Καημένε γεροπλάτανε

Ο Πλάτανος με Π κεφαλαίο, είναι μια γειτονιά στο χωριό μου. Πλάτανο λένε γειτονιά και στο Πλωμάρι που έχει και δεύτερη παρόμοιο όνομα σε άλλη περιοχή, το Πλατανέλι, εκεί που υπήρξε νεότερος και μικρότερος πλάτανος. Και προφανώς πήραν το όνομά τους από έναν αιωνόβιο πλάτανο που υπάρχει - υπήρχε εκεί. Η φωτογραφία παραπάνω είναι περυσινή. Φέτος όμως η εικόνα έχει αλλάξει.

Δανειζόμενος απ' την Εθνική Βιβλιοθήκη

Κατεβαίνοντας την Πανεπιστημίου (από Σύνταγμα προς Ομόνοια εννοώ, πούναι και λίγο κατηφόρα) συναντάς πολλά όμορφα κτίρια αριστερά δεξιά αλλά τα περισσότερα α) είναι κρυμμένα και β) βρίσκονται απ' τη δεξιά μεριά, απ' τα ζυγά. Κι η αποθέωση είναι τα τρία κτίρια κάπου στη μέση: Ακαδημία, Πανεπιστήμιο και Βιβλιοθήκη, με τη σειρά που τα βλέπουμε κι έρχονται μετά τον Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη των Καθολικών και το Οφθαλμιατρείο που κι αυτά ξεχωρίζουν. Θα σταθώ στο τελευταίο στη σειρά, όχι όμως σαν κτίριο αλλά σ' αυτό που στεγάζεται εκεί. Την Εθνική Βιβλιοθήκη. Που για την ακρίβεια στεγάζεται και εκεί γιατί ο όγκος των βιβλίων της δεν χωράνε εκεί (αλλά ούτε και στην πρώτη της επέκταση μαθαίνω τώρα, δεν ήξερα πως είχε ήδη κάνει ένα βήμα εκτός κέντρου - αλλά θα τα πω όλα αναλυτικά καθώς και πώς μούρθε ν' αναφερθώ σ' αυτήν).

Στρατόπεδα συγκέντρωσης

Όταν έμενα στο Μόναχο ήμασταν σε απόσταση αναπνοής από το Νταχάου όπου υπήρχε και το αρκετά γνωστό στους Έλληνες στρατόπεδο συγκέντρωσης (τόσο γνωστό που όταν θέλαν να περιγράψουν μια δύσκολη κατάσταση έλεγαν πως έγινε Νταχάου). Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ξεκίνησαν γύρω στο 1933, με το που ανέβηκαν οι ΝΑΖΙ στην εξουσία και σ' αυτά "συγκεντρώθηκαν" εβραίοι, ρομά, ομοφυλόφιλοι, κομμουνιστές και λοιποί αντιφρονούντες (η κάθε ομάδα είχε και το δικό της χρώμα στο πέτο). Στα στρατόπεδα αυτά δεν μάζευαν απλώς τον κόσμο αλλά είχαν και κάποιο επιπλέον προορισμό. Ας πούμε το Νταχάου ήταν στρατόπεδο εργασίας, οι κρατούμενοι εκεί δούλευαν στα εργοστάσια της περιοχής και κυρίως στην ΜπεΕμΒε. Το Άουσβιτς από την άλλη, ήταν στρατόπεδο όλων των ειδών με το Άουσβιτς ΙΙ να είναι το μεγαλύτερο στρατόπεδο εξόντωσης, όποιος πήγαινε εκεί προοριζόταν για τους φούρνους (όχι πως στα άλλα δεν υπήρχαν κρεματόρια και θάλαμοι αερίων). Σε κάθε(;) στρατόπεδο υπήρχε επιγραφή στην είσοδο που έγραφε πως "η εργασία απελευθερώνει" (από τι άραγε).

Της πατρίδας μου η σημαία

Της πατρίδας μου η σημαία
έχει χρώμα γαλανό
και στη μέση χαραγμένο
έναν κάτασπρο σταυρό

Έτσι έλεγε ένα παλιό ποιηματάκι που μαθαίναμε στο δημοτικό (έτσι κι αλλιώς αυτού του επιπέδου είναι). Αν και η σημερινή επίσημη σημαία της πατρίδας μου το σταυρό δεν τον έχει χαραγμένο στη μέση, άλλαξε στην πορεία κι ο σταυρός πήγε στη γωνία, το συγκεκριμένο στιχούργημα κυκλοφορεί ακόμα. Το κακό δεν είναι που άλλαξε, έτσι κι αλλιώς κάποτε είχαμε και τις δυο εκδοχές της, αυτή που είναι σήμερα η επίσημη αλλά και την άλλη με το σταυρό στη μέση και τη λέγαμε της θάλασσας και τη ξηράς αντίστοιχα. Σήμερα μόνο ως απομεινάρι είναι αυτή με το σταυρό σε κάποια σωματεία αλλά και κάποιες στρατιωτικές μονάδες. Αλλά το θέμα μου δεν είν' αυτό. Για τα χρώματα θέλω να μιλήσω.

Χαλβάς Φαρσάλων ξανά

Ο χαλβάς Φαρσάλων (σαπουνέ) μ' αρέσει πολύ. Έχω δοκιμάσει διάφορες συνταγές και έχω βάλει κάποια φορά μία απ' αυτές που την πέτυχα καλύτερα από τις άλλες. Αλλά ευχαριστημένος δεν έμεινα. Κάπου βρήκα μια που μου φάνηκε καλύτερη. Δεν θυμάμαι από πού την πήρα. Την έβαλα πριν κάνα δυο χρόνια προσωρινά να τη δοκιμάσω κι αν είναι να την ανεβάσω. Δεν αξιώθηκα για το πρώτο κι αποφάσισα να προχωρήσω στο δεύτερο. Ίσως τώρα το αποφασίσω. Τα σχόλια στο ΦΒ μ' έβαλαν στα αίματα. Έτσι τον δοκίμασα, τα συμπεράσματα στα σχόλια. Είναι μια οικονομική, εύκολη και γρήγορη συνταγή. Γίνεται νηστίσιμος με λάδι ή απογειώνεται η γεύση του με λιωμένο βούτυρο. Η καραμελωμένη επιφάνειά του είναι το κάτι άλλο.

Μόλυβος

Συνήθως όταν γράφω για τη Μυτιλήνη, γράφω για το χωριό μου. Όμως σίγουρα υπάρχουν κι άλλα μέρη κάποια πιο όμορφα απ' το δικό μου :) Ένα απ' αυτά είναι ο Μόλυβος. Μήθυμνα τον λένε οι χάρτες αλλά όλοι οι ντόπιοι για τον Μόλυβο μιλάμε (και μιλάνε) η Μήθυμνα είναι για τα χαρτιά. Σήμερα λοιπόν θα βάλω μερικές φωτογραφίες από το Μόλυβο. Όχι δικές μου. Που έχω τραβήξει τόσες που φέτος που πήγα δεν τράβηξα ούτε μία! Εντάξει, έβαλα μια στην αρχή για να μην φαίνεται έτσι ξερή η παρουσίαση, αλλά μέχρις εκεί. Ούτε της (Μολυβιάτισσας στην καταγωγή) Μαρίας. Αλλά από άλλες παρουσιάσεις στο διαδίκτυο. Συνδέσμους δηλαδή προς τα εκεί. Π.χ.  από το μπλογκ Παλιά Μήθυμνα για όποιον θέλει να πάρει μια ιδέα πώς ήταν το χωριό τα παλιά τα χρόνια.

Γεωργιανή τυρόπιτα

Ο φούρνος

Μια συνταγή για τυρόπιτα από την Γεωργία. Τη χώρα Γεωργία κι όχι από κάποια απ' τις γνωστές μου. Αναδημοσίευση κάνω αλλά έτσι κι αλλιώς, όποιος τη φτιάξει δεν μπορεί να την κάνει όπως στη Γεωργία ούτε καν όπως την πουλάνε γεωργιανοί φούρνοι στην Ελλάδα. Γιατί οι παραδοσιακοί γεωργιανοί φούρνοι είναι σαν πιθάρια μισοχωμένα στο έδαφος που μπαίνει φωτιά και ζεσταίνονται και μετά κολλάνε τη ζύμη στο πλάι και ψήνεται. Στην Ελλάδα υπάρχουν αλλά δουλεύουν με ηλεκτρικές αντιστάσεις (φαντάζομαι πως και στη Γεωργία έτσι θα είναι σήμερα). Κι έτσι είναι ιδιαίτερο το ψήσιμο άρα και η γεύση τους. Για τις πίτες αυτές κάπου είχε διαβάσει πριν κάμποσα χρόνια η Μαρία και βρήκαμε πως ο σχετικός φούρνος δεν ήταν και πολύ δύσκολο να προσεγγισθεί. Στην Αριστοτέλους 79, στην πλατεία Βικτώριας (κάποια στιγμή βγήκα απ' το μετρό, πήρα πίτες και συνέχισα με το επόμενο - τώρα έχει ανοίξει κι άλλος στην 3ης Σεπτεμβρίου 73). Το θέμα είναι πως έχω βγάλει φωτογραφίες αλλά δεν ξέρω πού βρίσκονται (όποιος ψάχνει βρίσκει) ενώ τώρα δεν γίνεται να βγάλεις γιατί λόγω των μέτρων για τον κορονοϊό δεν μπαίνεις καν μέσα στο μαγαζί. Ας βάλω κι ένα ακόμα λίνκι που έχει εικόνα.

Τουρκία: Ο Σινάν και τα έργα του

Τελειώνουν σήμερα οι αναμνήσεις απ' την Τουρκία και την Πόλη. Είχα και κάποια ακόμα ξεκινήσει, αλλά δεν θυμάμαι τι και πώς!
Μιμάρ Σινάν. Για μας μπορεί και να μην λέει πολλά σήμερα. Κι όμως είναι ένας πολύ σημαντικός αρχιτέκτονας της Οθωμανικής Τουρκίας που έζησε τον 16ο αιώνα. Για ένα μέρος της ζωής του σουλτάνος ήταν ο Σουλεϊμάν ο μεγαλοπρεπής κάτι που τον βοήθησε να δείξει το ταλέντο του λίγο παραπάνω. Όμως, δεν ήταν ο μόνος σουλτάνος που "υπηρέτησε" κι ούτε μόνο γι' αυτόν έφτιαξε κτίρια. Τα έργα του υπολογίζονται στα 334 και περιλαμβάνουν τζαμιά (αλίμονο) σχολεία, ανάκτορα, γέφυρες, κρήνες κι ό,τι άλλο χρειάζεται να σχεδιαστεί από έναν αρχιτέκτονα (που την εποχή εκείνη ήταν παράλληλα και ο πολιτικός μηχανικός, δεν είχαν χωριστεί οι ειδικότητες :) ).

Αγιά Σοφιά

Η Αγιασοφιά, είναι γνωστή σ' όλους τους Έλληνες. Ήταν ο καθεδρικός ναός της Κωνσταντινούπολης από το 537 που χτίστηκε μέχρι την άλωση της πόλης το 1453. Εμβληματικός ναός της χριστιανοσύνης τόσα χρόνια μετατράπηκε σε τζαμί και χτίστηκαν 4 μιναρέδες γύρω του.

Το Μπλε Τζαμί

Όταν κοιτάς την παλιά Κωνσταντινούπολη από μακριά, αυτό που ξεχωρίζει είναι μια ομάδα από μιναρέδες. Είναι η περιοχή πάνω απ' τον Κεράτιο κόλπο κι οι μιναρέδες ανήκουν στην Αγιασοφιά και στο Μπλε τζαμί. Κι είν' εύκολο να ξεχωρίσεις ποιοι είναι σε ποιο αφού στην Αγιασοφιά υπάρχουν τέσσερις ενώ στο Μπλε τζαμί έξι.

Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής

Κάποτε ήταν της μόδας στην Ελλάδα το σήριαλ "Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής" κι για το μεγάλο έρωτά του με τη Χουρέμ. Κι ο Σουλεϊμάν ήταν όντως μεγαλοπρεπής, μιας και άφησε πολλά έργα στην Πόλη, ενώ στο τζαμί που έχτισε υπάρχει ο τάφος ο δικός του αλλά και των δικών του.

Στην ασιατική πλευρά της Πόλης

Όταν μιλάμε για την Κωνσταντινούπολη συνήθως μιλάμε για το κομμάτι της που βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή μεριά. Είτε το παλιό κομμάτι, το Εμινονού (που ορίζεται απ' τα τείχη του Θεοδόσιου κι ένα γύρω) με κέντρο το Μεϊντάνι μπροστά στην Αγιασοφιά και το Μπλε Τζαμί και τα υπόλοιπα βυζαντινοθωμανικά, δώθε απ' τον Κεράτιο, είτε για το πιο καινούριο και μεγάλο κομμάτι Πέραν του Κεράτιου με την πλατεία Ταξίμ για κέντρο. Αν πάρουμε το καραβάκι ή αν περάσουμε κάποια απ' τις Γέφυρες του Βοσπόρου, βρισκόμαστε στο τρίτο κομμάτι όμως, το Σκούταρι.

Τουρκία: Προσευχή γυναικών

Συνεχίζουμε με εντυπώσεις από την Τουρκία. Το σημερινό δεν είν' ακριβώς τούρκικο, σ' όλες τις μουσουλμανικές χώρες ή μάλλον σ' όλα τα τζαμιά το ίδιο ισχύει. Ο κύριος χώρος του του τζαμιού είναι μόνο για τους άντρες. Οι γυναίκες δεν έχουν θέση εκεί. Όσο μεγάλος κι αν είναι, χώρος για χιλιάδες άτομα, όλα άνδρες. Οι γυναίκες πάνε στο γυναικωνίτη, που βρίσκεται υπερυψωμένος στο "πίσω" μέρος του τζαμιού και με άμεση πρόσβαση με σκάλα αμέσως μετά την είσοδο. Όπως ήταν κάποτε και στις δικές μας, τις ορθόδοξες εκκλησίες. Θυμάμαι που μπήκαν η Μαρία με την Ειρήνη στο Σελιμιγιέ, στην Αδριανούπολη και κοντοστάθηκαν να δουν τι γίνεται κάτω και τις "έσπρωξαν" να προχωρήσουν.

Τουρκία: Το σουνέτι

Σουνέτι είναι η περιτομή. Κι είναι κάτι που εφαρμόζουν απαρεγκλίτως οι μουσουλμάνοι κι οι εβραίοι κι είναι κάτι που θεωρείται θρησκευτικό θέμα. Το ζήτημα είναι σε ποια ηλικία. Εν πάση περιπτώσει, Δεν θ' ασχοληθώ με το αν είναι καλό ή κακό, εύκολο ή δύσκολο ή επώδυνο κλπ. Ο καθείς κι η άποψή του. Πέρα από το ότι δεν έχω τις απαραίτητες γνώσεις γι' αυτό. Γράφω για το σουνέτι, αλλά κυρίως το βλέπω σαν το θέαμα που προηγείται (ή μήπως έπεται) της τελετής.

Γέφυρες του Βόσπορου

Έγραφα προχτές για τον Βόσπορο και τα καραβάκια του, σήμερα θα γράψω για τις γέφυρες που ενώνουν τις δυο πλευρές του. Δηλαδή, για την ακρίβεια δεν έχω πολλά να πω, αλλά είναι μερικές όμορφες φωτογραφίες από τις γέφυρες αυτές, άλλες μέρα κι άλλες νύχτα.

Τα καραβάκια στο Βόσπορο

Είχα ξεκινήσει κάποτε να γράφω τις εντυπώσεις μου από τις επισκέψεις στη γειτονική μας χώρα. Κι ενώ είχα έτοιμα αρκετά θέματα (έτοιμα πάει να πει πως είχα βάλει τίτλο και φωτογραφίες) έλειπανα τα κείμενα. Για μένα πάντα το να ξεδιαλέξω κάποιες φωτογραφίες απ' τις χιλιάδες (κυριολεκτικά) που τραβάω είναι η πιο δύσκολη δουλειά. Έτσι, τότε που το πράγμα ήταν φρέσκο, έκατσα ξεδιάλεξα κάποιες και τις ανέβασα, θεωρώντας πως το να γράψω το κείμενο δεν ήταν τίποτα, θα γινόταν όποτε είχα καιρό. Έχουν περάσει πεντέξι χρόνια απ' την τελευταία φορά που βρέθηκα στην Τουρκία κι ακόμα περισσότερα από τότε που είχα πάει στην Κωνσταντινούπολη, αλλά ακόμα δεν αξιώθηκα να το κάνω. Ε, μάλλον ήρθε ο καιρός. Μόνο που δεν θυμάμαι όλα όσα θα ήθελα να γράψω.