Βιβλίο διαφορικής

Στο τέταρτο εξάμηνο υπήρχε το μάθημα "Στοιχεία διαφορικής γεωμετρίας και τανυσματικός τανυσtικός λογισμός". Το πήρα, την πρώτη φορά (Ιούνη 79) δεν το έδωσα, το Σεπτέμβρη ένα τίποτα. Δεν θυμάμαι ποιος μας το έκανε, αλλά το βιβλίο ήταν ένα γονατογράφημα. Μικρό σε έκταση αλλά διαβάζοντάς το δεν καταλάβαινες τίποτα (εγώ τουλάχιστον). Τον επόμενο χρόνο το παίρνει ο Μποζώνης (τον προηγούμενο έλειπε στο εξωτερικό για μετεκπαίδευση ή κάτι τέτοιο αλλά πρέπει να ήταν δικές του οι σημειώσεις). Και αποφασίζει να μεταφράσει το βιβλίο για τη διαφορική γεωμετρία της σειράς βιβλίων Schaum (στη φωτογραφία βλέπω πως αναφέρει επιμέλεια μετάφρασης που την έκαναν οι επιμελητές της έδρας - εγώ αλλιώς τα ξέρω).

Δεν ξέρω τι γίνεται σήμερα στα πανεπιστήμια αλλά τότε αν για ένα μάθημα δινόταν βιβλίο που είχε γράψει ο καθηγητής που το δίδασκε έπαιρνε ένα άλφα ποσό για κάθε βιβλίο. Και δεν εξεταζόταν από κανέναν η ποιότητα αυτού του βιβλίου (χώρια που μπορούσε να έχει "τυπωθεί" και στο φωτοτυπικό συγκρότημα του πανεπιστημίου, θυμάμαι δυο τέρατα Ζίροξ πίσω από το θυρωρείο που δούλευαν συνέχεια για την σχετική παραγωγή). Αν το βιβλίο ήταν αλλουνού δεν έπαιρνε φράγκο (αν θα έπαιρνε ο άλλο ή όχι είν' άλλο θέμα - κι αν θα υπήρχε μοιρασιά μετά). Αυτός ήταν ο λόγος που ο καθένας φρόντιζε να δώσει κι ένα σύγγραμμα (πέρα από το κύρος αλλά και το ότι θα είχε μέσα ακριβώς αυτά που ήθελε). Και το να βρεις αλλού (π.χ. στο εμπόριο) βιβλίο για το μάθημα που είχες ήταν τρομερά δύσκολο (μόνο στην εισαγωγή στις πιθανότητες το είχα καταφέρει).

Παρ' όλ' αυτά ο Μποζώνης είχε αποφασίσει να δώσει ένα αξιοπρεπές σύγγραμμα για το μάθημα που θα έκανε και σαν τέτοιο έκρινε το συγκεκριμένο βιβλίο που το είχε γνωρίσει στο διάστημα που έλειπε. Όμως το συγκεκριμένο βιβλίο δεν υπήρχε στα Ελληνικά. Έτσι ήρθε σε επαφή με τον εκδοτικό οίκο που είχε τα δικαιώματα της σειράς για την Ελλάδα και συμφώνησαν να το μεταφράσει αυτός και να πάρει κάποια κομμάτια για το πανεπιστήμιο. Θα έπαιρνε τα ποσοστά που του αντιστοιχούσαν ως μεταφραστή και θα έβγαζε και από τα βιβλία που θα διέθεται, αλλά σίγουρα το χρήμα θα ήταν πολύ λιγότερο από το να συνέχιζε να δίνει το δικό του σύγγραμμα. Αλλά δεν είχε, μάλλον, ιδιαίτερη ανάγκη από χρήμα.

Η μετάφραση είναι ένα κομμάτι, όμως το να είναι το αποτέλεσμα κατανοητό είναι κάτι άλλο. Ειδικά για επιστημονικό κείμενο που θα πρέπει να στέκει αυτόνομο κι όχι μόνο αν γνωρίζεις το θέμα. Το βιβλίο δεν υπήρχε στην αρχή της χρονιάς αλλά προχωρούσε παράλληλα με το εξάμηνο. Παίρναμε φωτοτυπίες από κάποιες σελίδες και αργότερα άλλες (και στο τέλος θα μας έδινε και το βιβλίο δεμένο - όπως κι έγινε). Αλλά ζήτησε εθελοντές που να το παίρνουν ακόμα πιο μπροστά, πριν τη μαζική διανομή, να το διαβάζουν και να του λένε παρατηρήσεις. Μέσα σ' αυτούς που δήλωσαν ήμουν κι εγώ.

Δεν ήμασταν πολλοί. Πεντέξι άτομα συνολικά. Συνήθως συναντιόμασταν στο σπίτι του, ένα οροφοδιαμέρισμα σε πολυκατοικία απέναντι από την Ακαδημία (Δωδώνης και Χατζή-Πελλερέν). Εκεί έμεναν κι άλλοι καθηγητές αλλά δεν είχαμε την ευκαιρία να τους επισκεφτούμε 😀 Πηγαίναμε, παίρναμε την πρώτη μετάφραση, τη διαβάζαμε και την επιστρέφαμε με τις παρατηρήσεις μας για να πάρουμε το επόμενο πακέτο. Και με τις δικές μας παρατηρήσεις, η επόμενη διανομή στο σύνολο αυτών που είχαν το μάθημα μπορεί να είχε τροποποιήσεις σε κάποια σημεία. Εκεί η κρίση ήταν μαζικότερη, αν και δύσκολα κάποιος να πήγαινε να του πει πως κάτι δεν στέκει η διατύπωση ή δεν είναι κατανοητό κλπ. Πάντως, και στη τελική έκδοση υπήρχαν διαφορές.

Τα επόμενα χρόνια το βιβλίο ήταν έτοιμο και μοιραζόταν πια αυτό σ' όσους έπαιρναν το μάθημα (που δεν θυμάμαι αν εξακολουθούσε να έχει τον ίδιο μακρύ τίτλο, Διαφορική γεωμετρία το λέγαμε σκέτα).