Ο Τίβερης κι ο Δούναβης

Τι σχέση έχουν αυτά τα δυο ποτάμια; Μπορεί άμεσα καμία αλλά για μένα υπήρξε.
Είμαστε στα 1971. Μαθητής τότε της ΣΤ' δημοτικού στο Δημοτικό σχολείο Πλαγιάς. Μάθημα γεωγραφία, εκείνη τη χρονιά κάναμε της Ευρώπης. Το σημερινό μάθημα είναι τα ποτάμια της Ευρώπης. Ο δάσκαλος στέκεται κοντά στον πίνακα και κάνει μια ερώτηση για κάτι που δεν περιέχεται στο βιβλίο αλλά το είχε αναφέρει στην παράδοση: Ποιος ποταμός περνάει μέσα από την Ρώμη. Βουβαμάρα στην τάξη. Σηκώνω το χέρι, τόξερα, το θυμόμουνα που το είπε κι ήμουνα ο μόνος. Αλλά εκείνη τη μέρα είχε άλλες διαθέσεις ο δάσκαλος. Ρωτάει ονομαστικά έναν απ' τους πιο αδύνατους μαθητές. Σήκω πάνω, έλα εδώ, για πες μου. Η απάντηση αναμενόμενη. Δεν ξέρω. Φαπ πέφτει το χέρι στο ένα μάγουλο, φαπ στο άλλο, κάτσε εκεί δίπλα στον πίνακα. Ο επόμενος ή η επόμενη. Το αυτό. Και το πράγμα συνεχίζεται με μαθητές που παραδοσιακά έχουν καλύτερες επιδόσεις. Εγώ το χέρι μόνιμα πάνω, αλλά δεν με επιλέγει.

Περνάνε από μπροστά του όλοι οι μαθητές της τάξης. Βασικά των δυο τάξεων, το σχολείο ήταν τριθέσιο κι έτσι κάναμε συνδιδασκαλία η πέμπτη και η έκτη - κι αν λέω πως ήμουν στην έκτη είναι γιατί στα πλαίσια της συνδιδασκαλίας υπήρχαν μαθήματα (π.χ. μαθηματικά και γλώσσα) που γίνονταν χωριστα΄για κάθε τάξη αλλά άλλα όπως η ιστορία ή η γεωγραφία γίνονταν κοινά (αυτό το κέρδος της συνδιδασκαλίας) κι εγώ έκανα πρώτα τα μαθήματα της έκτης (νεότερη ιστορία ή γεωγραφία των ηπείρων) και μετά αυτήν της πέμπτης (βυζαντινή ή της Ευρώπης αντίστοιχα). Άρα, αφού της Ευρώπης ήταν, στην έκτη ήμουν :) Ένας ένας λοιπόν περνάνε όλοι οι υπόλοιποι και κανένας δεν δίνει τη (σωστή) απάντηση. Τελευταία η Ρηνούλα, η καλή μαθήτρια της τάξης και "ανταγωνίστριά" μου. Δεν ξέρει την απάντηση, της δίνει ένα μόνο χαστούκι (κι αυτό ελαφρύ) αλλά η προσβολή μεγάλη βάζει τα κλάματα.

Σειρά μου τώρα, έχω μείνει τελευταίος. Σήκω πάνω. Ποιος είναι; Ο Τίβερης. Κάτσε κάτω. Σήκω πάνω. Ερώτηση άλλη. Κάτσε κάτω. Σήκω πάνω. Άλλη. Το ίδιο. Το σκηνικό επαναλήφτηκε πεντέξι φορές. Πάνω που πήγαινα να κάτσω στο θρανίο ξανά σηκωνόμουνα, ξανά ερώτηση, σωστή απάντηση, μπορούσα να καθίσω. Αμ δε. Στο τέλος πέφτει η ερώτηση: "Εκτός από τον Δούναβη υπάρχουν άλλοι ποταμοί που χύνονται στον Εύξεινο Πόντο;" Εκεί κόλλησα. Προσπαθώ να θυμηθώ αλλά δεν μούρχεται. Ο Βόλγας χύνεται στην Κασπία. Δεν μας κάνει. Χτυπάει το τηλέφωνο του σχολείου. Ο δάσκαλος (που είναι και διευθυντής) φεύγει να το σηκώσει. Οι συμμαθητές μου προσπαθούν να με βοηθήσουν αλλά υπάρχει διχογνωμία. Άλλοι λένε ναι, άλλοι όχι. Τι να πω; Πελαγώνω.

Ο δάσκαλος επιστρέφει. Επαναλαμβάνει την ερώτηση. Ναι. Ποιοι. Δεν θυμάμαι. Άρα όχι. Σίγουρα; Σίγουρα. Ρωτάει τους υπόλοιπους. Είναι ο Ντον, ο Δνείπερος, ο Δνείστερος. Κι είναι λογικό. Αλλά εγώ είχα πει όχι.

Το χαστούκι το απέφυγα. Μου τη χάρισε γιατί αναγνώρισε πως με είχε ζαλίσει με το κάτσε - σήκω.

Εδώ θα τέλειωνε η ιστορία μου, αλλά θυμήθηκα πως παρόμοιο περιστατικό μου είχε συμβεί στη Μυτιλήνη. Όταν ήμουνα στην τρίτη. Δεν θυμάμαι ποια ήταν η ερώτηση που μας έκανε η δασκάλα μας η κυρία Αφρούλα. Το θέμα ήταν πως χέρι σηκώναμε λίγοι. Ερώτηση σ' αυτούς που δεν σήκωναν χέρι, αστοχία, καλά κάτσε. Πάμε σ' αυτούς που σήκωναν χέρι. Αλλά την απάντηση δεν την δίναμε δυνατά αλλά στο αυτί της. Άλλοι σωστά άλλοι λάθος. Τελικά ήμασταν τρεις που είχαμε απαντήσει σωστά. Εκεί δεν έπεσαν χαστούκια αλλά μόνο αυτοί οι τρεις βγήκαμε για διάλειμμα. Οι υπόλοιποι έμειναν τιμωρία, μέσα.