θα επικεντρωθώ σήμερα. Το αλουμίνιο είχαμε μάθει στη χημεία στο γυμνάσιο (να επισημάνω πως εγώ πήγα 5 χρόνια στο γυμνάσιο και 1 χρόνο στο λύκειο) για το αλουμίνιο λοιπόν μάθαμε πως είναι "επαμφοτερίζον στοιχείο". Τι πάει να πει αυτό; πως αντιδρά τόσο με βάσεις όσο και με οξέα, ενώ γενικά τα μέταλλα είναι τα οξέα που τα τρώνε ενώ τα ίδια είναι βασικά. Αποτέλεσμα είναι να αλλοιώνεται ακόμα και με τα άλατα. Πράγμα που το κάνει να μην είναι κατάλληλο για τρόφιμα!