Νομοθεσία στην παιδεία

Σε προηγούμενη ανάρτηση έγραφα για το πώς διαμορφώνεται η νομοθεσία, τι είναι νόμος και είχα υποσχεθεί τη συνέχεια, για το πώς (δεν) εφαρμόζονται αυτά στην εκπαίδευση (αν και υποτίθεται πως αφορούν την παιδεία μόνο που η παιδεία έχει ξεχαστεί και αντικατασταθεί προ πολλού απ' την εκπαίδευση, μόνο στον τίτλο του υπουργείου έχει μείνει), αλλά το καθυστέρησα λιγάκι. Ας δούμε λοιπόν ποιο είναι το νομοθετικό πλαίσιο στο οποίο κινούμαστε.

Ο βασικός νόμος που διέπει τα της εκπαίδευσης είναι ο 1566 του 1985 (ΦΕΚ 167, βασικά αφορά την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή νηπιαγωγεία - δημοτικά - γυμνάσια - λύκεια, για την τριτοβάθμια ισχύουν άλλες ρυθμίσεις, η μόνη σύνδεση είναι ο τρόπος μετάβασης απ' τη  μια βαθμίδα στην άλλη). Από το 1985 μέχρι σήμερα έχουν περάσει σχεδόν 30 χρόνια, έχει τροποποιηθεί κάμποσες φορές, Το γεγονός έχει να κάνει και με το πως αυτός είναι ένας νόμος πλαίσιο, ένας νόμος δηλαδή που δίνει τις γενικές ρυθμίσεις για την εκπαίδευση. Έτσι, γίνονται κατά καιρούς τροποποιήσεις, αλλά στο μεγαλύτερο μέρους του ισχύει ακόμα.

Για παράδειγμα, το τι σκοπό έχουν και πώς πρέπει να είναι τα νηπιαγωγεία ορίζονται σ' αυτόν. Για την οργάνωσή τους, υπάρχει το ΠΔ 200 / 1978. Λογικό. Ένα ΠΔ έρχεται να νομοθετήσει και να εξειδικεύσει αυτά που ορίζονται στον νόμο. Όπως και για το δημοτικό. Εδώ αντίστοιχα υπάρχει το ΠΔ 201 / 1978. Δηλαδή όλη η οργάνωση της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στηρίζεται σε προεδρικά διατάγματα.

Για να είναι πιο πλήρεις η σχετική αναφορά, να πω εδώ πως ειδικά για τα ελληνικά σχολεία που υπάρχουν στο εξωτερικό, όπως και γενικά για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση εκτός Ελλάδας, όταν έφυγα για τη Γερμανία υπήρχε ο νόμος 2413 / 1996 που τον καιρό που ήμουν εκεί αντικαταστάθηκε από τον 4027 του 2011 (που κι αυτός έχει τροποποιηθεί αρκετές φορές από τότε) κι αυτές οι αλλαγές ήταν που με δειώξανε άρον άρον από κει :(.

Ας συνεχίσουμε όμως με τα του εσωτερικού. Μετά το δημοτικό, έρχεται το γυμνάσιο. Δευτεροβάθμια πια εκπαίδευση, αλλά συνέχεια της πρωτοβάθμιας, και (κυρίως) υποχρεωτική κι αυτή όπως κι η προηγούμενη. Κι εδώ ένα ΠΔ είναι που κανονίζει την οργάνωση και τη λειτουργία τους, το 393 του 1990 (χωρίς να είμαι και απόλυτα σίγουρος, αλλά δεν βρίσκω νεώτερο).

Μέχρις εδώ λοιπόν, βλέπουμε να υπάρχει η λογική. Τα δύσκολα αρχίζουν στο Λύκειο. Κι αυτό γιατί είναι ο προθάλαμος των πανεπιστημίων, ή ο συνδετικός κρίκος. Και μιας και στη χώρα μας οι πανεπιστημιακές σπουδές έχουν την καθολική αναγνώριση  και είναι γενική επιδίωξη όσοι τελειώνουν την δευτεροβάθμια βαθμίδα να συνεχίζουν σπουδές στην τριτοβάθμια, το λύκειο είναι αυτό που έχει δεχτεί τις περισσότερες τροποποιήσεις και μάλιστα σε ανώτερο νομοθετικό επίπεδο, σε επίπεδο νόμου. Από τότε που είμαι στα σχολεία, έχω δει τρεις τέσσερις νόμους να ψηφίζονται γι' αυτό. Και μάλιστα όλοι Σεπτέμβρη, σε τμήμα διακοπών της βουλής, για να μην γίνεται και μεγάλη κουβέντα, να μην υπάρχουν αντιδράσεις.

Τον Αύγουστο του 1997 (τη μέρα που ο Άκης Πάνου σκότωσε το γκόμενο της κόρης του - αυτή ήταν η πρώτη είδηση σ' όλα τα δελτία ειδήσεων εκείνη τη μέρα) σαν 6η - 7η είδηση ήταν οι αλλαγές που ανακοίνωσε εκείνη τη μέρα ο τότε υπουργός παιδείας Αρσένης και οι οποίες αποτυπώθηκαν στον νόμο 2525. Μ΄αυτόν καταργούνταν τα Γενικά (ΓΕΛ) και τα Τεχνικά (ΤΕΛ) λύκεια που υπήρχαν μέχρι τότε και στη θέση τους έμπαιναν τα Ενιαία λύκεια. Δεν πέρασε πολύς καιρός και Φλεβάρη μήνα έρχεται μια ενημέρωση που έλεγε πως από τον επόμενο χρόνο υπήρχε σκέψη να λειτουργήσουν καινούρια τεχνικά σχολειά και πως όσοι μαθητές παρακολουθούσαν μαθήματα σε Ενιαία λύκεια που προέρχονταν (συστεγάζονταν) από Γενικά λύκεια, αν ήθελαν να πάνε στα καινούρια σχολεία, θα πήγαιναν στην Α' τάξη ενώ οι συμμαθητές τους που πήγαιναν σε Ενιαία λύκεια που προέρχονταν (συστεγάζονταν) από Τεχνικά λύκεια, αν ήθελαν να πάνε στα καινούρια σχολεία, θα πήγαιναν στην Β' τάξη! Κάτι που τελικά ίσχυσε, χωρίς διαμαρτυρίες κι ας είχαν διδαχτεί εκείνη τη χρονιά όλοι τα ίδια μαθήματα. Τα καινούρια σχολεία ονομάστηκαν Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια (ΤΕΕ) και ιδρύθηκαν με τον νόμο 2640 του 1998 (που κι αυτός βέβαια ψηφίστηκε το Σεπτέμβρη).

Οι νόμοι του Αρσένη δημιούργησαν πολλά προβλήματα και έφεραν πολλές αντιδράσεις (και παρενέργειες). Το 2006 ο νόμος 3475 (που παραδόξως ψηφίζεται Ιούλη) καταργεί τα ΤΕΕ, ξανακάνει τα Ενιαία λύκεια, Γενικά και ιδρύει τα Επαγγελματικά λύκεια, (ΕΠΑΛ). Μαζί ιδρύονται και Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ). Τα ΕΠΑΛ (και οι ΕΠΑΣ) μοιάζουν απελπιστικά με τα ΤΕΛ (και τις ΤΕΣ) που καταργήθηκαν το '97, αλλά έχουν καινούριο όνομα. Ιδρύονται το 2006, αλλά δεν κρατάνε για πολύ, το 2013 (Σεπτέμβρη πάλι, να μην χάνουμε τις κακές μας συνήθειες) οι ΕΠΑΣ καταργούνται, ενώ τα ΓΕΛ και ΕΠΑΛ αλλάζουν στυλ με τον νόμο 4186 που αναφέρει στον τίτλο του ότι αφορά την αναδιάρθρωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά μόνο για την ανώτερη δευτεροβάθμια αναφέρεται, τα Γυμνάσια δεν τα πειράζει.

Για το πώς βαθμολογούνται οι μαθητές, όλ' αυτά τα χρόνια υπήρχαν ΠΔ που το ρύθμιζαν, ενώ για το τι μαθήματα θα διδάσκονται, το καθόριζαν Υπουργικές Αποφάσεις. Για παράδειγμα, στο ΓΕΛ ίσχυε (και ισχύει ακόμα για τη Β' και τη Γ') το ΠΔ 60 του 2006 (που τροποποιήθηκε ενδιάμεσα, αλλά οι τροποποιήσεις δεν μετράνε). Αντίστοιχα για το Γυμνάσιο υπάρχει το ΠΔ 39 που βγήκε πριν λίγες μέρες για να τροποποιήσει το 409 του 1994. Αυτό δείχνει πως στο υπουργείο ξέρουν πώς γίνονται οι σχετικές δουλειές. Επίσης, και τα μαθήματα του Γυμνασίου καθορίζονται με Υπουργικές αποφάσεις (και υπάρχει σχετική πρόβλεψη και στα ΠΔ - η εξουσιοδότηση του νόμου που λέγαμε στο προηγούμενο).

Ο μεγάλος χαμός ήρθε φέτος, με την πρώτη Λυκείου. Εκεί, αυτοί που έφτιαξαν τον νόμο, τα ανακάτεψαν τόσο πολύ που έχει γίνει χαμός. Κι είμαι σίγουρος πως κι οι ίδιοι δεν ξέρουν τι ακριβώς ζητάνε και τι επιπτώσεις θα έχουν όλα αυτά που έγραψαν, εκεί που τα έγραψαν, αλλ' αυτό είναι μεγάλη ιστορία, την αφήνω για το επόμενο:)