Καημένε γεροπλάτανε

Ο Πλάτανος με Π κεφαλαίο, είναι μια γειτονιά στο χωριό μου. Πλάτανο λένε γειτονιά και στο Πλωμάρι που έχει και δεύτερη παρόμοιο όνομα σε άλλη περιοχή, το Πλατανέλι, εκεί που υπήρξε νεότερος και μικρότερος πλάτανος. Και προφανώς πήραν το όνομά τους από έναν αιωνόβιο πλάτανο που υπάρχει - υπήρχε εκεί. Η φωτογραφία παραπάνω είναι περυσινή. Φέτος όμως η εικόνα έχει αλλάξει.

Ο πλάτανος ήταν τεράστιος στη βάση του. Και στα κλαδιά του. Σκαρφαλώναμε πάνω του όταν ήμασταν παιδιά κι είμαι σίγουρος πως θα συνέχισαν να σκαρφαλώνουν και τα επόμενα.

Κάποτε η γειτονιά είχε ιδιαίτερη κίνηση. Απόδειξη ένα παλιό κατάστημα που είχε ξεμείνει με τα όμορφα αγγελάκια να κρατάνε τα αρχικά του τότε ιδιοκτήτη και παρακάτω την ημερομηνία που χτίστηκε: 4 Μαΐου 1886. Ήταν η χρονιά που κάηκε όλο το χωριό. Κανένας δεν το χρησιμοποιούσε πια αλλά ήταν διατηρητέο.

Εκεί δίπλα στον πλάτανο υπάρχει και δεξαμενή που μαζεύει το δικό της νερό, ανεξάρτητο απ' το νερό που πάει στα σπίτια του χωριού. Και όταν ξεμέναμε από νερό γιατί κοβόταν, καταφεύγαμε εκεί να πάρουμε για τις βασικές ανάγκες μας.

Τα παλιά χρόνια δεν υπήρχε δίκτυο ύδρευσης. Νερό έπαιρναν από τις βρύσες όπου υπήρχαν. Έτσι η ύπαρξη μπόλικου νερού εκεί (κι όχι μόνο στη δεξαμενή αλλά και στο διπλανό χείμαρρο που τα χρόνια εκείνα είχε νερά μεγάλο μέρος του χρόνου) έκανε το μέρος ιδανικό ώστε να πηγαίνουν οι γυναίκες για να πλύνουν τα ρούχα του σπιτιού τους. Και κάποια στιγμή κάποιος σκέφτηκε να φτιάξει δυο μόνιμους χώρους για τη φωτιά (γιατί έτσι ζέσταιναν το νερό για τη μπουγάδα) κι ένα στέγαστρο από πάνω ώστε να μην χρειάζεται να πλένουν κάτω απ' τη βροχή.

Στην ίδια περιοχή υπήρχε και μηχανή, δηλαδή ελαιουργείο. Που τελευταίος ιδιοκτήτης της ήταν ο νουνός μου. Αν και υπήρχε από πολύ παλιότερα στην ίδια θέση και το σημερινό κτίριο έχει στους τοίχους του για συνδετήρια ξύλινες βίδες με τις οποίες προσπαθούσαν να πιέσουν τις ελιές για να βγει το λάδι τον προ-προηγούμενο αιώνα.

Σήμερα αν πάει κάποιος δεν θα βρει τον πλάτανο. Τον περασμένο χειμώνα Ο πλάτανος δεν άντεξε κι έπεσε. Βασικά, η δική μου εκτίμηση είναι πως αυτό που κυρίως φταίει είναι πως τον είχαν κόψει μονόπλευρα. Για να μην πηγαίνει (κάποτε) προς το εργοστάσιο και το ενοχλεί είχε μείνει ένα μεγάλο κλαδί πάνω απ' το στέγαστρο. Και τα κεντρικά κλαδιά, στο ίσιο κομμάτι που υπήρχε, ήταν λίγα.

Η πτώση του πλάτανου δεν ήταν χωρίς συνέπειες για τα γύρω. Ευτυχώς δεν τραυματίστηκε κανένας, έτσι κι αλλιώς λίγοι περνάνε από κει, η γειτονιά πια έχει ξεπέσει. Αλλά το μισό διατηρητέο δεν διατηρείται. Έφυγε κι εχάθει.

Ούτε και το στέγαστρο τη γλύτωσε. Πάνε και τα τζάκια. Και θα μου πει κανείς πως τώρα πια δεν είχαν χρήση. Σωστά, αλλά ήταν κομμάτι της ιστορίας του χωριού.

Το μόνο παρήγορο είναι πως ο πλάτανος μπορεί να έπεσε πάνω από τη γη, αλλά οι ρίζες του μένουν. Τόσο χρόνων πλάτανος δεν χάνεται εύκολα. Κι έτσι έχει ήδη ξαναπετάξει. Ελπίζω οι χωριανοί μου να τον φροντίσουν ώστε να ξαναπάρει σιγά σιγά τη θέση του.

Κι αφού έχει ανέβει το άρθρο, κάνω μια βόλτα στο Ζάππειο. Και βλέπω αυτό! Ένας νεαρός πλάτανος που έχει πάει μονόπαντα. Και για να μην γίνει αυτό που έγινε στο χωριό τον έχουν υποστυλώσει. Πόσο θα κρατήσει; Δεν ξέρω. Αλλά κάτι είναι κι αυτό. Που σημαίνει πως αυτό που έγινε στον δικό μας πλάτανο δεν είναι κάτι απίθανο να συμβεί.