Συγκοινωνίες πριν 50 χρόνια

Όταν φτιάχτηκε με άσφαλτο ο δρόμος Μυτιλήνης - Πλωμαρίου τα λεωφορεία έγιναν τακτικά και αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες τις περιοχής. Τις δεκαετίες του 60 και του 70 (αλλά κι αργότερα) η σύνδεση του Πλωμαριού με την πρωτεύουσα του νομού γινόταν 5 φορές τη μέρα. Επίσης υπήρχαν άλλα πεντέξι δρομολόγια, τοπικές συνδέσεις του Πλωμαριού με την Πλαγιά και τον Τρύγονα. Στο Πλωμάρι είχαν την έδρα τους 4 λεωφορεία μεγάλα (για την εποχή εκείνη - 32άρια) που μπορούσαν να εξυπηρετήσουν άνετα (ή σχεδόν - υπήρχαν κάποια που παραγέμιζαν) αλλά κι ένα πιο μικρό (24άρι).

Στις Αθήνες

Ναι, έτσι το λέγαμε. Άντε να κόβαμε το "ι" απ' το στις, να αλλάζαμε την κατάληξη αλλά τότε αν κάποιος πήγαινε απ' το χωριό μου, θα πήγαινε "στ'ς Αθήνις" κι όχι στην Αθήνα που πάνε σήμερα.
Μιλάω για το κοσμογονικό 1965. Γιατί κοσμογονικό; Πέρα απ' το ότι ήταν η χρονιά που πήγα (επιτέλους) σχολείο, πάρα απ' τα Ιουλιανά που πρόσφατα ήταν η επέτειός τους (αν και προσωπικά δεν τα θυμάμαι. Θυμάμαι μια διαδήλωση στο χωριό μου, με πανό και συνθήματα που κατέληξε σ' ένα καφενείο όπου και έγινε μετά ομιλία, αλλά για ποιο λόγο ήτανε δεν έχω ιδέα. Την εικόνα της διαδήλωσης έχω μόνο, δεν ήταν κάτι συνηθισμένο). Ήταν κοσμογονικό για μένα το γεγονός πως για καμιά δεκαριά μέρες έφυγα απ' το χωριό και βρέθηκα στην Αθήνα. Το πρώτο μου ταξίδι, δεν είναι μικρό πράγμα.

Η Γέρα

Είπα πως θ' ανεβάζω ένα καινούριο άρθρο κάθε δυο μέρες, αλλά δεν με βλέπω να προλαβαίνω. Οπότε είπα να βάλω σήμερα ένα φωτογραφικό, όμως όχι για το χωριό μου αλλά από μια κοντινή περιοχή που αρκετές φορές έχω αναφερθεί σ' αυτήν (δυο φορές τελευταία): στα χωριά της Γέρας. Είναι μια περιοχή που είχε έξι κοινότητες προ Καποδίστρια (στη φωτογραφία φαίνονται τα πέντε - υπάρχει όμως κι ένα καλοκαιρινό χωριό που δεν ήταν κοινότητα!) που όμως δεν συμφωνούσαν μεταξύ τους για να ενωθούν εθελοντικά κι ήρθε ο Καποδίστριας και τους έκανε έναν δήμο. Όμως όχι για πολύ αφού με τον Καλλικράτη και το δόγμα "ένα νησί - ένας δήμος" εντάχθηκαν στον ενιαίο δήμο Λέσβου κι όταν έγινε κατανοητό πως αυτό το δόγμα δεν ήταν λογικό πήγαν στο δήμο Μυτιλήνης (αφού η Λέσβος έγινε ένα νησί με δυο δήμους, τη στιγμή που αρκετά μικρότερα, όπως π.χ. η Κεφαλλονιά έγιναν τρεις - αλλ' αυτό είναι άλλο θέμα).

Όλ' οι Χιώτες μια γενιά

Την παροιμία του τίτλου τη χρησιμοποιούμε στο χωριό μου πολλές φορές όταν θέλουμε να πούμε πως κάποια πράγματα μοιάζουν. Γενικά η Χίος (ή η Χιος, μονοσύλλαβο) χρησιμοποιείται σε παροιμίες μιας και είναι κοντινό νησί, όταν κάθομαι το καλοκαίρι στον Άγιο Ισίδωρο, ας πούμε, βλέπω απέναντι τόσο το Καρά Μπουρούν της Τουρκίας όσο και το βόρειο τμήμα της Χίου (αν και, όταν νυχτώνει μόνο το πρώτο που είναι γεμάτο φώτα από οικισμούς και ανεμογεννήτριες ενώ κατά Χιο μεριά δεν φαίνεται τίποτα). Όμως το θέμα μου δεν είναι οι Χιώτες αλλά η γενιά, η συγγένεια μιας και στο χωριό μου όλοι λίγο πολύ είμαστε συγγενείς μεταξύ μας. Όταν απευθυνόμαστε σε κάποιον μεγαλύτερο θα τον πούμε μπάρμπα (άντε θείο με τα νέα δεδομένα) κι όχι κύριο και θεια (ή έστω θεία) κι όχι κυρία, χωρίς να υπάρχει σίγουρα συγγένεια (αν και, κατά πάσα πιθανότητα κάτι θα υπάρχει 😃).

Στα καφενεδέλια

Το σπίτι που μείναμε, όπως είναι σήμερα. Τότε δεν υπήρχε όλο αυτό το πράσινο, όπως επίσης για να πάμε από τον δρόμο στο σπίτι περνάγαμε κάτι σαν γέφυρα ενώ τώρα έχουν ρίξει μπετό προς τα εκεί κι έχει γίνει ένα όμορφο μπαλκόνι.

Το καλοκαίρι μάλλον του 64 πρέπει νάτανε, ο δρόμος που ενώνει τη Μυτιλήνη με το Πλωμάρι θα στρωνόταν με άσφαλτο (μέχρι τότε ήταν χώμα). Για την υποστήριξη των πλαϊνών του δρόμου αλλά και για βελτίωση της χάραξης φτιάχνονταν κάποια στηθαία και κάποια γεφυράκια πέτρινα. Σ' αυτά δούλευε ο πατέρας μου κι επειδή ήταν κάμποσο μακριά από το χωριό για να μην πηγαινοέρχεται κανόνισε και νοίκιασε ένα σπίτι για κάποιους μήνες στα Καφενεδέλια. Τον προηγούμενο χρόνο είχαμε πάλι πάει το καλοκαίρι στο μέρος που δούλευε ο πατέρας μου, στο Τάρτι (λίγο πιο πέρα, εκεί που παντρεύτηκε) αλλά το μόνο που θυμάμαι είναι που πήγαμε με το γάιδαρο και τις κάμαρες που νοίκιαζε ο μπάρμπας μου ο Αντώνης και μέναμε σε μια. Ενώ στα Καφενεδέλια ήμουν μεγαλύτερος!

Ανάγνωση, γραφή

Έμαθα πολύ νωρίς να γράφω και να διαβάζω ή μάλλον να διαβάζω και να γράφω αφού μ' αυτή τη σειρά έγιναν. Η πρώτη μου λέξη στα γράμματα ήταν ΕΔΑ. Η ΕΔΑ ήταν τότε το μόνο αριστερό κόμμα που λειτουργούσε νόμιμα κι ο πατέρας μου ήταν ένθερμος υποστηρικτής της. Έτσι η λέξη μου ήταν γνωστή σαν άκουσμα. Ήταν και εύκολη κι έτσι έμαθα να την αναγνωρίζω όπου την έβλεπα γραμμένη αλλά και να την χαράζω με το κοντύλι στις πλάκες που είχε το καφενείο που σύχναζε ο παππούς μου (συνήθως, σπάνια ο πατέρας μου). Κι όχι μόνο ήξερα να γράφω και να διαβάζω τη λέξη αλλά ήξερα και τι σημαίνει. Όχι βέβαια πως είναι αρκτικόλεξο και πως το κάθε γράμμα είναι και μια λέξη κι όλ' αυτά των λεξικών. Αλλά τι ήταν, τι ήθελε, τι ζητούσε η ΕΔΑ. Την πολιτική σημασία της λέξης δηλαδή. Και πώς την εξηγείς αυτήν σ' ένα τετράχρονο (ας πούμε) παιδί; Μα με όρους που μπορεί να καταλάβει: Να τρων' σοκολάτες και τα φτωχά τα παιδιά!

Δόξα τω θεώ, υπάρχουν!

Ας αλλάξουμε λίγο στιλ, να φύγουμε απ' τα δυσάρεστα και να βάλω ένα ευτράπελο (και μικρό).
Όσοι με ξέρουν, θα έχουν δει πως κάποιες φορές με πιάνει φτάρνισμα που γίνεται αντιληπτό από όλους αφού θα φτερνιστώ πεντέξι φορές συνεχόμενες (και πολλές φορές φροντίζω ν' ακουστεί και δυνατά για να διασκεδάσω και λίγο την κατάσταση). Το φτέρνισμα αυτό συνήθως είναι ξηρό, χωρίς κάτι το ιδιαίτερο. Αλλά στα μικράτα μου το πράγμα δεν ήταν έτσι. Συνήθως η μύτη έτρεχε (και πού το παράξενο για μικρό παιδί θα πείτε).