Τυροπατάτα

Τόχω ξαναγράψει πολλές φορές πως παρακολουθώ το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου "Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία". Και πως πολλές φορές κάτι που διαβάζω στο (καθημερινό) άρθρο ή τα σχόλια, μου θυμίζουν διάφορες ιστορίες μου. Έτσι έγινε και σήμερα. Είχε άρθρο για "το άλλο χρυσάφι της γης" ονομάζοντας έτσι την πατάτα. Στα σχόλια κάποιος έγραψε πως "Πατάτα (λέγεται ότι) βάνουν και στις (πειραγμένες) γραβιέρες, αυτές που είναι άνοστες-σαπουνέ". Και θυμήθηκα την τυροπατάτα. Έγραψα εκεί την ιστορία κάπως σύντομα, τη γράφω κι εδώ πιο αναλυτικά.

Όταν ήμουνα μικρός δεν έτρωγα το τυρί. Και τυρί στο χωριό ήταν βασικά αυτό που έφτιαχνε στο σπίτι η μάνα μου, παρόμοια με το υπόλοιπο νησί: το μαλακό (σαν φέτα) τουλομοτύρι και το σκληρό λαδοτύρι. Το τουλομοτύρι μόνο κατ' όνομα ήταν τέτοιο σε μας, δεν το βάζαν σε τουλούμια στα χρόνια μου αλλά σε άλμη κι όταν το θέλανε για πιο καλό (ειδικά για το Πάσχα) το έβαζαν για κάμποσες μέρες σε γάλα. Ήταν σύντομης κατανάλωσης μετά το πήξιμο (είπαμε όπως φέτα). Το λαδοτύρι ήταν πολύ στραγγισμένο στο σανίδι και μετά βαλμένο, για μακροχρόνια συντήρηση, σε λάδι. Βέβαια, ήταν κατσικίσιο, πρόβατα τότε δεν είχαμε ακόμα κι έτσι ήταν αρκετά σκληρά και το ένα και το άλλο.

Κοντά σ' αυτά τα δικά μας που δεν μου άρεσαν, δεν έτρωγα και τα αγοραστά. Μιας κι η δική μας παραγωγή ήταν μικρή πάντα αγοράζαμε τυρί. Τότε κυκλοφορούσε μόνο το κασέρι και ο "μύλος" το κεφαλοτύρι. Κάποια στιγμή σε μια μουσική έξοδο των δικών μου (εκεί στου Σφήγκα που βέβαια με είχαν πάρει μαζί τους) και τους έτρωγα το μεζέ του ούζου τους, τρώω κι ένα κομμάτι κασέρι. Το πήρα μόνος μου ή μου το δώσανε δεν ξέρω, πάντως το έφαγα και δεν μου έκανε κακή εντύπωση, κάθε άλλο. Ήταν περίεργο για τυρί. Μαλακό και κίτρινο δεν θύμιζε καθόλου αυτά που ήξερα για τυριά. Επίσης ήταν κομμένο σε μπαστουνάκι, έμοιαζε με τις τηγανιτές πατάτες (τις πατάτες τηγάνιζε στρογγυλές στο τηγάνι η γιαγιά μου μόνο, οι υπόλοιποι μακρόστενες και σε μπόλικο λάδι).
- Τι είν' αυτό;
- Τυροπατάτα μου λένε. Τις πατάτες τις αγαπούσα (όπως σχεδόν και κάθε μικρό παιδί). Σ' αρέσει;
- Ναι.
- Ε, να ρωτήσει ο μπαμπάς πού το πουλάνε, να πάρουμε

Πάει δήθεν στον πάγκο και μιλάει με τον καφετζή κι έρχεται και μου λέει πως το πουλάει ο Γιαννούλος, ένας απ' τους μπακάληδες του χωριού (Στεφάνου το κανονικό του επίθετο - παλιό μπακάλικο που πέρασε από πατέρα σε γιους αλλά έκλεισε ή μάλλον μεταβιβάστηκε στον Χαρέλλη που είναι σήμερα και πάει κι αυτό από πατέρα σε γιο). Συνεννοήθηκε και μ' αυτόν και την άλλη μέρα με στέλνουν να αγοράσω τυροπατάτα! Κι αυτός μιλημένος μου έδωσε κασέρι χωρίς κανένα σχόλιο. Και τυροπατάτα έτρωγα για κάμποσο καιρό.

Κάποια στιγμή άρχισα να τρώω και άλλα κίτρινα (σκληρά) τυριά αλλά τα τυριά της μάνας μου εξακολουθούσα να μην τα τρώω, ακόμα και όταν αποκτήσαμε πρόβατα και έγιναν πολύ πιο πλούσια σε γεύση. Το τουλουμοτύρι ποτέ δεν το κατάφερα (βασικά ούτε φέτα έτρωγα) ενώ για το λαδοτύρι της είχα ζητήσει να μην το βάζει στο λάδι και να το έχω σκέτο (ή αν ήταν βαλμένο το άφηνα αρκετό καιρό να στραγγίξουν τελείως τα λάδια που είχε πιει). Κι ούτε έβαζα τριμμένο τυρί στα μακαρόνια.

Τα πράγματα άλλαξαν στο πανεπιστήμιο. Εκεί έτρωγα καθημερινά στην εστία που έμενα στην αρχή. Το φαγητό συγκεκριμένο και συνήθως στο μενού υπήρχε και φέτα. Για τη φέτα (Δωδώνης, της εποχής εκείνης) γινόταν σκοτωμός. Να παίρνουν διπλή οι σιτιζόμενοι κι οι μάγειροι να τους κυνηγάνε. Εγώ στην αρχή την άφηνα, μετά μου είπαν οι φίλοι που τρώγαμε μαζί να την παίρνω και να τους την δίνω. Έτσι πέρασε ο πρώτος καιρός αλλά η μερίδα μου ήταν πάντα λειψή αφού στην πρόβλεψη ήταν και η φέτα που δεν την έτρωγα. Οπότε κάποια στιγμή την δοκίμασα. Δεν ήταν κακή (τι δεν ήταν κακή, εξαιρετική φέτα ήτανε) και σταμάτησα να την δίνω στους άλλους.

Για τα μακαρόνια που ανέφερα παραπάνω τυρί πρωτοέβαλα μετά από έντονες παροτρύνσεις της παρέας στο μπόουλινγκ του Πειραιά. Είχαμε πάει για καφέ και να τσιμπήσουμε κάτι, πήραμε μια μακαρονάδα και μας έφερε και μυζήθρα τριμμένη. Σιγά που θα βάλω απ' αυτό, εγώ, είναι εξαιρετική δοκίμασε να επιμένουν οι άλλοι, τους άκουσα και δοκίμασα. Κι έγινε η ανατροπή. Σήμερα προτιμώ στο πιάτο μου να είναι λιγότερα μακαρόνια για να μπορώ να βάλω παραπάνω τυρί (που συνήθως είναι μείγμα από κασέρι, γραβιέρα και κάποιο άλλο).