Γ' Λυκείου - πολιτικά ενδιαφέροντα

Έγραφα προχτές για την τελευταία μου τάξη στο Λύκειο. Συνεχίζω σήμερα με δυο χαρακτηριστικές στιγμές από την άνοιξη του 77, λίγο πριν απολυθούμε. Να επαναλάβω πως τη χρονιά εκείνη έγινε μια μεγάλη απεργία των καθηγητών που κράτησε σχεδόν όλο τον Μάρτη. Συμμετείχαν όλοι οι καθηγητές του σχολείου κι έτσι δεν πηγαίναμε καθόλου. Μόνο ο Λυκειάρχης που ετοιμαζόταν να βγει στη σύνταξη και μας έλεγε πως φοβόταν μήπως δεν τον φτάσουν οι μέρες αν του έκοβαν αυτές της απεργίας πήγαινε στο σχολείο αλλά μας είχε ενημερώσει ότι απουσίες δεν θα παίρναμε, οπότε δεν πάταγε κανένας μας.

Το ένα επεισόδιο που έχω να πω για τη χρονιά αυτή ήταν στο μάθημα της πολιτικής αγωγής ("Τι πρέπει να γνωρίζει ο Πολίτης. Στοιχεία Δημοκρατικού Πολιτεύματος" λεγόταν το βιβλίο). Που εκτός των άλλων μελετούσαμε και άρθρα του συντάγματος, Τότε ήταν θέμα συζήτησης η υπόθεση Πόλε: Γερμανός που είχα συλληφθεί στην Ελλάδα κι η Γερμανία ζητούσε την έκδοσή του για τρομοκρατία ενώ ο ίδιος υποστήριζε ότι οι πράξεις του ήταν πολιτικές (μόνιμο ζήτημα αντιπαράθεσης ανά τους αιώνες αν κάποιες πράξεις είναι πολιτικές ή εγκληματικές. Και δεν πρόκειται να δοθεί ποτέ απάντηση. Αν αυτοί που χαρακτηρίζονται σήμερα εγκληματίες καταφέρουν κι ανατρέψουν την ισχύουσα κατάσταση, τότε από τη φυλακή βρίσκονται στα κυβερνητικά έδρανα κι οι πράξεις τους αλλάζουν χαρακτηρισμό).

Το μάθημα μας το έκανε η Μαριάνθη Βουνάτσου (που το καλοκαίρι έφυγε με μετάθεση απ' το σχολείο μαζί με μας και πριν κάνα μήνα έμαθα πως πέθανε). Και βέβαια, τότε, λίγο μετά τη μεταπολίτευση οι πολιτικές θέσεις και απόψεις εκφράζονταν έντονα. Και εκεί που το σύνταγμα έλεγε (άρθρο 5 παράγραφος 2 - αντιγράφω και μονοτονίζω μόνο) "Απαγορεύεται η έκδοσις αλλοδαπού, διοκωμένου δια την υπέρ της ελευθερίας δράσιν του" γίνεται κουβέντα μεγάλη. Άλλοι να λένε πως η δράση του Πόλε ήταν τέτοια που καλυπτόταν από το παραπάνω κι άλλοι πως όχι. Συζήτηση μεγάλη, αντιδικίες, φασαρία. Η αίθουσα της τάξης ήταν ακριβώς πάνω από το γραφείο των καθηγητών του Λυκείου. Οπότε ακούει ο Λυκειάρχης κι ανεβαίνει. Χτυπάει την πόρτα, μπαίνει και ρωτάει ανήσυχος τι συμβαίνει, τι μάθημα έχουμε. "Έχουμε αγωγή και συζητάμε για το σύνταγμα" του λέει η καθηγήτρια κι εκείνος μπαίνει στο νόημα. Καλά, καλά, αλλά λίγο πιο σιγά, μας λέει και φεύγει.

Κι ένα άλλο, πάλι με τον λυκειάρχη και τα πολιτικά. Τη χρονιά εκείνη εγώ ήμουνα οργανωμένος στην ΚΝΕ και κάθε Δευτέρα πρωί πήγαινα στο σχολείο με μια τσάντα παραγεμισμένη ενώ το μεσημέρι ήταν σχεδόν άδεια. Κι αυτό γιατί μέσα είχα τον Οδηγητή, την εφημερίδα της ΚΝΕ που πουλούσα σε μαθητές. Μου τους έφερνε το Σάββατο ο ξάδερφός μου που έμενε στη Μυτιλήνη κι ερχόταν να δει τους δικούς του. Περνώντας έκανε μια στάση για να μου αφήσει το πακέτο. Επειδή μπορεί να μην έδινα όλες τις εφημερίδες τη Δευτέρα αλλά τις υπόλοιπες λίγες τις άφηνα στο σχολείο. Στην αρχή σε μια ντουλάπα που υπήρχε στην αίθουσα κι αργότερα σ' ένα συρτάρι χωρίς χερούλι στην έδρα. Μπροστά αφήναμε τις φόρμες της γυμναστικής (και τα παπούτσια - τότε δεν ήταν της μόδας τα αθλητικά) και στο βάθος έκρυβα τις εφημερίδες μου.

Με τον ξάδερφο τον κουβαλητή :)

Τον Μάη του 77 ο Ρίτσος τιμήθηκε με το βραβείο Λένιν κι ο Οδηγητής κυκλοφόρησε με μια ολοσέλιδη φωτογραφία του στην πρώτη σελίδα. Τις μέρες εκείνες έγινε ένα επεισόδιο: προσπαθώντας ένας συμμαθητής να μπει στην τάξη κι ένας άλλος από μέσα να μην τον αφήσει, έσπασε το χερούλι της πόρτας. Έτσι όταν πήγε το μεσημέρι να καθαρίσει ο επιστάτης, δεν μπορούσε να μπει κι έπρεπε να κάνει ειδική πατέντα ν' ανοίξει. Προφανώς το ανέφερε στο Λυκειάρχη που πήγε και βρήκε και τις εφημερίδες. Οπότε κατεβαίνοντας απ' το λεωφορείο με φωνάζει ιδιαιτέρως και με ρωτάει για το πώς έγινε και έσπασε το χερούλι, λέγοντάς μου πως "στην έδρα μέσα βρήκαν κάτι περιοδικά με τον Λένιν απέξω". Εγώ του είπα πως ήταν ατύχημα και πως ο μαθητής θα αποκαθιστούσε τη ζημιά (το είχαμε ήδη συζητήσει) κι έκανα τον ανήξερο για τα "περιοδικά". Ήθελε, είπε, να μάθει ποιος τα έβαλε κι αν το χερούλι στην πόρτα έσπασε γι' αυτό το λόγο.

Δεν ξέρω και δεν έμαθα αν φώναξε εμένα λόγω εμπιστοσύνης ή λόγω υποψιών. Αλλά έτσι κι αλλιώς τι να του έλεγα; Πως τα είχα βάλει εγώ όμως δεν ήταν περιοδικά αλλά εφημερίδες, πως δεν είχαν τον Λένιν αλλά τον Ρίτσο; Λέγονται τέτοια πράγματα;