Στη Μυτιλήνη

Τη Μυτιλήνη την έχω επισκεφτεί πολλές φορές. Συνήθως περαστικός από κει είτε για να πάρω το βαπόρι είτε για δουλειές (π.χ. γιατρούς ή ψώνια). Αλλά και για βόλτες ή για μια συναυλία ή θέατρο στο Κάστρο. Όμως δυο φορές έχω μείνει εκεί - και μάλιστα για κάμποσο καιρό. Τη δεύτερη φορά όταν ήμουν φαντάρος στην Παγανή (λίγο παραέξω - πηγαίναμε και με τα πόδια άμα λάχει, αν και ζόρικα ένεκα ανηφόρα). Και στο φανταριλίκι μπορείς να πεις πως δεν έμενα στην πόλη κι αυτό είναι σωστό. Αλλά το καλοκαίρι του 84 που παντρεύτηκα, νοικιάσαμε στην πόλη και με την απόλυση έμεινα εκεί κάποιους μήνες. Όμως εδώ θα μιλήσω για την πρώτη φορά, το μακρινό 1967. Έμεινα για 9 μήνες. Μικρός ήμουνα, μόλις 8 χρονών κι όμως θυμάμαι τόσα και τόσα που το 84 είχαν ήδη αλλάξει. Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν τα κείμενα είναι σχετικά πρόσφατες, του 2013. Τότε δεν είχα μηχανή 😊

Τον Απρίλη του 67 μας έκατσε ως γνωστόν η δικτατορία. Τι σχέση έχει η δικτατορία με την μετεγκατάσταση στη Μυτιλήνη; Εμ γιατί άλλο πήγαμε. Ο πατέρας μου όπως έχω αναφέρει ήταν οικοδόμος - αγρότης. Τα αγροτικά είναι από τον Οκτώβρη μέχρι τον Απρίλη βαριά βαριά, συνήθως λιγότερα. Άρα μετά τον Απρίλη είχε οικοδομή. Αφού, λοιπόν, τον άφησαν και γλίτωσε την εξορία (για άλλον κλήρωσε) σ' όποια δουλειά πήγαινε φρόντιζαν οι χωροφύλακες να κάνουν μια διακριτική επίσκεψη στον εργοδότη του: "Καλά πήρες στη δουλειά τον Μαλλιαρό που είναι κομμουνιστής; Μήπως είσαι κι εσύ τέτοιος;". Ο άλλος για να μην έχει προβλήματα τον σκόλαγε. Άρα δουλειά γιοκ. Μιας και ήξεραν μηχανικοί με τους οποίους συνεργαζότανε πως ήταν καλός στη δουλειά του, του πρότειναν να πάει να μείνει στη Μυτιλήνη όπου δεν τον ήξεραν από τη χωροφυλακή (όχι πως άμα θέλανε δεν μπορούσαν να του κάνουν κι εκεί τη ζωή δύσκολη, αλλά τον άφησαν) κι όπου θα φρόντιζαν να του εύρισκαν εκείνοι δουλειά. Έτσι κι έγινε.

Τα σχολεία δεν είχαν κλείσει ακόμα όταν έφυγε εκείνος να βρει σπίτι. Βρήκε ένα σε μια παλιά πολυκατοικία στο κέντρο της πόλης, στο πρώτο στενό μετά τον Άγιο Θεράποντα. Ιδιοκτήτρια η κυρία Θελξιόπη που η ίδια έμενε στα προάστεια, στο Ακλειδιού. Δεν πρέπει να χτίστηκε για πολυκατοικία αλλά να έγινε στην πορεία. Δυο όροφοι ήταν με τρία "διαμερίσματα" ο κάθε όροφος, με ξύλινα πατώματα, χωρίς θέρμανση και τέτοιες πολυτέλειες. Ας πούμε το δικό μας δωμάτιο επικοινωνούσε με της κυρά - Ραλιάς (που ο ανιψιός της ο Μ. Αξιώτης ήταν στην εξορία) που έμενε δίπλα με μια πόρτα που ήταν μόνιμα κλειδωμένη και μας χώριζε. Τα τελευταία χρόνια που πέρασα από κει είδα πως την έχουν πια γκρεμίσει.

Απέναντι από το σπίτι ήταν η κλινική του Βέτσου. Ένα από τις τρία (ή τέσσερα) μαιευτήρια που υπήρχαν τότε στην πόλη (και που συνεργάζονταν όλα μεταξύ τους - ένα άλλο ήταν στο ακριβώς από πίσω δρόμο και οι ανταλλαγές συχνές και εύκολες). Στην κλινική αυτή έμενε κι ο γιατρός με την οικογένειά του ενώ απέναντι ακριβώς έμενε η θεία τους. Στην παραπάνω φωτογραφία φαίνονται όλα μια χαρά. Έβγαινε η θεία στο παράθυρο δεξιά και φώναζε την ανιψιά (που δεν θυμάμαι πώς τη λέγανε - ένα δισύλλαβο όνομα είχα, ας πούμε Άννα).
-Άννα, Άννα. Άννα, Άννα.
Έλα όμως που συνήθως η Άννα είτε δεν άκουγε είτε κάποια δουλειά έκανε και δεν μπορούσε να βγει εκείνη την ώρα. Σε λίγο που τα κατάφερνε, έβγαινε:
- Θεία, θεία. Θεία, θεία.
Τώρα ήταν η σειρά της θείας να μην μπορεί να βγει. Μέχρι να καταφέρουν να βρεθούν οι δυο απέναντι και να συνεννοηθούν Και αυτό γινόταν αρκετές φορές της μέρας, οπότε ήταν κάτι το πολύ περίεργο για μας στην αρχή αλλά μετά το συνηθίσαμε και το περιμέναμε. Τι έγινε σήμερα και δεν βγήκαν ακόμα ή βγήκαν μόνο τόσες φορές.

Από την άλλη μεριά βλέπαμε το σπίτι της κυρά-Μαίρης. Αυτή έμενε σε μια μονοκατοικία (δίπλα στο σπίτι - γραφείο του μηχανικού του Αργυρόπουλου, απ' αυτούς που βοήθησαν τον πατέρα μου - το μόνο που μένει ακόμα αλλά εκεί μένει ακόμα μηχανικός Αργυρόπουλος, όχι ο ίδιος ο παλιός αλλά γιος ή εγγονός του που συνεχίζει την παράδοση) με τον γιο της το Νίκο. Από τον Νίκο, που ήταν μεγαλύτερός μου, έχω και τις μόνες φωτογραφίες από τη Μυτιλήνη. Δεν φαίνεται κάτι απ' την πόλη, αλλά αυτές μου έβγαλε, μάλλον δοκίμαζε την φωτογραφική του μηχανή (ναι, το 67 είχε μηχανή).

Στη Μυτιλήνη πήγα και σχολείο. Στην Γ' τάξη, στο πρώτο δημοτικό Μυτιλήνης που ήταν κοντά στο σπίτι (πιο κοντά απ' ότι στο χωριό). Εδώ γράφαμε με μελάνι διαρκείας (στιλ Μπικ) και μολύβι εκεί που στο χωριό (και μάλιστα Α' και Β' τάξη) με μελάνι. Που αν δεν ήταν με κονδυλοφόρο, άντε να ήταν με στυλό μελάνης (απ' αυτό που είχε κάτι σαν σύριγγα από πίσω και το γεμίζαμε). Κι είχαμε να γράφουμε πολύ λιγότερα στο σπίτι πράγμα που με βοήθησε να βελτιώσω τα γράμματά μου. Αλλά αυτό κράτησε για λίγο, μέχρι το Μάρτη. Μετά γυρίσαμε στο χωριό, επιστρέψαμε στα παλιά κι έτσι τα γράμματα πήραν την κατιούσα. Και τώρα δεν διαβάζονται (εκτός κι αν γράφονται σε υπολογιστή)!

Δασκάλα είχαμε την κυρία Αφρούλα. Παραπάνω δεν θυμάμαι εκτός από δυο περιστατικά. Το ένα πως τον Δεκέμβρη ήμουν άρρωστος και δεν πήγα στο σχολείο μια μέρα. Και τ' απόγεμα που κάπου πήγ' η μάνα μου να πάρει τα μαθήματα από κάποιο συμμαθητή μου (πώς ξέραμε πού έμενε;) δεν τα κατάφερε γιατί υπήρχε απαγόρευση κυκλοφορίας. Είχε γίνει το αντιπραξικόπημα του βασιλιά εκείνη τη μέρα. Επίσης άρρωστος ήμουνα και την 25η Μαρτίου. Ετοιμάζαμε να παρουσιάσομε κάποιο σκετς στη γιορτή αλλά εγώ ήμουνα με πυρετό στο σπίτι (κι ετοιμαζόμασταν το πολύ σε μια βδομάδα να επιστρέψουμε στο χωριό). Έτσι δεν πήρα μέρος (και τους κρέμασα κιόλας αφού το ρόλο μου έπρεπε να τον πάρει κάποιος που δεν τον είχε μελετήσει). Στην αρχή ήταν επιφυλακτικοί μαζί μου λόγω της φυματίωσης που είχαμε περάσει κι έπρεπε να τους βεβαιώσουμε πως δεν υπήρχε πρόβλημα (αλλά τότε γιατί έλειπα κάποιες μέρες για εξετάσεις; Μα για να σιγουρευτούμε πως όλα πήγαιναν καλά. Ακόμα έπαιρνα φάρμακα, εκείνη τη χρονιά τα σταμάτησα). Ήμουνα καλός μαθητής και το απέδειξα, αλλ' αυτό θα το πω μιαν άλλη φορά.

Αλλά η ζωή στη Μυτιλήνη είχε κι άλλες αναμνήσεις που θα παρουσιαστούν σε επόμενο...