Δίπλωμα αυτοκινήτου

Όπως έλεγα όχι μόνο το αυτοκίνητο το απέκτησα κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας και με αφορμή τις δυσκολίες στη μετακίνηση προς και από το χωριό (κι ας μην το χρησιμοποίησα γι' αυτές) αλλά και το δίπλωμα. Και να πώς:
Αυτοκίνητο είχαμε, αλλά άδεια να το οδηγούμε (κοινώς δίπλωμα) όχι. Άρα έπρεπε ν' αποκτήσουμε κι απ' αυτό. Για τη Μαρία η διαδικασία ήταν μονόδρομος. Δάσκαλος, μαθήματα, εξετάσεις. Εγώ όμως φαντάρος άνθρωπος είχα την δυνατότητα να πάρω το (πολιτικό) δίπλωμα μέσω του στρατού. Σε τακτά διαστήματα γίνονταν εξετάσεις κι όποιοι ξέρανε παίρνανε στρατιωτικό δίπλωμα και πριν απολυθούν μπορούσαν να το μετατρέψουν σε πολιτικό (και μάλιστα και Γ' κατηγορίας αν θέλανε - για φορτηγό δηλαδή).

Αυτό λοιπόν που χρειαζόμουνα είναι να μπω σ' αυτούς που θα παίρναν στρατιωτικό δίπλωμα. Οι υποψήφιοι έκαναν και μια στοιχειώδη εκπαίδευση κάποιες ώρες, λίγο θεωρία, λίγο πράξη, και μετά έπαιρναν τ' αυτοκίνητο να κάνουν μια βόλτα να τους δει ο υπεύθυνος αξιωματικός πως μπορούν να το κουμαντάρουν. Μόνο που αυτά γίνονταν όταν εγώ ήμουν για ψώνια.

Βασικά από οδήγηση δεν ήξερα. Είχα όμως στο νου μου να τα κάνω ανάποδα: πρώτα να πάρω το δίπλωμα και μετά να κάνω κάποια μαθήματα σε δάσκαλο για να μάθω και να οδηγώ! Για το στρατό θα ήταν τυπικό. Οπότε πιάνω τον υπεύθυνο λοχαγό και του λέω πως έχω αυτοκίνητο και θέλω δίπλωμα. Τι είχα να χάσω (αυτό κατά Μάη του 84 περίπου). Αυτός καγχάζει. Σιγά ρε σιτιστή που θες και δίπλωμα. Μετά από κάποιες μέρες ξαναγίνετ' η κουβέντα (ήταν υπηρεσία και κάτι συζήταγε και λέει να κι ο σιτιστής από δω μας θέλει και δίπλωμα). Και του το ξαναζητάω. Καλά μου λέει, θα σου πω ένα σήμα κι αν μου πεις τι σημαίνει θα δώσεις εξετάσεις. Τι εξετάσεις να δώσω τρομάρα μου, αλλά τέλος πάντων. Συμφωνώ. Ποιο σήμα κυρ λοχαγέ. Να, αυτό που είναι όλο κόκκινο και γύρω γύρω άσπρο. Μα δεν υπάρχει τέτοιο σήμα. Α, πάαινε ρε, αφού δεν ξέρεις τα σήματα τι μιλάς.

Τα σήματα τα ήξερα αφού είχα δώσει και είχα πάρει δίπλωμα για το μηχανάκι. Που στην αρχή ήταν αυτόματο και μετά το παπί ημιαυτόματο, δηλαδή άλλαζες μεν ταχύτητες όμως χωρίς να πατάς αμπραγιάζ. Τον καιρό εκείνο πήρα και στη ζούλα κάνα δυο φορές μια καναδέζα (ένα αυτοκίνητο του στρατού σαν τα αγροτικά με την καρότσα από πίσω) κι είχα κάνει κάποια μέτρα - δεν τολμώ να πω χιλιόμετρα. Σήμα, λοιπόν, που να είναι όλο κόκκινο και γύρω του άσπρο δεν υπάρχει. Το κόκκινο έχει στη μέση μια άσπρη παύλα και σημαίνει πως δεν μπορείς να μπεις απ' αυτή τη μεριά γιατί είναι μονόδρομος.

Πάω σ' ένα αυτοκίνητο και παίρνω το βιβλίο του αυτοκινήτου (που έχει οδηγίες για τη συντήρηση κι έχει και τα σήματα).Μήπως εννοείτε αυτό τον ρωτάω. Α, ναι. Μα δεν είν' όλο κόκκινο. Ε, καλά τα μπέρδεψα. Αλλά τι δείχνει; "Κλειστή οδός για όλα τα οχήματα και από τις δυο κατευθύνσεις" (το αντιγράφω αυτό). Όχι, μου λέει, σημαίνει αδιέξοδο.

Του δείχνω το σήμα για το αδιέξοδο (που είναι μπλε αφού δίνει πληροφορία και πολλές φορές δεν είναι μόνο στην είσοδο του συγκεκριμένου δρόμου αλλά στον κεντρικό που πληροφορεί πως δεξιά ή αριστερά ή λοξά κλπ ο δρόμος είν' αδιέξοδο. Και δεν απαγορεύεται να μπεις, απλά έχεις υπόψη σου τι θ' αντιμετωπίσεις. Εδώ, για να πούμε και του στραβού το δίκιο, ο ΚΟΚ είχε συμμαζευτεί εκείνα τα χρόνια. Παλιότερα δεν υπήρχε όλη η ποικιλία σημάτων. Γενικά πληροφοριακές πινακίδες δεν χρησιμοποιούνταν κι έτσι πολλές φορές για να δείξουν πως ένα στενό είναι αδιέξοδο κότσαραν μια πινακίδα στρογγυλή - που όμως κανονικά απαγόρευε να μπει οποιοδήποτε όχημα, πράγμα που δεν ίσχυε. Τέτοιο σήμα είχε ο δρόμος που έμενα όταν έδινα εισαγωγικές. Όμως τα πράγματα είχαν πια αλλάξει, αλλά εκείνος (λοχαγός τεχνίτης από υπαξιωματικούς) σιγά που ασχολήθηκε να μάθει τι ισχύει τώρα. Χώρια που δεν θυμόταν και σωστά τη σειρά των χρωμάτων.

Τέλος πάντων, αφού φάνηκε πως είχα δίκιο συγκατένευσε για δίπλωμα αλλά να μ' εξετάσει. Κρύος ιδρώτας μ' έκοψε. Πώς να οδηγήσω που δεν έχω ιδέα απ' αυτοκίνητα. Τέλος πάντων, κάποια μέρα που θα είχε εξέταση με παίρνει κι εμένα. Κι επειδή έπρεπε να φύγω για ψώνια εξετάστηκα πρώτος. Μαζί μου θα εξεταζόταν κι ο γιατρός δεύτερος, κι αυτός μια απ' τα ίδια ήθελε. Μπες μεσ' το Ρέο. Έστιν ουν Ρέο ένα κοτζάμ φορτηγό. Τι να κάνω, μπαίνω μέσα. Δίπλα μου μπαίνει ο λοχίας κίνησης για να μ' επιβλέπει. Έλα δω και πάρκαρε μου κάνει ο λοχαγός. Μούδειξε δίπλα σ' ένα χαντάκι. Απίστευτο. Το πάρκαρα κανονικότατα. Ούτε τόριξα στο χαντάκι ούτε άφησ' απόσταση. Δεν πίστευα στα μάτια μου όταν κατέβηκα και το είδα (εννοείται ούτε ο λοχαγός). Καλά μου λέει πάρε το δρόμο και προχώρα. Το πάω μια χαρά στην ανηφόρα. Σταμάτα μου φωνάζει. Σταματάω. Ξεκίνα. Πάω να ξεκινήσω αλλά το θηρίο δεν κουνιέται. Αντίθετα μου σβήνει. Τα στρατιωτικά οχήματα τα ξεκινάμε με δευτέρα. Το ίδιο έκανα όλη την ώρα με το ρέο και δεν είχα πρόβλημα. Πάω να το ξαναξεκινήσω με πρώτη, μήπως έφταιγε αυτό. Σιγά και μην. Ο λοχίας από δίπλα να μου λέει να βάλω δευτέρα και να πατήσω το γκάζι. Εγώ να φοβάμαι πως αν πατήσω γκάζι θα φύγει και δεν θα μπορώ να το κουμαντάρω (σιγά, μόλις άφηνα το γκάζι το θηρίο θα σταμάταγε, ειδικά στον ανήφορο, αλλά δεν μούκοψε). Κι αφού τρίτη φορά σβήνει με κατεβάζει κάτω άδοξα και φεύγω για τη δουλειά μου. (Ο γιατρός έμαθα πως ζήτησε και του έδωσαν να οδηγήσει καναδέζα, αλλά εγώ δεν το σκέφτηκα).

Το καλοκαίρι έχουμε αλλαγές στη μονάδα. Αλλάζουν σχεδόν όλοι οι αξιωματικοί (κάτι που γίνεται στο στρατό κάθε δυο χρόνια περίπου). Στη θέση του λοχαγού που παίρνει μετάθεση έρχεται ένα ανθυπασπιστής. Του την πέφτω κι αυτουνού. Καλά, μου λέει, θα σ' εξετάσω και θα δούμε. Κανονίζει την εκπαίδευση οδηγών να την κάνει μέρα που δεν είχα ψώνια. Πάμε σ' ένα πλάτωμα παραπάνω. Μας λέει διάφορα σε στιλ θεωρητικής εκπαίδευσης και μετά αρχίζει η πρακτική εξέταση. Ένας ένας όσοι ήμαστε εκεί μπαίνουν στην καναδέζα κι οδηγούν έχοντας δίπλα τους τον λοχία κίνησης κι ο ανθύπας παρακολουθεί από μακριά. Τελευταίος εγώ. Κατέβα λέει στον λοχία, θα μπω εγώ δίπλα. Μπαίνουμε. Ξεκινάμε. Ανέβασε ταχύτητα (να βάλω τρίτη δηλαδή). Μια χαρά. Κατέβασε. Ξεχνάω να πατήσω αμπραγιάζ, βγάζω την ταχύτητα, το θυμάμαι, πατάω και βάζω τη δευτέρα. Όμως αυτός κοίταζε τα πόδια μου. Δεν εξηγείται αλλιώς. Αν ήταν απέξω δεν θα έβλεπε τίποτα. Τώρα με κόβει.

Όμως τέτοια εποχή φεύγει κι αυτός, αλλά για τρίμηνη εκπαίδευση στο Μεγάλο Πεύκο. Την πυροβολαρχία διοικήσεως την αναλαμβάνει αρχιλοχίας που όμως είναι υπαξιωματικός ενώ ο κανονισμός προβλέπει αξιωματικό για τα της κίνησης. Κι ο ανθυπασπιστής δεν είναι αξιωματικός αλλά δεν είναι ούτε υπαξιωματικός, είναι κάτι μεσοβέζικο κι έτσι του ανέθεσαν. Τώρα; Τώρα υπεύθυνος αξιωματικός αναλαμβάνει ο Κ.Τ. 

Παρένθεση: Ο KT ήταν ένας αξιωματικός που πολύ εκτίμησα. Απ' τους ελάχιστους στο στρατό που αυτό που έλεγε ίσχυε έστω κι αν το αποτέλεσμα από την άποψη, τη διαταγή, την οδηγία ήταν δυσμενές. Δεν προσπαθούσε να αποσείσει τις ευθύνες του ρίχνοντάς τις σε κάποιον άλλον (κάτι που είναι το συνηθισμένο). Και το ίδιο απαιτούσε από τους στρατιώτες. Αν κάποιος τα μασούσε κι έλεγε "νομίζω" η απάντησή του ήταν πως "τα νομίσματα έχουν δυο όψεις". Μια κουβέντα που την θυμάμαι και την επαναλαμβάνω κι εγώ. Ήρθε στην μονάδα ως επιτελικός, δεν είχε δηλαδή κάποια πυροβολαρχία στην ευθύνη του αλλά ήταν μόνιμα στα γραφεία. Η συνεργασία μας ξεκίνησε γιατί ανέλαβε αξιωματικός συσσιτίου, άρα πρώτα έπρεπε να υπογράψει αυτός τα χαρτιά που ετοίμαζα και μετά ο διοικητής. Απ' τα πρώτα που έκανε ήταν να βγαίνω για ψώνια καθημερινά κι όχι τρεις φορές τη βδομάδα. Επίσης να παίρνουμε μόνοι μας τις χορηγίες από τα ψυγεία (κρέατα, κοτόπουλα κλπ κατεψυγμένα) κι όχι να μας τα φέρνουν απ' τα τεθωρακισμένα. Όταν έφυγε ο ανθυπασπιστής χρεώθηκε και τη δική του δουλειά. Κι αργότερα που έφυγε απ' την πυροβολαρχία ο ανθυπολοχαγός που είχαμε για διοικητή (μετά τον δόκιμο ήρθε κάποιος που ήταν κι αυτός δόκιμος και ζήτησε ανακατάταξη, αλλά τον πήραν στην αστυνομία κι έτσι παραιτήθηκε) ανέλαβε την πυροβολαρχία ο KΤ. Κοινώς τούφεξε. Κλείνει η παρένθεση.

Κάποια μέρα που θα γινόταν πάλι εκπαίδευση οδηγών πιάνω τον καινούριο αξιωματικό και του λέω την ίδια ιστορία. Μόνο που σ' αυτόν μίλησα λίγο διαφορετικά αφού μιλάγαμε στα ίσια. Έχω αυτοκίνητο και θέλω δίπλωμα για να μην τρέχω με εξετάσεις και τέτοια. Κι όπως με ξέρεις δεν θα το χρησιμοποιήσω για να πάρω κόσμο στο λαιμό μου, θα πάω για μαθήματα και τέτοια. Καλά, μου λέει, πες στον Δαμουλή να σε γράψει. Δαμουλής ήταν ο στρατιώτης που ήμασταν μαζί από τη Θήβα κι ήταν γραφέας. Να με γράψει εννοούσε στη λίστα των οδηγών. Του το λέω αλλ' αυτός δεν ήταν σίγουρος. Γράφει τη λίστα και πάει και τον ρωτάει πριν την κλείσει. Ο ΚΤ (προφανώς) το επιβεβαιώνει. Υπογράφεται κι η λίστα απ' το διοικητή κι έτσι αποκτώ στρατιωτικό δίπλωμα.

Όμως αυτό δεν ήταν αρκετό. Έπρεπε να γίνει μετατροπή σε πολιτικό κι ο καιρός ήταν πια λίγος γιατί η μετατροπή έπρεπε να γίνει όσο ήμουν ακόμα στρατιώτης, αλλιώς έμπλεκε το πράγμα. Αρχές Γενάρη του 85. Βγαίνω στην αναφορά και ζητάω α) 20 μέρες φυλακή β) 20 μέρες άδεια και γ) την μετατροπή (το πώς και το γιατί για το πρώτο θα τα ξαναπούμε). Καταγράφονται στο ημερήσιο δελτίο αναφοράς (το ΕΚΑΛ) και πάνε στον διοικητή. Που την άδεια την κόβει αλλά την μετατροπή την εγκρίνει με την παρατήρηση να με βλέπει στη συντήρηση οχημάτων (που γινόταν Παρασκευή πρωί όταν εγώ ήμουνα για ψώνια, άρα τσάμπα πήγ' αυτό).

Ωραία, φτάσαμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Να μαζευτεί η σχετική χαρτούρα και να σταλεί στη διεύθυνση συγκοινωνιών. Στέλνεται, αλλά απάντηση δεν έρχεται κι οι μέρες περνούν. Κάποια στιγμή έρχεται και είν' απορριπτική γιατί δεν φαίνεται πως πρέπει να φοράω γυαλιά όταν οδηγώ. Πάω στον οφθαλμίατρο και μου δίνει ένα χαρτί για το τι πρόβλημα έχω και τι γυαλιά φοράω. Ξαναστέλνονται τα χαρτιά. Αλλά μιας κι ο καιρός περνούσε, κάνω μια βόλτα από τη διεύθυνση συγκοινωνιών. Λέω τι θέλω, μου λένε πως θ' απαντήσουν υπηρεσιακά, αλλά δίπλα είναι γνωστή μου υπάλληλος απ' το Πλωμάρι. Πάει παίρνει τον φάκελο, τον ελέγχει και μου λέει πως δεν ήθελαν χαρτί από οφθαλμίατρο, αυτό που ήθελαν ήταν το στρατιωτικό δίπλωμα να γράφει παρατήρηση "οδήγηση με γυαλιά". Κι αυτό γιατί στη φωτογραφία που είχα για το δίπλωμα ήμουν διοπτροφόρος (η φωτογραφία της αρχής είναι τον Φλεβάρη του 85, αυτή τη φάτσα είχα στείλει και για το δίπλωμα 😀 - εξάλλου τότε δεν είχα βάλει ακόμα φακούς, άρα χωρίς γυαλιά δεν έβλεπα τίποτα). Κι επειδή ο χρόνος ήταν πια περιορισμένος μου τα έδωσε στο χέρι, τα πήγα στη μονάδα και τα επέστρεψα σωστά συμπληρωμένα μια δυο μέρες πριν απολυθώ.

Ίσα που πρόλαβα. Σε καμιά εικοσαριά μέρες το δίπλωμα ήταν στο στρατόπεδο κι έκανα μια τελευταία επίσκεψη εκεί για την παραλαβή του.

Συμπληρώσεις:

1. Η παρατήρηση "οδήγηση με γυαλιά" υπάρχει στο δίπλωμα ακόμα και σήμερα. Παρόλο που παλιότερα  και για πολλά χρόνια φόραγα φακούς επαφής (και το μόνο που είχα ήταν μια βεβαίωση απ' τον γιατρό μου που έλεγε πως μπορούσα αντί για γυαλιά "να φέρω φακούς καλά ανεκτούς". Παρόλο που γυαλιά μυωπίας έχω να φορέσω επτά χρόνια τώρα. Κι έτσι και τα φορέσω δεν θα βλέπω να οδηγήσω. Όταν όμως τότε που έκανα το λέιζερ είπα στον γιατρό να μου δώσει βεβαίωση με τα νέα δεδομένα ή να τ' αλλάξω επίσημα στο δίπλωμα, με απέτρεψε γιατί είναι, μου είπε, μεγάλη βαβούρα. Δεν ξέρω τι θα γίνει σε δυο χρόνια που λήγει το δίπλωμα (λόγω γήρατος) και θα ξαναπάω τα χαρτιά των γιατρών. Θα μπορέσω να βγάλω τα γυαλιά μυωπίας απ' το ντουλαπάκι του αυτοκινήτου (καθότι σύμφωνα με τον ΚΟΚ πρέπει να έχω κι ένα ζευγάρι εφεδρικά) ή θα μείνουν εκεί μέχρι να σταματήσω να οδηγώ;
2. Προφανώς όταν απολύθηκα έπιασα τον δάσκαλο που έκανε η Μαρία μαθήματα την ίδια εποχή να μου κάνει κάποια μαθήματα, να μάθω ό,τι χρειάζεται. Οδήγηση, οπισθοπορεία και οπισθογωνία, παρκάρισμα και τέτοια. Επειδή είχα παρακολουθήσει κάνα δυο μαθήματα της Μαρίας διαπίστωσα πως εμένα μου τα έλεγε διαφορετικά και του το είπα. Η απάντησή του; "Εσύ έχεις δίπλωμα και θες να οδηγείς. Άρα μαθαίνεις αυτά που χρειάζονται πραγματικά στο δρόμο. Η Μαρία πρέπει να περάσει τις εξετάσεις άρα της χρειάζονται πράγματα που κοιτάνε οι εξεταστές"! Αφού κάναμε επτά μαθήματα, μου λέει αυτό ήταν το τελευταίο. Δεν χρειάζεσαι άλλο. Κι από τότε πια οδηγώ εν πλήρη γνώση 😀.