Βλέπω πως δεν έχω γράψει κάτι για τους καλησπεριστές. Όπου καλησπεριστές αυτοί που λένε καλησπέρα στις 12:00:01. Κάτι που μου φαίνεται εξωπραγματικό (και είναι). Που έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια. Την πρώτη φορά που το συνειδητοποίησα ήταν σε ταξίδι. Πληρώνω τα διόδια (τότε δεν υπήρχε η διασύνδεση για να περνάμε από παντού μ' ένα μηχανάκι όπως σήμερα) και μου λέει η κοπέλα "καλησπέρα". Μου φάνηκε τόσο παράξενο, αλλά επειδή τόχα μάθει πως υπάρχει κι αυτή η κατηγορία, η πρώτη μου αντίδραση ήταν να κοιτάξω το ρολόι στο ταμπλό και βλέπω 12:05 (ή κάτι τέτοιο). Γέλασα μέσα μου, το σχολίασα όταν φύγαμε κι έμεινε η υπόθεση μέχρις εκεί.
Τους καλησπεριστές τους έχω κατηγορήσει πολλές φορές. Η άποψή μου είναι πως αυτοί που το καθιέρωσαν προσπάθησαν να μεταφέρουν συνήθειες άλλων γλωσσών στα ελληνικά. Μόνο που το good afternoon των εγγλέζικων σημαίνει καλό απομεσήμερο κι όχι καλησπέρα. Και το καλό απομεσήμερο τόχουμ' εμείς, όχι σε ευρεία χρήση, αλλά ως αποχαιρετισμό. Πάντα μου φαινόταν αστείο (κι ακόμα μου φαίνεται, αλλά τώρα με συγκατάβαση και θα εξηγήσω στο τέλος το γιατί) να λες καλησπέρα με τον ήλιο ντάλα. Εσπέρα λέμε την ώρα που ο ήλιος βασιλεύει. Κι όχι μόνο εγώ αλλά κι άλλοι έχουν γράψει γι' αυτήν τη συνήθεια όπως π.χ. ο μακαρίτης σήμερα Γιάννης Χάρης (αναφερόμενος σ' όλη τη νεοκαθαρεύουσα μας μπαίνει απ' το παράθυρο) ή άλλοι (κι από κάμποσα χρόνια πριν).
Τελευταία όμως βλέπω τους καλησπεριστές (αλλά και κάποιους που χρησιμοποιούν την νεοκαθαρεύουσα) με κάποια συγκατάβαση. Αφορμή μια πρόσφατη ιστορία: Μαμά (άνω των 60) νέου καταστηματάρχη μου διηγείται πως προσέλαβε ο γιος (σε πρώτο πληθυντικό βέβαια -προσλάβαμε) μια καινούρια υπάλληλο (πολύ πιο νέα, κάτω των 30). Η οποία απάντησε στο τηλέφωνο την ώρα που ο προϊστάμενός της απουσίαζε "αφήστε το τηλέφωνο να σας πάρει". Και την κατακεραύνωσε πως δεν λέμε πάρει αλλά καλέσει, τηλεφωνήσει ή κάπως έτσι. Προφανώς το κορίτσι από δω και πέρα δεν θα ξαναπάρει τίποτα. Ή θα λαμβάνει ή θα βρίσκει κάτι άλλο, αλλά τη μιαρή λέξη δεν θα τη χρησιμοποιεί (αν δεν θέλει να χάσει τη δουλειά της).
Αυτό μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες περιπτώσεις. Κι έτσι έχουμε αλλαγές πια στη γλώσσα του "προσεκτικού ομιλητή" (αυτή που λέω νεοκαθαρεύουσα -τι ήταν η καθαρεύουσα; μια φτιαχτή γλώσσα που χρησιμοποιούσαν αυτοί που μπορούσαν να την ξέρουν για να ξεχωρίζουν απ' τη μπλέμπα) και δεν έχουμε πτώματα αλλά σορούς (που πολλές φορές γίνονται σωροί), κανένας δεν μπαίνει αλλά εισέρχεται, δεν παίρνει αλλά λαμβάνει κι άλλα τέτοια.
Όμως, όλες αυτές τις περιπτώσεις έχω αρχίσει να τις βλέπω με συγκατάβαση. Αν πάνω απ' τον υπάλληλο κρέμεται η απειλή της απόλυσης αν δεν πει καλησπέρα αμέσως μετά τις 12 το μεσημέρι προφανώς και θ' αρχίσει να καλησπερίζει απ' τις 11 ή κι απ' τις 10 (μούχει τύχει). Και θ' αλλάξει και τη γλώσσα του και θα την προσαρμόσει στις απαιτήσεις αυτών που (είτε γιατί είναι φίλα προσκείμενοι στην νεοκαθερεύουσα είτε τρομάζουν μην τους πουν πως δεν είναι "προσεκτικοί ομιλητές") επιβάλουν τις συγκεκριμένες ρετσέτες (να χρησιμοποιήσω και μια παλιά λέξη αντί για συνταγή, έτσι για αλλαγή). Κι ενώ προσωπικά δεν θα πω καλησπέρα πριν αρχίσει να πέφτει ο ήλιος (συνήθως λέω γεια σας ή χαίρετε, κάτι που μπορείς να το πεις οποιαδήποτε ώρα της μέρας χωρίς να παρεξηγηθείς -από έναν γυμνασιάρχη μου το έμαθα και το καθιέρωσα). Αλλά δεν θα στραβοκοιτάζω πια όσους -ειδικά νέους- κοιτάζουν το ρολόι τους κι αρχίζουν τις καλησπέρες ενώ ο ήλιος ακόμα ανεβαίνει. Θα τους απαντήσω με μια καλημέρα κι όποιος καταλάβει κατάλαβε.
Γειά σου Γιάννη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓιατί, αυτό το 'επίλεξε' δεν σου κακοκάθεται; Εντάξει, είναι σωστό, αλλά είναι κακόηχο. Χάθηκε το 'διάλεξε'; Αφού του μιλάς του άλλου στον ενικό δεν υπονοείς και μιά οικειότητα;
Εν συντομία: Ή διάλεξε ή επιλέξτε.
Τριαντ.
Δεν διαφωνώ καθόλου. Για μια στιγμή νόμισα πως τόγραψα εγώ και τρόμαξα. 😀
Διαγραφή