Προσφυγικός τουρισμός, μέρος β'

Το καλοκαίρι, γυρίζοντας απ' τη Μυτιλήνη, έγραφα για τους πρόσφυγες που είχαν κατακλύσει το νησί. Ξαναπήγα όμως εκεί πρόσφατα, να κάνω Χριστούγεννα με τη μάνα μου κι έτσι λέω να γράψω πώς είδα τα πράγμα τώρα. Τι έχει αλλάξει αυτούς του μήνες. Γιατί όντως έχουν αλλάξει πολλά.

Βέβαια, αυτή τη φορά δεν κυκλοφόρησα στους δρόμους κι έτσι τα σκοινιά του κόσμου που περπατούσαν το καλοκαίρι δεν τα είδα, αλλά οι πληροφορίες όλες λένε πως δεν υπάρχουνε. Σήμερα, με το που φτάνει η βάρκα στη στεριά έχουν κινητοποιηθεί οι ΜΚΟ και εθελοντές και σπεύδουν να βοηθήσουν. Να τους βγάλουν αλλά και να τους μεταφέρουν.

Γιατί έχει γεμίσει το νησί με ΜΚΟ. Που κάνουν ό,τι δεν κάνει η κυβέρνηση. Αλλά και διαγκωνίζονται μεταξύ τους ποια θα φανεί (για τη συνέχεια = επιδότηση). Κι ενώ υπάρχει γκρίνια για τον τουρισμό που θα χτυπηθεί κλπ λόγω των προσφύγων, προς το παρόν τα ξενοδοχεία στις περιοχές που βγαίνουν οι "πνευστές λέμβοι", που λένε οι ανακοινώσεις, είναι γεμάτα απ' τους εθελοντές που τρέχουν όλη μέρα.

Κι οι μπίζενς καλά κρατούν. Εκτός απ' τα ξενοδοχεία, χρυσές δουλειές κάνουν οι καντίνες, αυτοί που πουλάνε είδη κάμπινγκ (και τα πουλάνε σε "καλές" τιμές) κι οι ταξιτζήδες. Τα ταξί κινούνται στους δρόμους των προσφύγων και το να βρεις ταξί στην πόλη είναι σαν αν σου πέσει το λαχείο. Κι είναι και οι φωτογράφοι που έρχονται για να τραβήξουν την "καλή φωτογραφία". Τα γράφει και το τοπικό "Εμπρός", πως υπάρχουν και κάμποσα συν - πλην στην υπόθεση. Βέβαια τι γίνεται στο υπόλοιπο νησί, είν' άλλο θέμα.

Το καλοκαίρι υπήρχε ένας καταυλισμός για 3 - 4 χιλιάδες άτομα κι από κει και πέρα οι άνθρωποι κοιμόντουσαν πέρα δώθε. Κι όχι μόνο κοιμόντουσαν, αλλά και πλενόντουσαν, και έκαναν την ανάγκη τους και όλα. Τώρα, ο καταυλισμός αυτός του Καρά Τεπέ, δίπλα στο Λιντλ, υπάρχει αλλά φιλοξενεί πολύ λίγους. Κάτω από 2 χιλιάδες. Το κέντρο καταγραφής, το παλιό στρατόπεδο του πεζικού που το καλοκαίρι με το ζόρι φιλοξενούσε 400 άτομα έχει οργανωθεί και επεκταθεί και φιλοξενεί γύρω στις 4 χιλιάδες. Που μένουν μια - δυο μέρες μέχρι να καταγραφούν και να πάρουν τα απαραίτητα χαρτιά.

Η πόλη το καλοκαίρι είχε προχωρήσει απ' τα αγγλικά και τις σκανδιναβικές γλώσσες στα τούρκικα. Τώρα μπήκαν και τα αραβικά. Το λιμάνι φράχτηκε και δεν μπορεί να μπει κανείς από άλλο μέρος εκτός απ' τις πύλες. Και τα βαπόρια κουβαλάνε αβέρτα. Η καλύτερη χρονιά για τους βαποράδες. Ενώ τώρα το χειμώνα θα ταξίδευαν με 300 - 400 επιβάτες όλους κι όλους, τόσους έχουν στον πηγαιμό αλλά στο γυρισμό είναι τίγκα. Κι εκτός απ' τα πλοία της γραμμής, μπαίνουν και έκτακτα (παράδειγμα από μια μέρα) για να καλύψουν τη ζήτηση σε εισιτήρια. Όταν έβγαζα εισιτήρια το περίμενα κι έτσι φρόντισα στην επιστροφή να έχουμε καμπίνα. Ο Δημήτρης έβγαλε εισιτήριο τελευταία στιγμή, στις 22 του μήνα. Και βρήκε άνετα, σ' όποια κατηγορία ήθελε. Μια ιντερνετική αναζήτηση στις 27 έδειχνε πως για τις 28 που γυρίζαμε δεν υπήρχαν καθόλου φτηνά εισιτήρια, παρά μόνο καμπίνες. Δεν ψάξαμε ξανά, αλλά αυτό που είδα όταν ταξιδεύαμε ήταν πως οι καμπίνες ήταν γεμάτες.

Στους δρόμους της Σμύρνης, έτοιμοι για αναχώρηση

Ερώτημα: όλα δηλαδή είναι μέλι γάλα; Σίγουρα όχι. Κόσμος πεθαίνει στη θάλασσα ή μόλις βγει, υπάρχουν κάποιοι που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την ανάγκη αυτών των ανθρώπων, απ' το να πάρουν τη μηχανή της βάρκας μέχρι να χρεώσουν υπερβολικά τις υπηρεσίες που παρέχουν (π.χ. 10€ για να φορτίσει ένα κινητό, ή 50€ για 10 τυρόπιτες) με το πρόσχημα πως οι πρόσφυγες που έρχονται έρχονται (όντως) με (πολλά) λεφτά και πάει λέγοντας. Απ' την άλλη α) τα πράγματα έχουν βελτιωθεί κατά πολύ. Κυρίως στο θέμα της στέγασης. Όχι, η διαφημισμένη διαμονή σε ξενοδοχεία δεν λέει και πολλά. 200 κρεβάτια τι να κάνουνε. β) δεν υπάρχει η αναμονή για μέρες. Καθημερινά φτάνουν στο νησί 3 - 4 χιλιάδες κι άλλοι τόσοι φεύγουν. γ) ο κόσμος (γενικά και στην πλειοψηφία του) δεν έχει κουραστεί να βοηθάει, τόσους μήνες τώρα. Η Γκρινπις υπολογίζει πως μέχρι τώρα έχουν περάσει απ' το νησί κάπου μισό εκατομμύριο πρόσφυγες, οι μισοί που διέσχισαν την Μεσόγειο!

Παράπλευρες συνέπειες: όλοι (ή σχεδόν όλοι) αυτοί οι άνθρωποι φοράνε ένα σωσίβιο όσο ταξιδεύουν. Που το αγοράζουν από μαγαζιά στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου (είχα δει το καλοκαίρι στη Σμύρνη το αλεσβερίσι αυτό) και το βγάζουν και το πετάνε όταν φτάσουν στην αποδώ. Αυτό σημαίνει χρήμα για τους πωλητές αλλά και χιλιάδες σωσίβια που στοιβάζονται για σκουπίδια. Που ποιος θα τα διαχειριστεί; Πώς δεν θα μολύνουν το περιβάλλον; Θα πει κανείς πως ζητάω ψιλά γράμματα, αλλά είναι κι αυτό ένα θέμα.

Και μια είδηση της τελευταίας στιγμής

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα τερματίζουν τις επιχειρήσεις διάσωσης στη Μεσόγειο. «Αν και παραμένουμε απολύτως πεπεισμένοι ότι οι αυτοδύναμες επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης έχουν τεράστια σημασία στο πλαίσιο των προσπαθειών να σώζονται ζωές, είμαστε γιατροί και οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης δεν θα έπρεπε να είναι δική μας δουλειά. Ελπίζουμε ότι οι ευρωπαϊκοί πόροι θα είναι επαρκείς το 2016 και ότι τα δικά μας πλοία δεν θα χρειαστούν».