ΜΚΟ - 2

Έγραφα στο προηγούμενο σημείωμα για τις άτυπες κοινωνικές δομές και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και πως δεν έχω σε εκτίμηση αυτές τις δράσεις για διάφορους λόγους. Όμως, δεν άρχισα να γράφω για να δηλώσω τον αρνητισμό μου σε κάτι τέτοιο (που μπορεί εμένα να μην μ' αρέσει, μπορεί κάποιοι να βγάζουν πολλά εκμεταλλευόμενοι τον πόνο των άλλων αλλά δεν είναι η πρώτη φορά, μπορεί να είναι αναποτελεσματικές αλλά και να μην υπήρχαν δεν θα ήταν καλύτερα τα πράγματα και πάει λέγοντας). Ξεκίνησα γιατί ήρθα σε επαφή με τέτοιες δράσεις που όμως είναι δομημένες με διαφορετικό τρόπο και που τις θεωρώ ιδιαίτερες και αξιόλογες. Έγραψα το προηγούμενο για να έρθω σ' αυτό και να γράψω ένα μπράβο για κάποιες ουσιαστικές ιδέες.

Καταρχάς να σταθώ στα "κοινωνικά παντοπωλεία" που έχουν ξεφυτρώσει σε διάφορες γειτονιές (κι από δίπλα τους τα "κοινωνικά φαρμακεία"). Τι είν' αυτά (αν κάποιος δεν τα ξέρει; Τα μέρη που μοιράζονται αυτά που συγκεντρώνει η "Αλληλεγγύη" που λέγαμε. Αφήνει κάποιος τρόφιμα (κυρίως) σ' ένα καλάθι στην έξοδο του σουπερμάρκετ που ψωνίζει, τα μαζεύουν αυτά και τα μοιράζουνε. Πόσα μπορούν να μοιραστούν κι αν καλύπτουν τις ανάγκες που θέλουν, είναι άλλο θέμα. Αν δεν καλύπτονται η ευθύνη είναι σε σένα που δεν έδωσες περισσότερα, αυτοί είχαν όλη την καλή διάθεση να προωθήσουν όλα όσα είχαν μαζευτεί! Καλό; Εσύ δίνεις κι εσύ έχεις την ευθύνη.

Οι διανομείς "επικοινωνούν τη δράση τους", δηλαδή την διαφημίζουν, αλλά η λέξη διαφήμιση έχει πάρει σήμερα αρνητική χροιά κι έτσι τίποτα δεν διαφημίζεται, τα πάντα "επικοινωνούνται" με το ρήμα να γίνεται από ενεργητικό μεταβατικό, αλλά θα ξεφύγω αν συνεχίσω, (κι η "επικοινωνία" ή η επικοινώνηση" σε συνεργασία με τους σουπερμαρκετάδες που διαφημίζονται παράλληλα γιατί διαθέτουν μερικά τετραγωνικά για τα καλάθια, και συνήθως είναι οι μεγάλες αλυσίδες που συμμετέχουν κι όχι τα μικρά μαγαζιά).

Μια διαφορετική περίπτωση κοινωνικού παντοπωλείου είναι το Κοινωνικό παντοπωλείο Ηλιούπολης για το οποίο είχα γράψει και στο παλιό το μπλογκ. Που λειτουργεί με μια τελείως διαφορετική διαδικασία. Είναι ένα κανονικό παντοπωλείο (μίνι μάρκετ στη σημερινή ορολογία). Με καθημερινό ωράριο λειτουργίας που πουλάει τα προϊόντα του στον οποιονδήποτε. Που είναι η κοινωνικότητα; Τα κέρδη από το μαγαζάκι αυτό διατίθενται ώστε κάποιο άνθρωποι της Ηλιούπολης να ψωνίζουν τα πράγματα που θέλουν χωρίς να πληρώνουν (έχουν κουπόνια για κάθε μήνα). Δεν μεταθέτει την ευθύνη δηλαδή στους υπόλοιπους Ηλιουπολίτες ή γενικότερα σε κάποιους τρίτους. Αλλά λειτουργεί όχι με σκοπό το κέρδος αλλά την αναδιανομή του κέρδους. Απλό και εξαιρετικά τίμιο. Και για μένα είναι πραγματική κοινωνική δομή (άσχετα αν στο δημοτικό συμβούλιο συνάντησε αντιδράσεις).

Μια άλλη περίπτωση είναι η "Σχεδία" (που η πρόσφατη επαφή μαζί της μου έδωσε την ιδέα να γράψω τα σημειώματα αυτά). Τι είναι η Σχεδία; Όπως λέει και στο λογότυπό της είναι ένα περιοδικό δρόμου. Δηλαδή; Δηλαδή είναι ένα περιοδικό όπως τα περισσότερα. Κυκλοφορεί την τελευταία Τετάρτη κάθε μήνα εδώ και κάτι παραπάνω από ένα χρόνο (έχουν κυκλοφορήσει ήδη 16 τεύχη). Ε, και; Θα ρωτήσει κάποιος. Μέχρις εδώ τίποτα το περίεργο (εκτός ίσως απ' το γεγονός πως εκδότης είναι μια ΜΚΟ). Οι διαφορά είναι στη διακίνηση: ένα περιοδικό διακινείται μέσα απ' το πρακτορείο τύπου ή μέσα από δικά του κανάλια ή με συνδρομές. Η Σχεδία δεν κυκλοφορεί μέσω πρακτορείου αν και δεν αποκλείει τις συνδρομές, αλλά στηρίζεται κυρίως σε πωλητές που βρίσκονται στο δρόμο (από κει και ο χαρακτηρισμός "περιοδικό δρόμου" που δεν είναι ελληνική πατέντα, υπάρχει και σε άλλες χώρες).

Οι πωλητές της είναι κυρίως άστεγοι που τους δίνεται η ευκαιρία να δουλέψουν στην πώληση του περιοδικού για να εξασφαλίσουν τα βασικά για την επιβίωσή τους. Δεν τους δίνει ελεημοσύνη. Δεν τους μοιράζει κάποια υλικά αγαθά. Τους δίνει κάτι παραπάνω. Το να εξασφαλίσουν μόνοι τους και με αξιοπρέπεια τα απαραίτητα. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Δεν μεταθέτει την ευθύνη σε κάποιους άλλους. Αλλά δίνει την ευκαιρία στους ενδιαφερόμενους. Πώς το πετυχαίνει αυτό;

Οι πωλητές της είναι εφοδιασμένοι με ειδικό γιλέκο για να ξεχωρίζουν και βρίσκονται σε συγκεκριμένα σημεία των πόλεων Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Το περιοδικό κοστίζει 3€ (λογική τιμή για ένα περιοδικό καμιά 50 σελίδων) απ' τα οποία το 1,5€ είναι το (ΑΜΕΣΟ) κέρδος του πωλητή. Κι επειδή για να γίνει κάποιος πωλητής θα πρέπει να υπάρχει κάποιο κεφάλαιο κι ο άστεγος πού να το βρει, με το που γίνεται κάποιος πωλητής "επιχορηγείται" με 10 τεύχη (όχι χρήματα, τεύχη!). Τα πουλάει, κι απ' τα λεφτά που θα πάρει (τα 30€ δηλαδή) επενδύει όσα θέλει στο να αγοράσει μερικά τεύχη (στο 1,5€ το ένα) και να τα πουλήσει (3€) και να συνεχίσει μ' αυτόν τον τρόπο. Αν θέλει μεγαλώνει το κεφάλαιό του, αν θέλει το μικραίνει κλπ. Πώς φαίνεται;

Εκτός από το περιοδικό αναλαμβάνονται κι άλλες δράσεις, όπως το "γκολ στη φτώχεια" με την "εθνική αστέγων" ή το "ένας καφές σε περιμένει" που δίνει την ευκαιρία να μοιραστείς έναν καφέ με έναν άγνωστο - άστεγο, αλλά δεν θα επεκταθώ σ' αυτά.

Μια άλλη (και διαφορετική) περίπτωση είναι το Χαμόγελο του παιδιού, αλλά δεν θα επεκταθώ σ' αυτό, είναι γνωστή νομίζω η δράση του, μόνο να πω πως δεν μοιράζει λεφτά κι όποιος σας λέει κάτι τέτοιο σας δουλεύει (αλλά για το θέμα θα επανέλθω).