Εργασία σε ΑΑΙΙ

Η πρώτη σελίδα της εκτύπωσης με τον κωδικό μου σε κύκλο και το περίφημο D

Κι ενώ έλεγα πως έχω τελειώσει με τα μαθήματα, μια παρατήρηση στο ΦΒ σχετικά με τα προγράμματα των υπολογιστών με ξαναγύρισε πίσω. Έγραφα εκεί πως ο προγραμματισμός γινόταν με κάρτες την δεκαετία του 70. Ο Δημήτρης έγραψε πως κάπου είχε τέτοιες κάρτες, αλλά όπως έγραφα κάπου τις είχα κι εγώ. Το σχόλιο με βρήκε στο παλιό μου σπίτι που ήξερα πως οι κάρτες ήταν κάπου στο πατάρι του. Και είχα και χρόνο στη διάθεσή μου. Έτσι ανέβηκα στο πατάρι κι άρχισα να ψάχνω κι όπως λέει η παροιμία όποιος ψάχνει βρίσκει. Βρήκα εκείνο το πρόγραμμα με τις κάρτες, βρήκα όλα τα χαρτιά με τα (εκπαιδευτικά) προγράμματα που είχα γράψει τότε αλλά βρήκα και την εργασία που έγραφα πως είχα κάνει. Κι αφού τη βρήκα θα την παρουσιάσω εδώ, μιας και μ' εντυπωσίασε το υλικό που βρήκα (όλα τα σχετικά δηλαδή). Αλλά πριν προχωρήσω, να πω χρόνια πολλά στο γιο μου που έχει γενέθλια σήμερα.

Το χειρόγραφο πρόγραμμα. Με διορθώσεις.

Ας πιάσουμε τα πράγματα απ' την αρχή. Σε διάφορες σχολές για να πάρει πτυχίο κάποιος πρέπει να παρουσιάσει μια πτυχιακή εργασία. Κι ο βαθμός που θα πάρει σ' αυτή μετράει σαν ένα ακόμα μάθημα. Εμείς στα Γιάννενα δεν είχαμε κάτι τέτοιο. Όμως, όταν κάναμε την Αριθμητική Ανάλυση ΙΙ (που ήταν το τελευταίο μου μάθημα - να το ξαναπώ) ο Χατζηδήμος μας πρότεινε να κάνουμε μια εργασία και να την παρουσιάσουμε. Ήταν τελείως προαιρετικό, δεν είχε κάποιο κέρδος αλλά θα γινόταν με υπολογιστή. Να γραφτεί ένα πρόγραμμα που να κάνει κάτι απ' αυτά που περιέγραφε το μάθημα. Εμένα οι υπολογιστές μου άρεσαν είπα να την κάνω. Κι άλλοι ανέλαβαν εργασίες αλλά τις σταμάτησαν γρήγορα. Εγώ την έφτασα μέχρι τέλους και την παρουσίασα.

Το θέμα της εργασίας ήταν η επίλυση γραμμικού συστήματος ΝχΝ (ένα σύστημα εξισώσεων, μια ομάδα δηλαδή που πρέπει να συναληθεύουν, λέγεται γραμμικό όταν οι άγνωστοι σε κάθε εξίσωση δεν πολλαπλασιάζονται με άλλον άγνωστο ή με τον εαυτό τους και ΝχΝ πάει να πει πως έχουμε Ν εξισώσεις με ίδιο αριθμό με άγνωστους - βλέπω πως η επαλήθευση θα γινόταν μ' ένα συγκεκριμένο 3χ3 σύστημα). Τη μέθοδο την διδάσκαμε και στα λύκεια μέχρι κάποια στιγμή και τη λέγαμε μέθοδο της απαλοιφής, βλέπω πως τότε τη λέγαμε μέθοδο Γκάους (Gauss).

Επαναλαμβάνω το τι έγινε με το πρόγραμμα: Ο προγραμματισμός γινόταν σε Φόρτραν 4 (αυτήν μαθαίναμε εμείς κι αυτήν χρησιμοποιούσαμε). Ακολουθούσα τα σχετικά βήματα, λογικό διάγραμμα και πρόγραμμα που το ελέγχαμε με τον Μπαλτζή (έτσι βλέπω στα κιτάπια μου). Αφού το έγραψα, το τρέχω στον υπολογιστή και να μην βγαίνει αποτέλεσμα. Πέταγε ένα error και τέλος. Αλλά να βρίσκω κανέναν λάθος. Κι εργασία δεν προχωρούσε αν δεν έπαιρνα το αποτέλεσμα που έπρεπε.

Η εισήγηση. Χειρόγραφη και με ορθογραφικά λάθη. Αλλά αυτά στο διάβασμα δεν φαίνονται!

Για να συνδεθούμε στον υπολογιστή ο κάθε ένας μας είχε ένα όνομα χρήστη κι έναν κωδικό (κλασσικά πράγματα δηλαδή). Το όνομα χρήση ήταν νούμερα κι ένα γράμμα, Το γράμμα ήταν A για τους καθηγητές, B για τους επιμελητές, C για τους βοηθούς και D για μας τους φοιτητές. Κάποια στιγμή ο Βασίλης συμφοιτητής που είχε γίνει βοηθός και είχε γραφείο στο Τιτάνια μου λέει, μην τρέχεις μέχρι τη Δουρούτη που βρισκόταν ο υπολογιστής (και δεν είχε και συγκοινωνία) έλα να δουλέψεις από το γραφείο μου. Αλλά για να μη φανεί πως δουλεύει φοιτητής από το γραφείο του βοηθού αντιγράψαμε τον κώδικα που είχα φτιάξει στον δικό του χώρο και συνδέθηκα με το δικό του όνομα χρήστη. Τρέχω το πρόγραμμα και βγαίνει με την πρώτη! Δεν πίστευα στα μάτια μου.

Η πρώτη σελίδα του (τεκμηριωμένου) προγράμματος σε διαφάνεια. Το πρόγραμμα ονομάζεται MARY (γιατί άραγε 😀)

Τι είχε γίνει; Ο χρόνος χρήσης της κεντρικής μονάδας του υπολογιστή ήταν πολύτιμος (και τώρα είναι). Έτσι δινόταν συγκεκριμένος χρόνος σε κάθε χρήστη. Για τους φοιτητές ήταν π.χ. 150 ns (νανοδευτερόλεπτα) ενώ για για κάθε βαθμίδα ο χρόνος αυξανόταν. Ο βοηθός είχε 300 ή περισσότερα. Στο πρόγραμμα που είχα φτιάξει χρειαζόμουνα 180 (τα νούμερα όλα σχηματικά). Οπότε τέλειωνε ο χρόνος, δεν είχε ολοκληρωθεί η επεξεργασία και με πέταγε έξω. Έτσι έγινε παρέμβαση από την έδρα και αυξήθηκε ο χρόνος που είχα στη διάθεσή μου (νομίζω πως έγινε ειδικά για τον δικό μου κωδικό και μόνο).

Τα δεδομένα του προγράμματος. Στην πρώτη γραμμή ο αριθμός των εξισώσεων, στις άλλες οι αριθμοί μπροστά απ' τους άγνωστους (οι συντελεστές).

Τέλος πάντων, αφού έτρεξε το πρόγραμμα και είχα αποτέλεσμα είπαμε να την παρουσιάσω στους υπόλοιπους συμφοιτητές. Τότε δεν είχαμε Powerpoint (παουερπόιντ) και υπολογιστές για την παρουσίαση. Αλλά για την εποχή υπήρχαν πολλά εργαλεία, πανεπιστήμιο ήμασταν. Είχε δηλαδή προτζέκτορα - είπαμε όχι τον σημερινό, που συνδέεται με υπολογιστή - αλλά ένα μηχάνημα με φως στο κάτω μέρος που με φακούς αυτό που είχε στην επιφάνειά του το έστελνε να φανεί στον απέναντι τοίχο (ή σε οθόνη κλπ). Βέβαια, αυτό που πήγαινε ήταν το φως και το φως έπρεπε να περνάει απ' ό,τι υπήρχε πάνω στην επιφάνεια εκτός απ' τα γράμματα. Άρα δεν έκανε το χαρτί χρειαζόταν διαφανής ζελατίνα.

Το πρόγραμμα στεγνό, χωρίς σχόλια. Το πήρα την επόμενη από το πτυχίο. Σε χαρτί με το έμβλημα του πανεπιστημίου στο κέντρο και κάτω δεξιά την επισήμανση "Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Τηλέφωνο 91298"

Μου έδωσαν ζελατίνες, μου έδωσαν ειδικούς μαρκαδόρους με χρώματα, μου φωτοτύπησαν (ή το έκανα εγώ στον Πρόκο, ένα φωτοτυπάδικο στην αρχή της Σαλαμάγκα που είχε και τέτοια μηχανήματα) το πρόγραμμα που είχα στο χαρτί (ενισχυμένο με παρατηρήσεις του τι κάνω σε κάθε βήμα - τεκμηρίωση του προγράμματος λέγεται αυτό), γράψαμε και την εισηγητική έκθεση (το τι θα έλεγα πριν και κατά την παρουσίαση) και τέλος Ιανουαρίου του 83 τον πρώτο λόγο τον είχα εγώ μέσα στην αίθουσα!

Να σημειώσω πως όταν πέρασα στο πανεπιστήμιο, πέρασα στο μαθηματικό. Κι έτσι λέει το πτυχίο μου. Όμως, με τις κατευθύνσεις που υπήρχαν τέλειωσα την πληροφορική της εποχής. Αριθμητική ανάλυση - υπολογιστές το λέγαμε, ο όρος πληροφορική δεν υπήρχε τότε. Τα τμήματα πληροφορικής που δημιουργήθηκαν αργότερα στελεχώθηκαν από ανθρώπους που είχαν αρχικές σπουδές παρόμοιες με τις δικές μου. Κι αν ήμουνα διορισμένος το 1990 θα μπορούσα να δουλέψω σαν καθηγητής πληροφορικής (να αλλάξω ειδικότητα δηλ.) αλλά μιας και ήμουν αδιόριστος δεν μπορούσα να δουλέψω ούτε ως αναπληρωτής! Αυτοί που είχαν κάνει σεμινάριο 400 ώρες στους υπολογιστές, μπορούσαν. Αργότερα έδωσαν τη δυνατότητα μετάταξης αν είχες διδάξει 16 μήνες μέχρι κάποια στιγμή. Εγώ τότε είχα 13. Κι έτσι έμεινα μαθηματικός. Τελικός απολογισμός, δεν έχασα. Δούλευα ως μαθηματικός στο σχολείο, δίδασκα πληροφορική σε ΙΕΚ και λοιπή μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όλα καλά.