Τουρκία: Τα χαμάμ

Η μυρωδιά απ' το ανθρώπινο σώμα δεν είναι εύκολα αποδεκτή απ' τους υπόλοιπους ανθρώπους. Για να μην γίνεται αισθητή, στη δύση, στα Παρίσια βρήκαν τα αρώματα. Και τα εξελίξανε σημαντικά. Στην ανατολή αντίθετα προτιμούσαν να καλοκαθαρίζονται. Σε πρώτη φάση να πλένουν χέρια, πόδια και πρόσωπο κι έτσι βάλανε βρύσες έξω από κάθε τζαμί. Κι ο κάθε μουσουλμάνος, πριν μπει στο τζαμί να κάνει το ναμάζι του (παναπεί την προσευχή του) καλοκαθαρίζει όσο μπορεί τα μέρη του σώματος που δεν είναι ντυμένα (καθώς και τα πόδια του, αφού στο τζαμί μπαίνει ξυπόλητος). Και τ' αυτιά του, ν' ακούσει το λόγο του Αλλάχ. Επειδή όμως θέλει καθάρισμα και το υπόλοιπο σώμα φτιάχτηκαν δημόσια λουτρά, τα χαμάμ. (Παρόμοια στη βόρεια Ευρώπη είχαν τη σάουνα και μάλιστα απ' την καυτή σάουνα βουτάνε στη διπλανή παγωμένη λίμνη - που πάντα υπάρχει :) - εξού και η φράση "σκωτσέζικο ντουζ").

Τα χρόνια πέρασαν, τα σπίτια απέκτησαν εγκαταστάσεις υγιεινής και τρεχούμενο νερό κι έτσι η ανάγκη για τον καθαρισμό καλύφτηκε στον ιδιωτικό χώρο κι έτσι τα χαμάμια άρχισαν να κλείνουν. Για κάμποσο καιρό πολλοί πήγαιναν από συνήθεια να τους τρίψει ο χαμαμτζής και να φιλοσοφήσουνε μεταξύ τους, αλλά σιγά σιγά κόπηκε κι αυτή η συνήθεια. Και θα είχαν κλείσει όλα αν δεν έβρισκαν νέο πελατολόγιο: τους τουρίστες. Έτσι, μέσα σ' αυτά που πρέπει να κάνει ένας τουρίστας στην Πόλη είναι να επισκεφτεί κι ένα χαμάμ. Κι η επίσκεψή του αυτή αποτιμάται από 30€ και άνω, ανάλογα την περιποίηση που θέλει και το χαμάμ που επιλέγει.

Στη φωτογραφία φαίνεται το χαμάμ της Χιουρέμ που βρίσκεται ανάμεσα στην Αγιασοφιά και το Μπλε Τζαμί. Όποιος είδε τη σειρά "Σουλεϊμάν" που προβλήθηκε πέρσι πρόπερσι στην τηλεόραση θα θυμούνται πως ο γνωστός Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής ήταν παντρεμένος με τη Χιουρέμ. Ε, αυτή ήταν που έφτιαξε αυτό το συγκρότημα και λειτουργεί μέχρι σήμερα (κι είναι απ' τα ακριβά, από 85€ ξεκινάει). Το άλλο, στην "κολόνα με τα τσέρκια" (αυτό πάει να πει το Cemberlitas) είναι απ' τα διάσημα αλλά έχει πιο φιλικές τιμές (από 20€ περίπου).

Προσωπικά σε χαμάμ δεν μπήκα. Ακουστά τα έχω όσα γράφω. Κάποτε είχα μπει σε ένα σαν χαμάμ στην Ελλάδα, στο Άγκιστρο Σερρών. Βασικά ήταν ένας χώρος για θερμά ιαματικά λουτρά, πάντως κι αυτό είχε μπόλικη κίνηση, τόσο που τις επόμενες φορές, παρά το ότι επεκτάθηκε, όταν παίρναμε να ρωτήσουμε αν είχε θέσεις, οι ώρες που βρίσκαμε ήταν 3 - 5 ή 6 τα ξημερώματα! Ε, δεν το αποφασίσαμε. Τώρα τι παίζει εκεί δεν ξέρω, έχω καιρό να πάω στα Σέρρας. Στην Τουρκία δεν το σκεφτόμουνα καν. Από άλλους όμως που θέλανε να έχουν μια εμπειρία, ήταν ανασταλτικός παράγοντας πως στο χαμάμ είναι κανείς γυμνός. Άντε, να ρίξει πάνω του το πεστιμάλι :)