Για τα πανηγύρια

Τα πανηγύρια στο χωρίο είχαν πάντα κάτι το ξεχωριστό. Και έχουν ακόμα δηλαδή. Ο κόσμος που πάει στην εκκλησία που γιορτάζει είναι πολύ περισσότερος από τις απλές λειτουργίες, μετακινείται αρκετά για να πάει μέχρις εκεί. Κι αν είναι ένα ξωκκλήσι, έχει κι αυτό το δικό του κοινό. Παλιότερα μετά την λειτουργία όλο και στηνόταν κάνας χορός σε καφενείο που υπήρχε ή που στηνόταν ειδικά για την περίσταση ενώ σήμερα συνήθως ο καθένας παίρνει την παρέα του, μπαίνει στ' αυτοκίνητο και φεύγει. Θυμάμαι ένα καλοκαίρι που είχα βρεθεί στα ξαδέρφια μου στον Κάστελο κι εκεί υπάρχει εκκλησάκι της Σωτήρας. Κι εγώ έτυχε να είμαι εκείνες τις μέρες (ή μπορεί να πήγα κι επίτηδες), 6 Αυγούστου για όποιον δεν ξέρει είναι το πανηγύρι. Κι είχαν φτιαχτεί δυο χώροι - καφενεία που είχαν μεζέδες αλλά και μουσική.

Άλλο ένα πανηγύρι σε ξωκκλήσι αλλά με μεγάλο χαμό μετά ήταν του Αγίου Φανουρίου, στα Καφενεδέλια. Και μπορεί ήδη τότε τα καφενεδέλια νάχαν μείνει μόνο ένα, αλλά για τη γιορτή είχαν ξαναστηθεί άλλα δυο, πολύ κοντά το ένα με το άλλο. Το τι κόσμος υπήρχε σ' αυτά δεν λέγεται.

Σε πρώτο πλάνο η εκκλησία της Αγίας Τριάδας

Αλλά τα πανηγύρια που βρισκόμουν τακτικά ήταν τα δυο του χωριού μου, της Αγιατριάδας και της Υπαπαντής καθώς και δυο καλοκαιρινά πλωμαρίτικα, που είναι σε διαδοχικές μέρες, της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Παντελεήμονα. Της Υπαπαντής ήταν το πιο μικρό, βλέπετε χειμώνας, ο κόσμος είχε ακόμα ελιές και δεν έπαιρνε για πολλά. Εντάξει, η μέρα αυτή ήταν μέρα αργίας, ερχόταν κόσμος από άλλα μέρη, είχε πέρασμα από μπροστά από το σπίτι, αλλά γλέντι το βράδυ δύσκολα, την άλλη μέρα είχε δουλειά. Από την άλλη όλο και θα περνούσε η θεία Μιλτώ (ξαδέρφη του πατέρα μου που συνήθιζε να έρχεται και μετά την εκκλησία θα πήγαινε στον αδερφό της και μετά θα πέρναγε για ένα γεια κι από μας). Οπότε εκείνη τη μέρα άνοιγε και το "σαλόνι", ένα δωμάτιο του σπιτιού που όλον τον υπόλοιπο καιρό ήταν κλειστό (και κάποια στιγμή έγινε το δικό μου δωμάτιο). Τακτική επισκέπτρια επίσης ήταν η γιαγιά Ρηνιώ, που ερχόταν από το Πλωμάρι και στα δυο πανηγύρια μας.

Αλλά κι εγώ της ανταπέδιδα την επίσκεψη τον Ιούλιο. Στο χωριό το πανηγύρι ήταν μόνο ανήμερα, μόνο αργότερα άρχισε να στήνεται κι απ' την προηγούμενη. Αντίθετα στο Πλωμάρι το μεγάλο γλέντι γινόταν το προηγούμενο βράδυ. Έτσι, τ' απόγεμα στις 25 Ιούλη πήγαινα στη γιαγιά για τον πανηγυρικό εσπερινό της Αγίας Παρασκευής, έμενα εκεί τη νύχτα, την άλλη μέρα το πρωί ξανά ενώ το απόγεμα στον Άγιο Πανελέμονα που ήταν στην άλλη άκρη του Πλωμαριού (η γιαγιά μου έμενε στον Ταρσανά, με το που μπαίνει κανείς στο Πλωμάρι ενώ το εκκλησάκι του Άγιου Παντελεήμονα που δεν είναι και πολύ μεγάλο είναι στο Αμμουδέλι, στην έξοδο προς Μελίντα). Συνήθως και στις δυο εκκλησίες ήταν κι ο Δεσπότης της Μυτιλήνης (ή ο Μηθύμνης που ήταν Μαλλιαρός κι αυτός, ξάδερφος του πατέρα μου, κι έπαιρνε άδεια να έρθει στο χωριό του).

Η Αγία Παρασκευή

Όταν λέμε για πανηγύρια η Μαρία έχει στο νου της το παζάρι που στήνεται απέξω. Κι όντως στην Αθήνα συνήθως στο πανηγύρι στήνεται μεγάλο παζάρι. Ειδικά στον Άγιο Φανούριο τον δικό τους, αλλά και στον Παντελεήμονα. Σε μας οι τακτικοί ήτανε τρεις ή τέσσερις πάγκοι. Οι δυο με παιχνίδια (ο Μάρκος στον έναν ή μάλλον η μάνα του που είχε την γενική εποπτεία) κι ένας δυο με χαλβά πανηγυριώτικο. Χαζεύαμε τα παιγνίδια αλλά σπάνια αποκτούσαμε κανένα, η γιαγιά μούπαιρνε κάτι (π.χ. το αλογάκι) αλλά η μάνα μου της γκρίνιαζε για τα λεφτά που πήγαιναν "χαμένα"(ειδικά επειδή λόγω ανυπαρξίας αξιόλογων εισοδημάτων από μεριάς της γιαγιάς, την τσοντάρανε τα παιδιά της, άρα κι ο πατέρας μου).

Να χαλβά

Και πάντα όταν λέω για πανηγύρι στο χωριό, με δουλεύει η Μαρία. "Ναι, σιγά το πανηγύρι. Με τους δυο πάγκους" (αν και τελευταία έχουν πληθύνει στο Πλωμάρι που έχω άμεση εποπτεία, έχουν γίνει 6 - 7, χώρια αυτά που στήνονται στην πλατεία του Πλωμαριού). Πανηγύρι μεγάλο έχει το Πλωμάρι και τ' Άη Νικόλα αλλά αυτό μόνο ως προς το ότι είχαμε αργία στο Γυμνάσιο το ξέρω. Πού να τρέχεις χειμωνιάτικα. Μια χρονιά μόνο βρέθηκα εκεί, αλλά ήμασταν συντεταγμένοι, με το σχολείο...