Πλαστικό χρήμα

Το οικονομικό επιτελείο της "πρώτη φορά αριστερά" κυβέρνησης μας είχε εντυπωσιάσει με τα ρηξικέλευθα μέτρα που πρότεινε. Όπως οι τουρίστες, φοιτητές κλπ που θα ήταν οι κατάσκοποι της εφορίας για να πιάνουν αυτούς που δεν κόβουν αποδείξεις :) Κι αυτό για να μην επιβληθεί το τάδε μέτρο. Τελικά τα μέτρα επιβλήθηκαν έτσι όπως τα επέβαλαν "οι θεσμοί" (και το ΠΑΣΟΚ το 81 είχε κάνει κάτι αντίστοιχο με το να αλλάζει ονόματα και να λέει πως άλλαξε η ουσία, όπως πχ οι αμερικάνικες βάσεις που ονομάστηκαν διευκολύνσεις). Αλλά οι ιδέες εξακολουθούν να έρχονται παρόμοιες και στη νέα κυβέρνηση (που είναι η ίδια η παλιά, αλλά ξαναβαφτισμένη μέσω εκλογών). Μια ακόμα ιδέα που ακούστηκε τότε ήταν να γίνονται υποχρεωτικά όλες οι συναλλαγές με πλαστικές κάρτες (πιστωτικές ακούγεται, αλλά και οι χρεωστικές νομίζω πως κι αυτές μέσα θα ήταν) για όσους συναλλάσσονται σε νησιά με μικρό πληθυσμό.

Το μέτρο αυτό έχει τις δυσκολίες του: ακριβώς στα μικρά νησιά ο κόσμος δεν είναι εξοικειωμένος με τέτοια μέσα, ακριβώς εκεί δεν υπάρχουν υποδομές και στο φινάλε πόση είναι η φορολογητέα ύλη που δεν καταγράφεται σε τέτοια μέρη; Τι 'ν' ο κάβουρας, τι 'ν' το ζουμί του. Εν πάση περιπτώσει, η ιδέα ακούστηκε και τέλειωσε.

Τέλειωσε όμως για τότε, Προσωρινά.Δεν ξεχάστηκε. Αντίθετα επανήλθε πρόσφατα, βελτιωμένη κι επηυξημένη όπως έλεγαν κάποτε οι εκδότες βιβλίων. Μόνο οι συναλλαγές με πλαστικό χρήμα μετράνε, όλες οι άλλες να θεωρούνται εκ των προτέρων ύποπτες και ως μη γενόμενες. Βοηθούν σε μια τέτοια κατεύθυνση και οι κεφαλαιακοί έλεγχοι (κάπιταλ κοντρόλς στα ελληνικά) που επιβλήθηκαν πριν το θεόπνευστο δημοψήφισμα και μένουν ακόμα (και βλέπουμε για πόσο). Λεπτομέρειες δεν ξέρω, ό,τι άκουσα περαδώθε είν' αυτά, αλλά ήρθε μια είδηση που λέει πως οι γιατροί είναι "αντίθετοι στην πληρωμή της ιατρικής επίσκεψης με πιστωτική κάρτα".

Οι γιατροί επικαλούνται διάφορους δίκαιους λόγους για να κρύψουν το δικό τους άδικο. Το άδικο βρίσκεται στο γεγονός πως οι γιατροί είναι μια ομάδα παροχής υπηρεσιών που κόβει λίγες αποδείξεις για τις συναλλαγές της ενώ οι υπηρεσίες τους είναι κρίσιμες και δεν έχει κανείς πολλές επιλογές να πει πως δεν μου δίνεις απόδειξη πάω αλλού. Όχι πως δεν υπάρχουν και γιατροί που είναι τυπικότατοι. Η παθολόγος την οποία επισκέπτομαι τα τελευταία 10 χρόνια (μπορεί και παραπάνω) σ' όσους δεν κόβει απόδειξη είναι γιατί αυτούς τους εξετάζει τσάμπα (κι είναι οι περισσότεροι). Κι όταν της έκανα νύξη μια φορά πως γιατί δεν παίρνει χρήματα, μου είπε πως έχει τόσα που τη φτάνουνε κι αν πάρει και κόψει απόδειξη θα της πάρει τα μισά η εφορία οπότε προτιμάει να προσφέρει δωρεάν υπηρεσίες.

Τα δίκια που έχουν οι γιατροί είναι α) αυτό που έγραψα παραπάνω κι εγώ. Πως οι μεγάλοι άνθρωποι δεν είναι εξοικειωμένοι με τέτοιες διαδικασίες και το να τους υποχρεώσεις να το μάθουν είναι δύσκολο. Βέβαια, το δύσκολο είναι σχετικό. Η μάνα έχει κάρτα, το θέμα είναι πώς τη χρησιμοποιεί: έχει μάθει τον κωδικό της (ΡΙΝ) και τη δίνει σε κάποιον να της βγάλει λεφτά, σιγά που μπορεί να πάει στο μηχάνημα. Άρα, αφού έμαθε τον κωδικό, αν κάνει μια συναλλαγή σε μηχανάκι δεν θα είναι δύσκολο να τον πληκτρολογήσει, φαντάζομαι.

Το β) τους είναι πιο σοβαρό. Αν είναι υποχρεωτικές οι συναλλαγές με πλαστικό χρήμα, δεν θα πρέπει οι τράπεζες να κρατάνε προμήθεια, η οποία μπορεί να είναι 1% (τόσο ήταν κάποτε στα καύσιμα) και να φτάνει μέχρι το 7%. Πολλές φορές μου έχει τύχει σε καταστήματα που όταν η συναλλαγή γίνει με πιστωτική, να ζητιέται να πληρωθεί κάποια διαφορά. Κλασικό παράδειγμα η Ετζίαν και άλλες αεροπορικές που έχουν ένα επιπλέον κόστος για συναλλαγή με πιστωτική. Άλλες εταιρίες επιβάλουν πρόσθετη πληρωμή ανάλογα με το είδος της κάρτας, ανάλογα με τις συμβάσεις που έχουν.

Δεν γίνεται λοιπόν να υποχρεώνεις όλες οι συναλλαγές να γίνονται με κάρτες χωρίς να επιβάλεις και στις τράπεζες πως δεν θα εισπράττουν γι' αυτές τις συναλλαγές.Γιατί αλλιώς χρηματοδοτείς τις τράπεζες χωρίς να σου κοστίσει εσένα. Βέβαια, το κράτος από παλιά έχει βρει τρόπους να ενισχύει μια ομάδα παίρνοντας κάτι από μια άλλη χωρίς να βάζει το χέρι στην τσέπη (δεν θέλω να επεκταθώ σ' αυτό). Αλλά εκεί τουλάχιστον το έλεγε πως ο σκοπός ήταν αυτός. Εδώ το κέρδος των τραπεζών είναι παράπλευρο (και αφανές).

Στη Γερμανία όταν ήμουνα (όλο μου προκύπτουν συγκρίσεις), πολλές συναλλαγές γίνονταν με πλαστικό χρήμα. Όχι βέβαια υποχρεωτικά, αλλά τόσο κεντρικά όσο και απ' τις τράπεζες, υπήρχε ενθάρρυνση για χρήση άυλου χρήματος. Όμως οι τράπεζες δεν χρέωναν ούτε σέντσι για τις συναλλαγές αυτές αφού τις διευκόλυνε και τις ίδιες. Κι ακόμα θυμάμαι την περίπτωση που χρειάστηκα χρήματα απ' την Ελλάδα, η εδώ τράπεζα με χρέωσε για πιθανά έξοδα της εκεί που όμως ήταν μηδενικά. Έτσι, την επόμενη φορά ζήτησα να πληρωθούν εδώ μόνο τα δικά της έξοδα και μου ήρθε φτηνότερα.