Όλ' οι Χιώτες μια γενιά

Την παροιμία του τίτλου τη χρησιμοποιούμε στο χωριό μου πολλές φορές όταν θέλουμε να πούμε πως κάποια πράγματα μοιάζουν. Γενικά η Χίος (ή η Χιος, μονοσύλλαβο) χρησιμοποιείται σε παροιμίες μιας και είναι κοντινό νησί, όταν κάθομαι το καλοκαίρι στον Άγιο Ισίδωρο, ας πούμε, βλέπω απέναντι τόσο το Καρά Μπουρούν της Τουρκίας όσο και το βόρειο τμήμα της Χίου (αν και, όταν νυχτώνει μόνο το πρώτο που είναι γεμάτο φώτα από οικισμούς και ανεμογεννήτριες ενώ κατά Χιο μεριά δεν φαίνεται τίποτα). Όμως το θέμα μου δεν είναι οι Χιώτες αλλά η γενιά, η συγγένεια μιας και στο χωριό μου όλοι λίγο πολύ είμαστε συγγενείς μεταξύ μας. Όταν απευθυνόμαστε σε κάποιον μεγαλύτερο θα τον πούμε μπάρμπα (άντε θείο με τα νέα δεδομένα) κι όχι κύριο και θεια (ή έστω θεία) κι όχι κυρία, χωρίς να υπάρχει σίγουρα συγγένεια (αν και, κατά πάσα πιθανότητα κάτι θα υπάρχει 😃).

Τις σχέσεις συγγένειας τις θυμόμαστε και τις κρατάμε, θείοι δεν είναι μόνο τ' αδέρφια των γονιών αλλά και τα ξαδέρφια τους καθώς και τα αντίστοιχα των παππούδων. Κι αν απ' τους εξ αίματος πάμε στους εξ αγχιστείας, δεν μένει σχεδόν κανείς που να μην είναι συγγενείς με τον άλλον. Να σημειωθεί κι ο αριθμός των παιδιών που έκαναν τα παλιά χρόνια (τα τέσσερα ήταν λίγα!) μ' αποτελέσματα κωμικά πολλές φορές: τ' ανίψι να είναι πιο μεγάλο απ' το θείο.

Π.χ. με τον Δημητράκη, τον κολλητό μου κατά τα μαθητικά μας χρόνια, είχαμε συγγένεια και απ' τη μάνα του και και απ' τον πατέρα του. Απ' τη μάνα του πάλι διπλή συγγένεια, τόσο απ' τον πατέρα της (πρώτο ξάδερφο του παππού μου) όσο κι απ' τη μάνα της (πρώτη ξαδέρφη της γιαγιάς μου). Βέβαια, μεταξύ τους το ζευγάρι δεν είχε κάποια συγγένεια. Τώρα, απ' τον πατέρα του πώς ήμασταν γενιά δεν ξέρω ακριβώς, αλλά η γιαγιά του ήταν Λαγουτάραινα και μούλεγε πως είναι σόι με τους Μαλλιαρούς. Και στο σχολείο μαζί μας, στην ίδια τάξη ήταν κι ένας πρώτος ξάδερφος της μαμάς του (θείος του δηλαδή).

Στη φωτογραφία της αρχής φαίνονται τρεις κοπέλες που έγιναν νύφες την ίδια μέρα: από αριστερά είναι η Παρασκυεούλα, η Ζαχαρώ κι η Πελαγία. Οι δυο τελευταίες ήταν αδερφές, πρώτες ξαδέρφες της μάνας μου απ' τη μεριά της μάνας της. Δίπλα με το σκούρο φόρεμα μια τρίτη αδερφή τους η Ρηνούλα και μετά η μάνα μου. Που είναι το περίεργο; Πίσω αριστερή διακρίνεται ο μπάρμπας μου ο Κλεάνθης, ένας απ' τους γαμπρούς. Ο δεύτερος ήταν ο αδερφός του ο Γιάννης. Αυτοί οι δυο ήταν κι αυτοί πρώτα ξαδέρφια της μάνας μου αλλ' απ' τη μεριά του πατέρα της αυτή τη φορά. Ο πρώτος έπαιρνε τη Ζαχαρώ κι ο δεύτερος την Παρασκευούλα. Κι η τρίτη; Η Πελαγία; Τι μένει; Μιας και δεν θα πρωτοτυπούσε αυτή να πάρει κάποιον απ' έξω, πήρε τον Αριστείδη, τον αδερφό της Παρασκευούλας. Τρεις γάμοι, τρεις οικογένειες, οι δυο απ' τις οποίες ήταν συγγενείς της μητέρας μου!