(Σωστή) Αντιμετώπιση χιονιού. Εδώ κι αλλού

Μιας και έγραφα προχτές για το κλείσιμο των σχολειών με την κακοκαιρία και τι εννοεί σαν κακοκαιρία ο καθένας και μιας κι η δικιά μας κακοκαιρία συνεχίζεται με χιόνια και πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, είπα να γράψω μερικά πράγματα για το πώς αντιμετωπίζεται το χιόνι. Όχι, δεν θα βάλω συμβουλές, τις αφήνω για τους σοφούς. Αλλά μερικές σκέψεις και συγκρίσεις θα τις κάνω.

Θα ξεκινήσω με τις αλυσίδες. Μόνιμα ακούμε πως έπεσε χιόνι κι είναι απαραίτητα τα αυτοκίνητα να κινούνται με αλυσίδες. Την ίδια ανακοίνωση έβγαλε κι ο δήμος μου στον περασμένο χιονιά: "Λόγω των ιδιαίτερα δυσμενών συνθηκών παρακαλούνται οι κάτοικοι του Δήμου όπως – αν δεν υπάρχει σοβαρός λόγος – αποφεύγουν τις μετακινήσεις των. Η μετακίνηση αν είναι αναγκαία, να γίνεται με χρήση των αντιολισθητικών αλυσίδων στο αυτοκίνητο, ώστε να αποφεύγονται εγκλωβισμοί και μποτιλιαρίσματα που δυσχεραίνουν την πρόσβαση των εκχιονιστικών μηχανημάτων". Εντάξει, η πρώτη παρότρυνση, να μην κυκλοφορούν δηλ. οι κάτοικοι (με αυτοκίνητα εννοεί) λογική ακούγεται αφού δεν είμαστε μαθημένοι σε τέτοιες συνθήκες. Αλλά αναρωτιέμαι: είναι πράγματι απαραίτητες οι αλυσίδες; Και προχωράω στον προβληματισμό μου: κάνει καλό η οδήγηση με αλυσίδες; Κι αν είν' έτσι, γιατί να μην τις έχουμε μόνιμα στις ρόδες μας;

Τρεις χειμώνες στη Γερμανία, αλυσίδες δεν χρησιμοποίησα ούτε μια φορά. Κι εντάξει εκεί το πράγμα διαφέρει. Είσαι υποχρεωμένος να έχεις στο αυτοκίνητό σου ειδικά χειμερινά λάστιχα (κι αντίστοιχα το καλοκαίρι να τα βγάζεις και να βάζεις απλά). Αλλά αλυσίδες πουλούσαν. Ήταν μέσα στο χειμερινό εξοπλισμό. Αλλά όχι μόνο εγώ δεν έβαλα αλλά ούτε είδα και κανέναν να χρησιμοποιεί. Ο λόγος; Οι αλυσίδες είναι όταν ο δρόμος έχει χιόνια. Κι εκεί τα χιόνια τα καθαρίζανε. Απ' τους δρόμους και τα πεζοδρόμια ακόμα κι απ' τα μονοπάτια. Και στον καθαρό το δρόμο οι αλυσίδες όχι μόνο δεν βοηθάνε αλλά είναι επικίνδυνες. Ούτε στο παγωμένο χιόνι βοηθάνε και πολύ. Η οδήγηση με αλυσίδες έχει τους δικούς της κανόνες (χαμηλές ταχύτητες, μαλακά φρεναρίσματα κλπ). Κι είναι καταστροφική για τα λάστιχα αλλά και για το οδόστρωμα αν έρχονται σ' επαφή μαζί του (αν δηλ. δεν έχει χιόνι).

Οι αλυσίδες βοηθάνε όταν έχει κάτω χιόνι, να σκαλώσουν μέσα σ' αυτό και να προχωρήσει τ' αυτοκίνητο. Αλλά οι δρόμοι (πρέπει να) καθαρίζονται, άρα δεν έχει νόημα η χρήση τους. Η παρότρυνση για αλυσίδες θαρρώ πως γίνεται από κεκτημένη ταχύτητα και δείχνει την αδυναμία (ή ανικανότητα) στο να καθαριστούν οι δρόμοι.

Λέω πως στη Γερμανία καθαρίζουνε τα χιόνια. Κι όταν λέμε καθαρίζουνε, δεν τα σπρώχνουν σε σωρούς στο πλάι να μένουνε κι όποτε λιώσουνε αλλά τα μαζεύουν με φορτηγά και τα μεταφέρουν αλλού (πού, δεν ξέρω). Κι αυτό για τους αυτοκινητόδρομους έξ' απ' τις πόλεις. Για μέσα; Είν' υπεύθυνος ο κάθε δήμος. Έτσι, το πράγμα διαφέρει κι έχει να κάνει και με τις συνήθεις χιονοπτώσεις που έχει ν' αντιμετωπίσει. Στο δήμο του Μονάχου που έμενα, υπήρχε 24ωρη επιφυλακή όλο το χειμώνα. Αυτό κόστιζε 110 - 120 χιλιάδες ευρώ τη βραδιά. Η ετοιμότητα μόνο. Αν έπεφτε χιόνι κι έβγαιναν τα μηχανήματα το κόστος ανέβαινε. Αλλά ο δήμος του Μονάχου είναι αρκετά πλούσιος δήμος κι έτσι διέθετε αυτά τα λεφτά κι όταν έπεφτε χιόνι κατευθείαν ξεχύνονταν τα συνεργεία σ' όλη την πόλη.

Ο δήμος της Στουτγάρδης δεν ξέρω πόσα έδινε, αλλά ενώ το κέντρο ήταν καθαρό, στις γειτονιές τα πεζοδρόμια έμεναν ως είχαν. Όποτε το έλιωνε ο καιρός ή τα πατήματα :) Στο Βούπερταλ μου έλεγε ο Γιώργος πως καθάριζαν τη μέρα απ' τα χαράματα μέχρι το βράδυ αλλά όχι τη νύχτα ή τα Σαββατοκύριακα! Το κόστος αντιμετώπισης είναι σημαντικό. Άρα αντιμετωπίζεται ανάλογα. Κι ο δήμος μου τα πήγε πολύ καλά. Αλλά αλυσίδες;

Το επόμενο απ' τις αλυσίδες είναι τ' αλάτι. Που το σκορπίζουν παντού. Σε δρόμους, πεζοδρόμια ακόμα και σε σκάλες (όπως στη φωτογραφία). Αλλά το αλάτι δεν είναι για όπου υπάρχει χιόνι. Πολύ περισσότερο για τις μεταλλικές (αλλά και τις άλλες) σκάλες. Το αλάτι είναι για τους δρόμους. Εκεί που θα περάσει το αυτοκίνητο και με τις ρόδες του θα ανακατέψει το αλάτι με το χιόνι και θα το λιώσει θα το κάνει νερό και θα πάει να δουλέψει και παραπέρα. Το να πέσει το αλάτι σ' ένα μέρος δεν λέει αφού λιώνει εκεί γύρω του ίσως και μένει. Αποτέλεσμα, όταν λιώσει το χιόνι το αλάτι μένει. Και το αλάτι κάνει ζημιές. Έκανα κι εγώ το λάθος κι έριξα μια χρονιά στην αυλή. Κι έσπασε το τσιμέντο.

Στη Γερμανία αντίστοιχα, στα πεζοδρόμια δεν ρίχνανε αλάτι. Ρίχνανε γαρμπίλι. Ψιλό χαλικάκι που έκανε το παπούτσι να μην γλιστράει. Γιατί όσο και να καθαρίζει το μηχάνημα όλο και κάτι θα μείνει. Που το πόδι δεν μπορεί να το λιώσει. Κι έτσι προσπαθούν να το αγριέψουν. Βέβαια, όταν λιώνει το χιόνι μένει το γαρμπίλι κι είν' επικίνδυνο για γλίστρες. Έτσι, βγαίνουν και ο σκουπίζουν. Και θυμάμαι που το 2010 το μάζεψαν στις 20 - 25 Φλεβάρη και στις αρχές Μάρτη, Σάββατο βράδυ αρχίζει και ρίχνει. Κι είμαι σε μια καφετέρια και βλέπω απ' έξω κόσμο να γλιστράει. Και σε 10 λεφτά ξεχύνονται τα συνεργεία για το (καινούριο) γαρμπίλι!

Σίγουρα δεν έχω απαίτηση να ρίχνουν γαρμπίλι εδώ. Αλλά όχι κι έτσι με το αλάτι. Κι όσο για τις σκάλες, ας κλείσουν μια δυο μέρες. Δεν χάλασε ο κόσμος.