Τατόι - το αγροτικό

Τέταρτο μέρος από τις επισκέψεις στο Τατόι. Και σήμερα θα αναφερθώ σε κτίρια, κι αυτά έχουν σχέση με τους βασιλιάδες (αυτοί τα παράγγειλαν, γι' αυτούς δούλευαν) όμως είχαν πιο απλές και ταπεινές χρήσεις. Ήταν κυρίως για γεωργοκτηνοτροφία. Όπως το βουστάσιο της φωτογραφίας. Καινούριο σχετικά, χτίστηκε στα 1952, εξαιρετικά σύγχρονο για την εποχή του (αλλά και με τα σημερινά δεδομένα), είναι από τα κτίρια που διατηρούνται εξαιρετικά καλά. Διώροφο, στο κάτω μέρος ήταν οι γελάδες, ενώ στο πάνω ετοιμάζονταν οι τροφές που έπεφταν στις ταΐστρες. Όχι, δεν το είδα από μέσα, αυτά τα διάβασα στις τσίγκινες πινακίδες που έχουν κολληθεί σε ένα τμήμα του κτήματος.

Αντιθέσεις: Δυο κτίρια με εντελώς διαφορετική μοίρα. Το ένα, αρκετά διατηρημένο αποτελούσε τα γραφεία της διεύθυνσης του κτήματος. Εδώ ήταν το γραφείο του διευθυντή που ήταν αρμόδιος για το τι θα φυτευτεί και πού (καλλιέργειες ή δέντρα για την δημιουργία του δάσους που υπάρχει σήμερα) ή τι ζώα θα υπάρχουνε. Εδώ ήταν η γραμματεία και το αρχείο όπου ήταν καταγραμμένο το τι έγινε κάθε στιγμή, τι σοδειές υπήρξαν κλπ. Το οποίο αρχείο σήμερα αγνοείται που βρίσκεται. Το άλλο κτίριο είναι το ελαιοτριβείο. Που είναι ένας σωρός από μπάζα και μάλλον δεν μπορεί να αναστηλωθεί. Κι όμως. Θα ήταν υπέροχο ένα αγροτοβιομηχανικό πάρκο δίπλα στην Αθήνα, επισκέψιμο από μαθητές και ενήλικες ώστε να μαθαίνουν πώς καταλήγουν στο πιάτο τους τα διάφορα τρόφιμα και να μην νομίζουν πως τα κοτόπουλα π.χ. βρίσκονται στα ψυγεία:)

Άλλα δυο κτίρια σε κατάσταση ενδιάμεση αυτά. Το ένα είναι το τυροκομείο. Στο κτήμα όπως έγραφα παραπάνω υπήρχαν βοοειδή αλλά και αιγοπρόβατα. Το γάλα τους αρκετό, χρειαζόταν επεξεργασία. Από παστερίωση μέχρι πήξιμο σε τυρί. Αυτά τα αναλάμβανε το τυροκομείο που βρίσκεται παραδίπλα απ' τα βουστάσια. Εξωτερική κατάσταση σχετικά καλή. Όπως σχετικά καλή είναι και η κατάσταση στο θερμοκήπιο των λουλουδιών. Γυάλινη η στέγη του, προφανώς έχει σπάσει, αλλά δεν έχει και πολλά για να σταθεί. Βέβαια, αν η στέγη εξακολουθήσει να λείπει, δεν θα τα καταφέρει για πολύ. Στο πίσω μέρος, το πρόσθετο κτίσμα είναι για τις σόμπες που μπήκαν αργότερα για τη θέρμανση του θερμοκηπίου. Διακρίνεται και λίγο το καπάκι απ' το βαρέλι του πετρελαίου στο μπροστινό μέρος της φωτογραφίας!

Δυο ακόμα κτίρια που δεν θα είναι για πολύ, αφού οι στέγες τους έχουν αρχίσει να καταρρέουν. Το ένα είναι το εστιατόριο του προσωπικού. Τόσος κόσμος δούλευε εδώ, κάπου έπρεπε να τρώει. Κι υπήρχε κεντρική πρόνοια γι' αυτό. Το διπλανό κτίριο (στην άλλη φωτογραφία) είναι το βουτυροκομείο. Εδώ χτύπαγαν γάλα κι έφτιαχναν το βούτυρο που χρειάζονταν. Οι "φίλοι του κτήματος" έχουν πάρει την πρωτοβουλία να κάνουν τις απαραίτητες παρεμβάσεις για τη συντήρησή του. Για να γίνει αυτό χρειάζεται χρήμα. Προσπαθούν να το μαζέψουν όπως μπορούν. Στα πλαίσια αυτά διοργανώνουν και μια συναυλία στην αίθουσα "Παρνασσός" στις αρχές Δεκέμβρη, που όμως ακόμα δεν υπάρχει ανακοίνωση στο σάιτ τους. Βέβαια, αν κάποιος θέλει μπορεί να προσφέρει ακόμα και μέσα από την ιστοσελίδα τους μέσω Paypal.

Το ιπποστάσιο του κτήματος βρίσκεται πίσω από την πρασινάδα. Είναι σφραγισμένο από το 1967 και κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς υπάρχει μέσα. Κάποια απ' τα κινητά της βασιλικής οικογένειας. Πιθανά κι ένα αυτοκίνητο. Και κάποια αρχεία. Είχαν καταγραφεί τότε το τι μπήκε, αλλά είναι άγνωστο αν βρίσκονται όλα αυτά εκεί. Το να ανοιχτεί είναι ένας λόγος. Μετά; Μπροστά ο πράσινος όγκος καλύπτει το καμπαναριό όπου βρισκόταν η καμπάνα που έδινε το ρυθμό στο κτήμα. Χτύπαγε για εγερτήριο και έναρξη των εργασιών, χτύπαγε για διάλειμμα για φαγητό και για τη λήξη. Προφανώς τώρα καμπάνα δεν υπάρχει:) Στην άλλη φωτογραφία είναι λεπτομέρεια από το βουστάσιο. Που για τον εξαερισμό του υπήρχαν αεραγωγοί που ήταν στολισμένοι με έναν ανεμοδείκτη σχετικό με το κτίριο: μια αγελαδίτσα. Υπάρχουν ακόμα οι δύο από τους τέσσερις (ή έξι; ) που υπήρχαν συνολικά. Για πόσο ακόμα;

Η παραγωγή του αγροτικού μέρους του κτήματος δεν ήταν μόνο για κατανάλωση της Αυλής, αλλά υπήρχε και διάθεση στο εμπόριο. Έτσι υπήρχε γεφυροπλάστιγγα για τη ζύγιση των φορτηγών που έφευγαν (αν και, ακόμα και μόνο για εσωτερική κατανάλωση να ήταν, μάλλον θα έπρεπε πάλι να υπάρχει για παραγωγή τέτοιας κλίμακας, αν ήθελαν οι διευθυντές να ξέρουν τι τους γίνεται).

Λίγο πιο πέρα απ' τους στάβλους (και χρησιμοποιώ συνειδητά τον πληθυντικό μιας και εκτός απ' το βουστάσιο, υπάρχει δίπλα και ιπποστάσιο και χοιροστάσιο), στην ίδια βασικά περιοχή υπήρχε ο σταθμός χωροφυλακής (σήμερα στεγάζει ένα κλιμάκιο της αστυνομίας που είναι υπεύθυνο για τη φύλαξη του χώρου). Δίπλα το κτίριο του Αξιωματικού υπηρεσίας, παραπέρα τα βασιλικά γκαράζ (κάποια απ' τα αυτοκίνητα είναι σήμερα σφραγισμένα στους στάβλους, κάποια καταπλακώνονται καθώς πέφτουν οι στέγες ενώ για άλλα αγνοείται η τύχη τους: βρίσκονται πίσω απ' τα χτισμένα πορτοπαράθυρα ή τα χαίρεται κάποιος) αλλά και ένα μικρό ξενοδοχείο, το "Τατόι" (τι άλλο) στο οποίο μπορούσε να μείνει όποιος ήθελε, αλλά με περιορισμό, μέχρι τρεις μέρες. Η σκεπή του έχει αντικατασταθεί με λαμαρίνα, αλλά έστω και έτσι έχει καταφέρει να κρατηθεί. Θα μπορούσε εύκολα και γρήγορα να ανακαινιστεί και να χρησιμοποιηθεί.

Για βασιλικά γκαράζ ανέφερα, ε, ιδού και οι σχετικές αντλίες καυσίμων.

Δίπλα από τα κτίρια του "χωριού" έχουν εγκατασταθεί κοντέινερ. Προφανώς για τη συντήρηση των κτιρίων. Δεν ξέρω ακριβώς τι γίνεται. Γιατί κοντέινερ υπήρχαν από παλιότερα, απλά τώρα έχουν πληθύνει. Ας ελπίσουμε πως κάτι καλό θα βγει απ' την παρουσία τους.

Όταν λέω κάτι καλό, δεν εννοώ τις λίγες τσίγκινες ταμπελίτσες που έχουν μπει. Ωραίες είναι, με φαντασία και δίνουν στοιχεία από τη ζωή στην περιοχή, αλλά δεν πιστεύω πως ήταν αυτό που υπήρχε ανάγκη να γίνει αυτή τη στιγμή. Ένα χιλιόμετρο περίπου σήμανσης (καθ' υπολογισμό μου), λίγες πληροφορίες για το τι υπήρχε στην αγροτική περιοχή του κτήματος, μερικοί δείκτες για το τι υπήρχε σε κάθε κατεύθυνση καθώς και τα ονόματα μερικών δέντρων. Ας πούμε δείχνει που ήταν το (γκρεμισμένο) ελαιουργείο. Και; Η ουσία θα ήταν να δοθούν λεφτά για να μην πέσουν τα κτίρια που υπάρχουν. Κι όταν γίνουν επισκέψιμα, να μπουν και ταμπελίτσες.

Εδώ τελειώνουν οι περιγραφές απ' τη μεριά μου (αν και τελικά βγήκε μια συνέχεια ακόμα). Για περισσότερες φωτογραφίες μπορεί κανείς να επισκεφτεί το http://www.trekearth.com/gallery/Europe/Greece/Attica/Attiki/Tatoi ενώ για περισσότερα στοιχεία (ιστορικά, περιγραφές χάρτες κλπ) υπενθυμίζω για άλλη μια φορά τους "Φίλους του κτήματος Τατοΐου".