Επίστρατος

Ο κάθε κληρωτός όταν απολυθεί δεν έχει τελειώσει οριστικά τη σχέση του με τον στρατό γιατί η πατρίδα μπορεί να τον ξαναχρειαστεί και να τον ξανακαλέσει. Η διαδικασία αυτή λέγεται επιστράτευση. Γενικά σκεφτόμαστε πως αυτό γίνεται σε καιρό πολέμου (ή απειλής πολέμου) όμως επιστράτευση γίνεται και για "εκπαίδευση στα νέα όπλα". Άλλη περίπτωση επιστράτευσης είναι η πολιτική επιστράτευση όταν το κράτος θέλει να χρησιμοποιήσει το προσωπικό του που απεργεί (μας είχαν επιστρατεύσει πριν κάμποσα χρόνια τους εκπαιδευτικούς και το γεύτηκα κι αυτό).

Μετά την εισαγωγή, πάμε στο κυρίως θέμα. Που θα είναι για όταν βρέθηκα επίστρατος το 86 αλλά θα έχει και κάποιες αναφορές γενικά στις στρατιωτικές ασκήσεις σε συνδυασμό με τη διαμονή σε σκηνάκια. Και ας ξεκινήσω απ' αυτό. Γιατί κι οι επίστρατοι δεν μένουν στο στρατώνα, σε σκηνάκια κοιμούνται. Γιατί σκηνάκια κι όχι σκηνές; Γιατί πρόκειται για μικρογραφίες σκηνής, δύο ατόμων, χωρίς πάτο, σαν αυτές που βλέπουμε σε παλιές ταινίες για ανθρώπους που έκαναν διακοπές με τέτοια. Ο κάθε μελλοντικός ένοικος της σκηνής παίρνει την μισή στο γυλιό του καθώς κι έναν ορθοστάτη κι όταν φτάσει στο μέρος πούναι να στηθεί ο καταυλισμός, βρίσκει το ταίρι του και στήνουν το σκηνάκι. Ένας ορθοστάτης μπροστά, ένα πίσω, κάτι πασαλάκια κάτω κι έτοιμο.

Για το βράδυ, για ύπνο, στρώμα έχουν το χώμα, άντε και καμιά κουβέρτα (κι αν είναι χειμερινή διαβίωση άντε να ζεστάνεις το κοκαλάκι σου, φορείς ό,τι έχεις και δεν έχεις). Για τους αξιωματικούς προβλέπονται μεγάλες σκηνές, κι αυτές βέβαια χωρίς πάτο, απλά να μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν και για γραφεία, για συσκέψεις και τέτοια (αν και μπορεί να υπάρχει και έξτρα επιτελική σκηνή). Τις σκηνές των αξιωματικών τις κουβαλάει κάποιο όχημα και τις στήνουν, βέβαια, οι φαντάροι.

Ως φαντάρος σε σκηνάκια κοιμήθηκα μια φορά μόνο, τότε που κάναμε διαβίωση υπαίθρου σ' ένα χωράφι δίπλα στο στρατόπεδο. Τότε δεν κοιμόταν κανείς στη μονάδα, οι σκοποί φεύγαμε από τον καταυλισμό. Το πρωί οι γραφείς πήγαιναν στα γραφεία τους από τα σκηνάκια το ίδιο κι οι μάγειρες κι οι υπόλοιποι. Άλλες φορές όμως (μια ή δυο) που η διαμονή ήταν κάπου αλλού (έξω απ' τους Λάμπου Μύλους ή μετά την Καλλονή) εγώ δεν είχα πάει παρά μόνο τη μέρα που είχαμε βολή. Τις υπόλοιπες κάποιοι μέναμε στο στρατόπεδο για τις σκοπιές.

Κι ενώ θάπρεπε να γίνεται και το μαγείρεμα στον καταυλισμό, το φαγητό φτιαχνόταν στη μονάδα και το πηγαίναμε με την καναδέζα - μόνο το ψωμί που σε άλλες περιπτώσεις ήταν αγοραστό από φούρνο, τις μέρες των ασκήσεων (που δεν ταυτίζονταν υποχρεωτικά με τις δικές μας, έπρεπε να συμμετέχει στην άσκηση η μονάδα εφοδιασμού, νομίζω, που σε περίπτωση πολέμου θα μας προμήθευε ψωμί). Πάντως, ήταν πανόστιμο το ψωμί αυτό που ψηνόταν με κάπως πρωτόγονα μέσα, σε λαμαρίνα που τη ζέσταιναν με φλόγιστρο (λεπτομέρειες δεν γνωρίζω). Πολύ καλύτερο από του φούρνου που μας έφερνε (κι έχω να δηλώσω πως ψωμί της προκοπής δύσκολα βρίσκω στη Μυτιλήνη).

Το καλοκαίρι του 1986, λοιπόν, με ειδοποιούν πως αρχές Σεπτέμβρη πρέπει να βρεθώ σε μονάδα του νησιού για "εκπαίδευση στα νέα όπλα". Ποια νέα όπλα; Εγώ ήμουν σκοπευτής αντιαεροπορικού στην ειδικότητα. Κι η μονάδα που με στείλανε, αντιαεροπορικά δεν είχε. Είχα κάποια παλιά κανόνια που τα λέγανε αντιαεροπορικά αλλά δεν μπορούσες να σκοπεύσεις ούτε πολιτικό αεροπλάνο όχι τα στρατιωτικά που με το που τα δεις έχουν εξαφανιστεί.

Εν πάση περιπτώσει, παρουσιάζομαι στη μονάδα (αν μπορούσα ας έκανα κι αλλιώς). Υποδιοικητής ήταν ο παλιός μου λοχαγός ΚΤ, ταγματάρχης πια. Αλληλοχαρήκαμε κι έφυγα για τον τόπο "όπου είχα ταχθεί". Δεν θυμάμαι τι ακριβώς φυλάγαμε, ήμασταν στον ελαιώνα λίγο έξω απ' τη Μόρια. Μια βδομάδα κάτσαμε, είχε άσκηση Παρμενίων που εκείνη τη χρονιά γινόταν στο νησί (και κάθε Παρμενίων τελειώνει με μια μεγαλειώδη παρέλαση που την παρακολουθεί ικανοποιημένη η ηγεσία του στρατεύματος).

Δεν μπορώ να πω πως ζορίστηκα. Πήραμε στρατιωτικά ρούχα (και τα δικά μου ήταν πολύ καλύτερα απ' αυτά που είχαμε δώσει στους επίστρατους που μας ήρθαν όταν ήμουνα φαντάρος), πηγαίναμε κάθε πρωί στο συγκεκριμένο μέρος και το μεσημέρι φεύγαμε (εγώ πήγαινα στο χωριό και κοιμόμουνα στο πατρικό μου). Με το μηχανάκι μετακινιόμουνα αλλά δεν μπορούσαν να μας απογορέψουν όπως στους φαντάρους. Κι έτσι ήταν μια περίεργη βδομάδα - κάτι από διακοπές κάτι από θητεία.

Από τη δουλειά είχα πάρει αναγκαστικά άδεια και κάποια λεφτά. Και  θυμήθηκα να γράψω γι' αυτήν τη βδομάδα γιατί τώρα που μάζευα τα χαρτιά μου για τη συνταξιοδότηση, ανέφερε κάπου κι αυτές τις 7 μέρες. Ως συντάξιμες εφόσον συμπλήρωνα την 25ετία μέχρι το 2010 αλλά όχι αν την συμπλήρωνα αργότερα. Υπήρχε ειδική μνεία γι' αυτές τις 7 μέρες στη σχετική απόφαση!