Ο άρτος πωλείται ζυγιστός

Ο τίτλος είναι από μια ταμπέλα που υπήρχε πριν πολλά χρόνια στους φούρνους. Γιατί τότε το ψωμί το πουλάγαν οι φούρνοι (άντε τα "αρτοποιεία") κι όχι τα πρατήρια, τα σουπερμάρκετ κλπ που το πουλάνε σήμερα. Και το ψωμί ήταν δυο ειδών: το "άσπρο" το επίσημα αναφερόμενο ως 70% και το "μαύρο" ή αλλιώς αλεύρι 85%. Την εποχή που πρωτοθυμάμαι, το άσπρο ήταν πιο ακριβό (κάπου 40 λεπτά, της δραχμής βέβαια τότε, κάπου κοντά στα 1970 είχε 5,80 το άσπρο και 5,40 το μαύρο) και η τιμή ήταν ίδια παντού καθότι το ψωμί θεωρούμενο βασικό είδος διατροφής ήταν σε διατίμηση (η τιμή του οριζόταν από την κυβέρνηση). Και προφανώς αν ήταν με το κομμάτι κι όχι με το κιλό, η τιμή του δεν μπορούσε να ελεγχθεί. Κάτι που έγινε κάποια στιγμή. Και πώς έγινε!

Το κόλπο είχε πολλά στάδια. Σε πρώτη φάση άρχισαν να πουλιούνται ψωμιά και άλλου τύπου. Σε πρώτη φάση τα είπαν πολυτελείας, αργότερα προστέθηκε και το χωριάτικο και όλο και κάποιο καινούριος τύπος έμπαινε. Η τιμή αυτών των διάφορων "αρτοσκευασμάτων" ήταν ελεύθερη οπότε και το βάρος έπαιζε κατά το δοκούν. Παράλληλα, το μαύρο βγήκε απ' τη διατίμηση. Αρκούσε που ήταν το άσπρο διατιμημένο. Όποιος φτωχός ήθελε ψωμάκι και να το πάρει σε καλή τιμή υποτίθεται ότι μπορούσε, άσχετα αν δεν το έβρισκε συνήθως. Κι αυτό γιατί οι φουρναραίοι έβγαζαν λίγο (ή και καθόλου) διατιμημένο ψωμί και το υπόλοιπο ήταν τα "ειδικού τύπου" που τα πούλαγαν όσο ήθελαν. Πέρα απ' το ότι κι αυτό το λίγο ήταν ένα χάλι. Κι έτσι καταργήθηκε κι η διατίμηση κι ελάχιστοι το κατάλαβαν.

Και την εποχή που υπήρχε η διατίμηση, το ζυγιζόμενο ψωμί προβλεπόταν πως θα είναι 1 κιλό το καρβέλι αλλά αν ήταν φρατζόλα προβλεπόταν φύρα 80 γρ. στο κιλό κι ήταν 920 γραμμάρια το κιλό. Και όταν πήγαινες να το πάρεις, ο φούρναρης το ζύγιζε και έπαιρνε τη μαχαίρα, έκοβε μια κομμάτα από ένα άλλο ψωμί και συμπλήρωνε, μιας και τότε δεν υπήρχαν οι σημερινές μηχανές που με το που βάζεις πάνω στη ζυγαριά το είδος που θέλεις, πατάς και την τιμή κιλού και σου λέει πόσο κάνει. έπρεπε να συμπληρωθεί το βάρος για να πληρώνεις το σωστό βάρος. Βέβαια, κι εδώ τους έπαιρνε για κάποια κόλπα: αν τη μια μέρα είχαν μείνει αρκετά ψωμιά, την επόμενη όλα τα καρβέλια βγαίναν λειψά, μ' αποτέλεσμα να χρειάζονται συμπλήρωμα, άρα να καταναλώνεται το χθεσινό ψωμί:)

Τα ειδικού τύπου παρασκευάσματα γρήγορα έπεσαν στα 750 γραμμάρια. Κι όταν καταργήθηκε η διατίμηση όλα τα ψωμιά που υπήρχαν στα ράφια είχαν το βάρος που αποφάσιζε ο φούρναρης. Βέβαια, ο όγκος τους εξακολουθούσε να είναι ο ίδιος μιας και τα διογκωτικά έκαναν όλο και καλύτερη δουλειά. Έτσι ο καταναλωτής δεν καταλάβαινε το πώς ανέβαινε η τιμή του ψωμιού.

Πού τα θυμήθηκα όλ' αυτά; Γιατί άκουσα κάνα δυο φορές τις τελευταίες μέρες πως πάλι το ψωμί θα "πωλείται επί ζυγίω" (για να θυμηθώ μια ακόμα πινακίδα). Τι είν' αυτό που κάνει τους κυβερνώντες να επαναφέρουν ένα τέτοιο θέμα; Μα οι εκλογές που έρχονται. Σε τρεις μήνες θα έχουμε να ψηφίσουμε 3 - 5 φορές (δημοτικές - περιφερειακές στις 18 Μάη, ενώ στις 25 έχουμε ευρωεκλογές και σε κάποιες περιπτώσεις που δεν θα βγουν δημαρχαίοι και περιφερειάρχες την πρώτη Κυριακή θα ξαναψηφίσουμε γι' αυτούς). Κάτι πρέπει να δείξει για έργο η Κυβέρνηση. Κι αν δεν έχει κάτι άλλο κάνει ανακοινώσεις. Αν θα το προχωρήσει κιόλας (κι αυτό άγνωστο για πόσο αφού οι φουρνάρηδες σίγουρα θ' αντιδράσουν) είναι άλλο θέμα.