Φροντιστήριο (+ Νοσοκομείο)

Μιας και βρεθήκαμε στην Αθήνα, κάναμε και μια βόλτα μέχρι την Ακρόπολη

Στο χωριό, την εποχή εκείνη δεν είχαμε φροντιστήρια εκτός απ' αυτό των Αγγλικών. Το διάβασμα γινόταν μέσα από βιβλία που αγοράζαμε. Κάποια απ' αυτά τα χρησιμοποιούσαμε και στο σχολείο μιας και τα σχολικά, του οργανισμού, δεν ήταν για προετοιμασία για εξετάσεις. Για την ακρίβεια ήταν τελείως πρόχειρα και είχαν πολύ λίγη ύλη σε σχέση μ' αυτά που χρειαζόμασταν (τότε η ύλη δεν ήταν σαφώς καθορισμένη, σε κάθε μάθημα μπορούσε να μπει οποιοδήποτε θέμα) κι έτσι τα βιβλία απλά τα παραλαβαίναμε απ' το σχολείο και τ' αφήναμε στην άκρη. Κι ο καθένας προσπαθούσε να λύσει πολλές συναφείς ασκήσεις με το μάθημα που είχε τη μέρα εκείνη ή και από παρακάτω. Κι αν είχαμε κάποια απορία τη συζητούσαμε μεταξύ μας ή με τον καθηγητή. Προσωπικά για κάθε μάθημα (από τα πέντε που εξεταζόμασταν - για το έκτο, την έκθεση δεν είχαμε βιβλίο) είχα τα βιβλία από τρεις τουλάχιστον διαφορετικούς συγγραφείς. Παράλληλα, υπήρχε παράδοση για όποιον μπορούσε και ήθελε να κάνει φροντιστήριο στη Μυτιλήνη ή την Αθήνα για δυο μήνες τα καλοκαίρια (στις διακοπές δηλαδή) από την πέμπτη προς την έκτη κι αφού είχαμε αποφοιτήσει μέχρι να δώσουμε εξετάσεις (που τότε ξεκίναγαν μετά τις 20 Αυγούστου).

Διαπληκτισμοί μαθητών - καθηγητών

Έγραφα προχτές για τα γυμνασιακά μου χρόνια. Φτάνουμε στο 1975 στην τελευταία γυμνασιακή χρονιά. Πέμπτη γυμνασίου (όπως είπα την επόμενη ήμουνα σε λύκειο) κι έχουμε μια καθηγήτρια κάπως παράξενη. Την ήξεραν όλοι πως είχε θέματα με το να βρίσκεται στην τάξη (συνήθως έβαζε τα κλάματα χωρίς εμφανή λόγο), αλλά και τι άλλο να γίνει (αργότερα που πήγε στη Μυτιλήνη ήταν αποσπασμένη στο λαογραφικό μουσείο όπου στεγαζόταν και μια εξαιρετική συλλογή της ΕΛΜΕ οπότε λύθηκε το πρόβλημα). Όμως στο Πλωμάρι τέτοια πολυτέλεια δεν υπήρχε (ή μάλλον επειδή ήμασταν χωριό δεν γινόταν παράπονα, ενώ στη Μυτιλήνη που είναι κοντά οι προϊστάμενοι, πάρθηκαν μέτρα - εξάλλου σε μας ήρθε όταν ήταν η χούντα ακόμα).

Ξένες γλώσσες

Στο γυμνάσιο κάναμε Γαλλικά. Τότε τα σχολεία ήταν χωρισμένα σε αυτά που ως ξένη γλώσσα διδάσκονταν τα Γαλλικά και σ' αυτά που η ξένη γλώσσα ήταν τα Αγγλικά. Δεν γινόταν παράλληλα δυο (ή τρεις) όπως σήμερα. Ούτε μια κύρια και μια δεύτερη. Βέβαια, παλιότερα όλα τα σχολεία είχαν γαλλικά αλλά μιας και η Αγγλική γινόταν η κυρίαρχη γλώσσα τα σχολεία άλλαζαν σιγά σιγά μέχρι που σε όλα υπήρχαν Αγγλικά και τα Γαλλικά έγιναν δεύτερη γλώσσα. Γαλλικά μας έκανε στην Α' τάξη η Ντεργιόγλου και μετά Β' - Ε' η Χαριτάκου. Τότε ήταν που άλλαξε κι ο νόμος κι αντί να μένουν υποχρεωτικά οι νεοδιόριστοι 5 χρόνια στην ίδια περιοχή μπορούσαν να φύγουν στα 3, οπότε έφυγε κι εκείνη. Αλλά δεν αντικαταστάθηκε κι έτσι στο Λύκειο (στην Γ' δηλ.) δεν διδαχτήκαμε ξένη γλώσσα.

Στο γυμνάσιο

Το πρώτο μισό (περίπου) της δεκαετίας του 70 ήταν τα χρόνια που ήμουνα στο γυμνάσιο. 71 - 76 από την πρώτη μέχρι την πέμπτη. Μετά πήγα στο λύκειο αλλά για μια χρονιά μόνο :) Έπεσα βλέπετε πάνω στην αλλαγή. Το σχολείο ήταν το (μικτό) "γυμνάσιον Πλωμαρίου" κι είχαμε και σήματα που το γράφανε κι έπρεπε να τα φοράμε υποχρεωτικά για να φαινόμαστε ότι είμαστε μαθητές. Στο δημοτικό φοράγαμε και ποδιές αγόρια - κορίτσια, στο γυμνάσιο μόνο τα κορίτσια, τ' αγόρια είχαμε απαλλαχτεί. Το σήμα έμοιαζε κάπως με το παραπάνω, αλλά δεν τόχω πια γιατί μου είχε χαλάσει. Δεν είχε τη λέξη "μικτόν" κι ήταν άσπρο με μπλε τα γράμματα και την κουκουβάγια, όπως το παρακάτω αλλά χωρίς σημαίες. Δεν ξέρω πού το είχα βρει της Καλλονής, αλλά μ' άρεσε που ήταν διαφορετικό, είχα κολλήσει στο κάτω μέρος ένα χαρτάκι που έγραψα Πλωμαρίου και το φόραγα προς το τέλος (ναι, το έχω κρατήσει ακόμα, αλλά αποκαταστημένο στην αρχική του μορφή).

Για τα πανηγύρια

Τα πανηγύρια στο χωρίο είχαν πάντα κάτι το ξεχωριστό. Και έχουν ακόμα δηλαδή. Ο κόσμος που πάει στην εκκλησία που γιορτάζει είναι πολύ περισσότερος από τις απλές λειτουργίες, μετακινείται αρκετά για να πάει μέχρις εκεί. Κι αν είναι ένα ξωκκλήσι, έχει κι αυτό το δικό του κοινό. Παλιότερα μετά την λειτουργία όλο και στηνόταν κάνας χορός σε καφενείο που υπήρχε ή που στηνόταν ειδικά για την περίσταση ενώ σήμερα συνήθως ο καθένας παίρνει την παρέα του, μπαίνει στ' αυτοκίνητο και φεύγει. Θυμάμαι ένα καλοκαίρι που είχα βρεθεί στα ξαδέρφια μου στον Κάστελο κι εκεί υπάρχει εκκλησάκι της Σωτήρας. Κι εγώ έτυχε να είμαι εκείνες τις μέρες (ή μπορεί να πήγα κι επίτηδες), 6 Αυγούστου για όποιον δεν ξέρει είναι το πανηγύρι. Κι είχαν φτιαχτεί δυο χώροι - καφενεία που είχαν μεζέδες αλλά και μουσική.

Νυχτερινή επίσκεψη σε νεκροταφείο

Όπως έλεγα παλιότερα, την εποχή που ήμασταν μαθητές ήταν μόδα η βόλτα πάνω κάτω στα περισσότερα μέρη (πολλές φορές λεγόταν και νυφοπάζαρο :) ) και πως κάτι παρόμοιο υπήρχε και στο χωριό (στο δρόμο κοντά στο διπλανό, για να μην μπορούν να περάσουν τ' αυτοκίνητα και να βλαστημάνε). Όταν δεν είχαμε διαβάσματα κι ο καιρός ήταν καλός μαζευόμασταν η παρέα (συμμαθητές βασικά) και αρχίζαμε το περπάτημα. Ερχόντουσαν πολλές φορές κι άλλοι απ' το Πλωμάρι μιας και υπήρχε κάτι σαν άσυλο: Γενικά οι κυκλοφορία από μια ώρα και μετά ήταν απαγορευμένη για τους μαθητές. Στο χωριό μένανε δυο καθηγητές που θα μπορούσαν να μας ελέγξουν. Αλλά μας είχαν πει πως αυτοί κάνουν τη βόλτα τους (αρκετά μακρινή μάλιστα) γύρω στις 6 - 7 τ' απόγεμα και μετά είναι στο καφενείο στο χωριό ο ένας και στο σπίτι του ο άλλος. Άρα εμείς μπορούσαμε να κυκλοφορούμε αφού αυτοί θα είχαν αποσυρθεί! (Αλλ' αυτά τάχω ξαναγράψει).

Εκδρομές στο νησί

Βασικά, δεν είναι εκδρομή αυτή. Στον Άγιο Ισίδωρο είμαστε, στην παραλία που κατεβαίνουμε για μπάνιο από το χωριό. Αλλά τόσο σπάνιο να υπάρχει τέτοια χαλαρή φωτογραφία τότε.

Την εποχή εκείνη, τις δεκαετίες του 60 και του 70 οι εκδρομές δεν ήταν κάτι συνηθισμένο. Ειδικά στα χωριά. Στις πόλεις υπήρχε η ανάγκη απομάκρυνσης κι έτσι κάποιες εκδρομές γίνονταν. Στα χωριά, εκδρομή ήταν να πάρεις το γάιδαρο και να πας στο ξωκκλήσι που γιόρταζε. Άρα το να πας σ' άλλο χωριό πιο μακρινό πάνω στο νησί, ήταν κάτι το εξωτικό. Από τις τακτικές εκδρομές σε ξωκκλήσια ήταν στην Αγία Παρασκευή στον Καρυώνα που η οικογένεια τη θεωρούσε προστάτιδά της κι εκεί πηγαίναμε στην καρότσα κάποιου τρίκυκλου (δεν πρόλαβα με ζώα). Επίσης, ο παππούς μου έκανε προσκυνηματική εκδρομή στον Πλακάδο της Γέρας όπου η εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Άγιο Βλάση που είναι ειδικός στ' αυτιά (και μας έκανε εντύπωση πως όταν πήγαμε να πιούμε από μια βρύση που δεν είχε πια νερό, μια γειτόνισσα μας είδε κι όχι μόνο μας ενημέρωσε πως την κλείσανε αλλά και μας έφερε μια κανάτα με νερό να πιούμε - κάτι τέτοιο στο χωριό μου ήταν αδιανόητο). Οπότε και μια επίσκεψη στη Μυτιλήνη για δουλειές ήταν μεγάλη υπόθεση. Όσο δε για μένα που πήγα και στην Αθήνα για γιατρούς, ήταν κάτι το μαγευτικό.