Αυστηρά πρόστιμα

Η Γερμανία είναι ομόσπονδο κράτος. Κάθε μια απ' τις ομόσπονδες οντότητες που συνήθως στα Ελληνικά τις λέμε κρατίδια άσχετα απ' την έκτασή τους (μπορεί να είναι μια πόλη όπως η Βρέμη ή μια τεράστια περιοχή όπως η Βαυαρία), κάθε μία λοιπόν αποφασίζει τα του οίκου της. Στην κεντρική (ομοσπονδιακή) κυβέρνηση έχουν μείνει οι γενικές κατευθύνσεις περισσότερο παρά τα κανονιστικά. Για παράδειγμα η εκπαίδευση αποφασίζεται τοπικά. Ο ομοσπονδιακός υπουργός παιδείας μόνο στο γενικό πλαίσιο παρεμβαίνει. Οι μέρες αργίας διαφέρουν από κρατίδιο σε κρατίδιο. Ας πούμε τα Φώτα αλλού είναι αργία κι αλλού όχι. Αλλά εκεί δεν έχουν πρόβλημα να τρώγονται μεταξύ τους και να ζητάνε να μειωθούν οι μέρες των άλλων για να έχουν όλοι τις ίδιες (έτσι κι αλλιώς να πληθύνουν δεν πρόκειται).

Παραδόξως όμως, το πρόστιμο που επιβάλλεται αν κάποιος δεν είχε εισιτήριο στις συγκοινωνίες καθορίζεται κεντρικά. Την εποχή που ήμουνα στη Γερμανία, το πρόστιμο ήταν 40€. Πέρασαν τα χρόνια, ήρθαν αυξήσεις, ανέβηκε στα 60 όπως προειδοποιούν οι σχετικές πινακίδες. Που συνήθως είναι σε πολλές γλώσσες και κολλημένες περαδώθε στα μέσα. Να σημειωθεί πως με λιγότερα απ' το πρόστιμο μπορείς να βγάλεις ένα μηνιαίο εισιτήριο (Ντόιτσλανττίκετ λέγεται -Deutschlandticket 58€ έχει πάει φέτος) που σου επιτρέπει να μετακινείσαι με όλα τα αστικά μέσα αλλά και όποιο περιφερειακό μέσο θέλεις (εξαιρούνται τα τρένα υψηλής ταχύτητας).

Κι όταν λέμε στις συγκοινωνίες εννοούμε όλες. Είτε τρένο μεγάλων αποστάσεων είναι που το εισιτήριο κοστίζει πάνω από 100€ είτε λεωφορείο που πάει λίγες στάσεις πιο πέρα και που το απλό εισιτήριο κοστίζει συνήθως πάνω από 3 - 4€, αν δεν έχεις εισιτήριο πρέπει να πληρώσεις 60€, οπουδήποτε στη Γερμανία και να βρίσκεσαι. Να πω εδώ πως υπάρχουν διάφορα εκπτωτικά εισιτήρια όπως π.χ. τα ομαδικά (μέχρι 5 άτομα) που το πρόστιμο είναι 60€ για την ομάδα που δεν έχει εισιτήριο! Είναι δηλαδή πολύ μικρό το πρόστιμο αναλογικά. (Στο τέλος του σημερινού θα επαναλάβω και μια σχετική ιστορία απ' τα παλιά).

Στην Ελλάδα αντίθετα, η κάθε εταιρία συγκοινωνιών έχει τη δική της πολιτική. Στην Αθήνα π.χ. το πρόστιμο είναι 60 φορές το εισιτήριο. Αν είσαι γέρος όπως εγώ και το εισιτήριό σου είναι 0,50€ τότε το πρόστιμο είναι 30€. Αν πληρώνεις κανονικά 1,20€ τότε το πρόστιμο είναι 72€ (τουλάχιστον εγώ έτσι το καταλαβαίνω). Κι αν πας προς αεροδρόμιο κι είσαι στο μετρό που κοστίζει 9€ τότε πρέπει να πληρώσει 540€!

Αντίστοιχα και στην Θεσσαλονίκη. Δεν ξέρω πώς βγαίνει το πρόστιμο εκεί αλλά σε μια πινακίδα που είδα λέει πως το πρόστιμο είναι έως 270€. Κι η κυβέρνηση διαφημίζει περήφανη πως τώρα γίνονται έλεγχοι και οι τσαμπατζήδες έχουν μειωθεί. Στη Θεσσαλονίκη που μετακινήθηκα δυο τρεις μέρες και χρησιμοποίησα τα μέσα, έλεγχο δεν πέτυχα. Στην Αθήνα, που μετακινούμε πολύ, ελεγκτές έχω δει μόνο στο μετρό, στις πύλες δίπλα που σου κοιτάνε το εισιτήριο που μόλις χτύπησες κι άνοιξαν οι πόρτες και πέρασες ή που θα το χρησιμοποιήσεις για να βγεις (κι αν θέλεις να το δείξεις). Αλλά στην Ελλάδα λεφτά υπάρχουν (πούλεγε και μια ψυχή).

Και ξαναγυρνάμε στη Γερμανία αλλά για άλλα θέματα: Το πρώτο είναι απ' το Βερολίνο. Λέει πως αν δεν δουλεύει το ασανσέρ κι είσαι άτομο με ειδικές ανάγκες κλπ κάλεσε στο τηλέφωνο που δίνει και θα σε πάρει ένα ταξί να σε πάει σε σταθμό που μπορείς να επιβιβαστείς ΧΩΡΙΣ επιπλέον ΚΟΣΤΟΣ (βέβαια). Είπατε τίποτα; Στην Αθήνα στο μετρό απλά το λέει ταχτικά απ' τα μεγάφωνα να βγεις σε άλλον σταθμό (και συνήθως λέει και ποιον, χωρίς να σκέφτονται πως μπορεί να μην σε βολεύει αυτός -ο προηγούμενος π.χ.- αλλά άλλος -ο επόμενος).

Κι η ιστορία απ' τα παλιά που υποσχέθηκα, δείγμα της γερμανικής συνέπειας: Ένα απ' τα ειδικά εισιτήρια που ανέφερα παραπάνω είναι εισιτήριο παρόμοιο με το Ντόιτσλανττίκετ που ισχύει όμως μέσα στα όρια του κάθε κρατιδίου (ή και του διπλανού αν το κρατίδιο είναι μικρό) γι' αυτό και το λένε Λεντeρτικετ -Länder-Ticket. Τις καθημερινές απ' τις 9 το πρωί μέχρι την επόμενη μέρα στις 6 ενώ τα Σαββατοκύριακα όλη μέρα (δηλαδή δεν ισχύει τις ώρες που οι περισσότεροι εργαζόμενοι πηγαίνουν στις δουλειές τους). Δεν ξέρω πόσο έχει σήμερα, αλλά την εποχή που συζητάμε πριν 15 χρόνια περίπου ήταν στα 20€ για έναν και 30€ το ομαδικό των 5 ατόμων. Υπάρχουν ακόμα τέτοια εισιτήρια και μην μου πείτε πως αφού υπάρχει το Ντόιτσλανττίκετ γιατί να μην βγάλει κάποιος ένα τέτοιο και να ξεμπερδέψει. Απλούστατα γιατί πάντα υπάρχουν οι περιστασιακοί χρήστες. Το άλλο είναι κάτι σαν συνδρομή, όταν το ξεκινήσεις το πληρώνεις κάθε μήνα μέχρι να το διακόψεις.

Απόκριες του 2010 ήταν που εγώ δούλευα στο Μανχάιμ και τη Στουτγάρδη ενώ η Μαρία στο Μόναχο που μέναμε. Στη Βαυαρία τη βδομάδα μετά τις Απόκριες τα σχολεία έχουν διακοπές. Στη Βάδη Βυρτεμβέργη που ανήκουν οι πρώτες δυο πόλεις υπάρχει ένα περίεργο καθεστώς: επίσημα δεν τις έχουν στο καλαντάρι αλλά κάθε χρόνο τα σχολεία είναι κλειστά με απόφαση που υπογράφει ο υπουργός παιδείας της Βάδης! Είπαμε πως, γενικά, οι Γερμανοί δεν έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα με τις διαφορετικής διάρκειας διακοπές (και τις έχουν και σε διαφορετικές ημερομηνίες το κάθε κρατίδιο ώστε να μην γίνεται μεγάλος συνωστισμός τις ίδιες μέρες) αλλά σ' αυτό το κρατίδιο προσπαθούν να κρύβουν τις παραπανίσιες μέρες.

Οι Έλληνες αποφάσισαν (μετά από αιτήματα των τοπικών συλλόγων των εκπαιδευτικών) αλλού να προσθέσουν μέρες κι αλλού να κόψουν ώστε σ' όλη τη Γερμανία να έχουν τα σχολεία τον ίδιο αριθμό ημερών που είναι κλειστά. Στη Βάδη, λοιπόν, είπαν πως οι μέρες αυτές δεν είν' επίσημες διακοπές άρα τα ελληνικά σχολεία θα δουλεύουν. Τα ΤΕΓ (τμήματα ελληνικής γλώσσας -εκεί που τα παιδιά μαθαίνουν ελληνικά προαιρετικά- λειτουργούν απόγευμα σε γερμανικά σχολεία. Που αφού τα σχολεία ήταν κλειστά δεν γινόντουσαν μαθήματα. Κι έμεναν μόνο τα (4 τότε, 1 αργότερα) ελληνικά λύκεια που οι μαθητές έπρεπε να πάνε σχολείο. Την πρώτη χρονιά (2009) ίσχυσε το μέτρο. Μετά όμως επειδή δεν τους άρεσε (οι άλλοι να παίζουν κι αυτοί να πάνε σχολειό; δεν πάει) έκαναν κινητοποιήσεις, καταλήψεις και τέτοια. Εμείς (οι εκπαιδευτικοί) πηγαίναμε στο σχολείο αλλά τελικά δεν κάναμε μάθημα. Αλλά δεν μπορούσα να μην είμαι εκεί γιατί ποτέ δεν ήξερες πότε θα σταματούσαν. Και μιας κι η Μαρία είχε διακοπές είπαμε να το συνδυάσουμε και να μείνουμε μερικές μέρες στο Μανχάιμ και τη Στουτγάρδη. (Παρεμπιπτόντως, απ' τον επόμενο χρόνο, το 2011 σταμάτησε όλο αυτό το θέατρο του παραλόγου, αλλά με πλήρη συνέπεια απ' την ελληνική πολιτεία: η ανακοίνωση ήρθε ακριβώς τη βδομάδα πριν την Καθαροδευτέρα).

Αφού θα μέναμε σε ξενοδοχείο, κοιμηθήκαμε δυο νύχτες στο Μανχάιμ και την επόμενη (την Τετάρτη) ξεκινήσαμε να πάμε στη Στουτγάρδη. Φεύγουμε γύρω στις 7 απ' το Μανχάιμ με το τραμ εφοδιασμένοι μ' ένα τέτοιο εισιτήριο. Στο τραμ δεν έγινε κάποιος έλεγχος (που δεν συνηθιζότανε) και πάμε στη Χαϊδελβέργη απ' όπου θα παίρναμε στις 8:15 ένα τοπικό τρένο για Στουτγάρδη (δεν είχε απ' το Μανχάιμ τοπικό). Μπαίνουμε μέσα κι έρχεται η ελέγκτρια. Δείχνουμε το εισιτήριο και μας λέει πως αυτό ισχύει μετά τις 9 κάτι που εμείς είχαμε ξεχάσει. Οπότε μας κόβει εισιτήριο μέχρι την πόλη που προβλεπόταν πως θα σταματούσε το τρένο στις 9:02 (ή κάτι τέτοιο). Παράλληλα μας κόβει και το σχετικό πρόστιμο. Καταγραφή στοιχείων (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο, αρ. διαβατηρίου). Κι αφού τελειώνει όλ' αυτό μας τα τυπώνει με τον αριθμό λογαριασμού που έπρεπε να τα καταθέσουμε. Αλλά μαζί μας τυπώνει ένα χαρτί που έλεγε να μην πληρώσουμε το πρόστιμο που μόλις μας επέβαλε. Γιατί οι γερμανικοί σιδηρόδρομοι κάνουν ελέγχους στα τρένα τους, άρα δεν έχουν απώλεια εσόδων. Οπότε κόβουν το πρόστιμο που προβλέπει η κυβέρνηση αλλά δεν (θέλουν να) το εισπράττουν! Παράλογο; Για μας ναι. Γι' αυτούς όχι. Εμένα με βόλευε οπότε δεν έχω να πω τίποτα.